گفتگوی هارمونیک | Harmony Talk

طبقه بندی صدای انسان در آواز (۲)

در مقاله قبلی درباره ژانر های مختلف صدای انسان صحبت کردیم و در پایان آن مطلب به صداهای سوپرانوی کولوراتور لیریک، سوپرانوی کولوراتور دراماتیک و سوبرته اشاره کردیم که در این مطلب این بحث را ادامه میدهیم.

۳- سوپرانوی لیریک (Lyric soprano)
:صدایی گرم و شفاف با رنگ صدای کاملی که میتواند نمودی بالاتر از ارکستر نیز داشته باشد و در اپرا نقش های دلسوز و محزون را به این جنس صدا میدهند. براساس استعداد و قابلیت های خوانندگی lyric sopranos را به دو دسته تقسیم مینمایند:
الف)

audio file لایت لیریک (Light lyric)

:
این جنس صدا را باید بدقت هر چه تمام نقشش را در اپرا به در نظر گرفت؛ این صدا قابلیت های خود را در سالن های کوچک عالی نشان میدهد اما در سالن های بزرگ ممکن است نتواند نقش خود را به شایستگی ایفا نماید و اکثرا نقش های کوتاه و سبک را به خود اختصاص میدهد. نقش های بسیار زیادی برای این صدا در اپرا وجود دارد مانند:Juliette در Roméo et Juliette، Pamina در The Magic Flute،
Micaëla در Carmen و Massenet’s Manon و از خوانندگان معروف این دسته میتوان به :
Lisa della Casa، Teresa Stratas، Ileana Cotrubaş، Ruth و Swenson و Anna Netrebko اشاره نمود.

ب)
audio file فول لیریک
(Full lyric)

:
این جنس صدا اغلب پخته تر از صدای light lyrics میباشد و بهمین دلیل باعث میشود که برای نقش های ساده و سبک مناسب نباشد و بالعکس صدایی مناسب برای نقش هایی سنگین استفاده شود و همچنین این مزیت را دارد که به علت حجم بالای صدا میتوان در سالن های بزرگ نیز بخوبی قابلیت خود را نشان دهد. بعنوان مثال نقشهای :
The Contessa در The Marriage of Figaro، Mimì در La Bohème از این جنس صدا استفاده میشود و خوانندگان مطرح این رده :
Elisabeth Schwarzkopf، Anna Moffo، Mirella Freni، Kiri Te Kanawa, Angela Gheorghiu و Renee Fleming هستند.

۴-
audio file سپینتو سوپرانو (Spinto soprano)

:نامی ایتالیایی برای جنس صدای pushed lyric که بالاتر از lyric soprano و رنگ صدایی تیره تر از آن که برای بیان نقطعه اوج دراماتیکی نقش ها بسیار مناسب میباشد و همچنین تغییرات دینامیکی که بخوبی از عهده آن بر می آید. نقش های بسیاری در اپرا برای این جنس صدا Verdiو verismo و Puccini مشخص کرده اند.

نقشهای مرتبط این صدا:Aida در Verdi،

Madama Butterfly در Puccini
،
The Marschallin در Der Rosenkavalier و خوانندگان برجسته این رده:
Zinka Milanov، Leontyne Price، Deborah Voigt و Aprile Millo هستند.

۵-

audio file
دراماتیک سوپرانو (Dramatic soprano)

: صدای قدرتمند – گیرا که میتواند قوی تر از ارکستر بخواند. معمولا (اما نه همیشه) این صدا از ظرافتهای کمتری نسبت به بقیه سپرانوها برخوردار است و بیشتر نقشهای غمگین – ترازدی و حماسی را در اپرا به خود اختصاص میدهد.

نقشهای مرتبط:Amelia در Un ballo in maschera،
Sieglinde در Die Walküre
،
Puccini’s Turandot و خوانندگان برجسته این رده:
Jessye Norman, Karita Mattila, Sharon Sweet هستند.

۶-

audio file
واگنرین سوپرانو (Wagnerian soprano)

: این جنس از صدا را باید جزو کمیاب ترین صدای موجود دانست، صدایی با قدرت و صلابت که اکثرا نقشهای زنان اسطوره ای و قهرمان به آن داده میشود. در طی ده ها سال تنها شاید یک یا دو نفر وجود داشته باشند که از این جنس صدا برخور دار باشند.

نقشهای مرتبط:Brünnhilde در Der Ring des Nibelungen،
Elektra در Elektra
،
Isolde در Tristan und Isolde
،
Dyer’s Wife در Die Frau ohne Schatten
،
Kundry در Parsifal و خوانندگان برجسته این رده:
Kirsten Flagstad, Astrid Varnay, Dame Gwyneth Jones, و Birgit Nilsson هستند.

Mezzo-soprano

اما در طبقه بندی صدای زنان دومین رده متسو سوپرانو (Mezzo-soprano) میباشد. این جنس از صدا را بیشتر از آنکه مناسب برای نقشهای اپرا دانست باید در آثار کرال استفاده نمود. در هر حال این صدا بیشتر برای موسیقی و اپرای باروک و موسیقی معاصر مناسب دانست تا دوره های دیگر. هرچند این صدا انعطاف پذیری خوبی را دارا میباشد و قادر به ایفای نقشهای متفاوت میباشد که به دو دوسته تقسیم میشود :

۱-

audio file
متسو سوپرانوی لیریک (Lyric mezzo-soprano)

:صدای بلندتر و گاهی اوقات شفاف تر از صدای mezzo و محدوده صدای آن میتواند بالا تر ازC6 نیز برود. جدا از نقشهای سنتی (شاعرانه) توانایی اجرای trouser roles (نقش هایی که زن در لباس مردان و بعنوان یک مرد جوان ایفای نقش مینماید) را دارا میباشند.

نقشهای مرتبط:
Dorabella در Cosi fan tutte،
Cherubino در The Marriage of Figaro،
Octavian در Der Rosenkavalier و خوانندگان برجسته این رده:
Janet Baker، Marilyn Horne، Frederica von Stade، Anne-Sofie von Otter و Cecilia Bartoli هستند.

۲-

audio file
متسو سوپرانوی دراماتیک (Dramatic mezzo)

: اکثرا صدایی پایین تر از lyric mezzo و پرتر از آن دارد.

نقشهای مرتبط:
Azucena در Il trovatore،
Amneris در Aïda،
Dalila در Samson et Dalila،
Brangäne در Tristan und Isolde،
Herodias در Salome
هستند و خوانندگان برجسته این رده:

Giulietta Simionato، Fiorenza Cossotto، Olga Borodina و Dolora Zajick هستند.

Contralto/Alto

اما سومین رده از دسته بندی صدای زنان:
audio file
کنترآلتو (Contralto/Alto)

است. Contralto دارای پایین ترین صدای اپرایی در زمان میباشد و اغلب تمبر صدای سنگین و تیره را دارا میباشند. اما کسانی که صدایی واقعی و حقیقی این رده را دارا باشند بسیار کم هستند.

نقشهای مرتبط:
Orfeo در Orfeo ed Euridice،
Ulrica در Un ballo in maschera ،
Erda در Der Ring des Nibelungen و
خوانندگان برجسته این رده:
Kathleen Ferrier, Marian Anderson و Ewa Podleś هستند.

Alto

از نظرعملی در اپرا، این جنس صدای بسیار پایین (آلتو) را شامل دسته mezzo-sopranos قرار میدهند.

نکته:
تفاوت میان محدوده صدا در کرال و اپرا:

کرال :

Soprano: C4 – A5

Mezzo-Soprano: A3 – A5

Contralto: E3 – E5

Tenor: C3 – C5

Baritone: G2 – G4

Bass: E2 – E4

اپرا :
Soprano: C4 – C6

Mezzo-Soprano: A3 – F5

Contralto: F3 – D5

Tenor: B2 – G4

Baritone: G2 – E4

Bass/Basso: E2 – C4

در مقاله بعد این بحث را پی میگیریم.

گفتگوی هارمونیک

گفتگوی هارمونیک

مجله آنلاین «گفتگوی هارمونیک» در سال ۱۳۸۲، به عنوان اولین وبلاگ تخصصی و مستقل موسیقی آغاز به کار کرد. وب سایت «گفتگوی هارمونیک»، امروز قدیمی ترین مجله آنلاین موسیقی فارسی محسوب می شود که به صورت روزانه به روزرسانی می شود.

دیدگاه ها ۱۰

  • سلام
    از مقاله خوبتون در مورد صدا متشکرم
    خیلی خوبه لطفآ منابعی معرفی کنید تا بتونیم مطالعه داشته باشیم .
    این سری مقالات در مورد صدا ی انسان وخوانندگی رو ادامه بدید من خودم خیلی ازتون ممنونم

  • سلام
    من میخواستم بر روی قطعات کر تحقیق کنم شما منبعی میشناسید
    راستی این مقاله نه اسم نوینده دارد و نه منبع.
    باتشکر..

  • واقعا متأسفم
    پایین این متن در بخش در این رابطه بخوانید خیلی از موضوعات به بحث در مورد اینکه نباید استاد شاگردی که هم صدای خودش هست رو تربیت بکنه وجود داره. خوب معلومه حرف و حدیثا به کدوم استاد برمیگرده. مگه تو در قرن حاضر کسی جز استاد شجریان استاد آواز ایرانی به حتم و یقین هست؟ خب اگه صدای شاگردای استاد شبیه ایشون هست چه ربطی به استاد داره. ایشون لطف کردن سرمایه سالها ممارست و عمر گذاشتن در آوازو در اختیار شاگردها گذاشتن. حالا باید اینطوری مورد نقد غرض ورزانه قرار بگیرن؟ خوب بود اصلا به فکر تدریس نبودن و می گفتن مگه من از کی یاد گرفتم که حالا برم به بقیه درس بدم. در ضمن جامعه کل ایران داره به سمتی می ریره که گویا باید استاد لقمه رو بجوه دهن شاگرد بذاره. توی هیچ جای دنیا اینطور نیست. شاگرد باید خودش تلاش کنه. استاد تنها راهنماست. زنده باد استاد شجریان که آبروی آواز سنتی ایران هستند.

بیشتر بحث شده است