برای نخستین بار کتابی درباره رضا ورزنده، نابغۀ صاحب سبک سنتور، منتشر شد. عنوان این کتاب «برگزیدۀ آثار رضا ورزنده (جلد اول)» است که به همراه یک لوح فشردۀ صوتی، با آوانگاری و تنظیم رامین صفایی و مقدمه و توضیحات شهاب مِنا توسط انتشارات «خنیاگر» منتشر شده است.
کتاب و سی دی «برگزیدۀ آثار رضا ورزنده (جلد اول)» را هم اکنون می توانید از موسیقی عارف (تلفن: ۳۳۹۷۶۴۳۰ و ۳۳۹۷۶۴۳۱)، پخش عرفان (تلفن: ۷۷۶۳۸۹۲۲)، پخش ساز و سخن (تلفن: ۸۸۵۱۲۴۹۳ و ۸۸۵۱۲۴۹۴)، فروشگاه پارت (تلفن: ۶۶۴۰۵۶۲۷) و فروشگاه نای و نی (تلفن: ۶۶۴۹۳۲۷۸ و ۶۶۴۹۳۲۷۹) تهیه کنید.
رضا ورزنده (۱۳۵۵_ ۱۳۰۵) یکی از مطرحترین سنتورنوازان معاصر و نوازندهای صاحبسبک است. ساز او آمیزۀ منحصربهفردی از شوریدگی، حال، خلاقیت و چیرهدستی است. ورزنده از بدو شکلگیری برنامۀ گلها بهعنوان تکنواز سنتور و همنواز همکاری مستمری با آن برنامه و هنرمندان تراز اول آن داشت و آثار مضبوط متعددی از تکنوازیها و همنوازیهای خود با دیگر استادان موسیقی ایرانی بهجای گذاشت.
در عین اینکه دیگر سنتورنوازان همدوره و پس از او از نوازندگیاش تأثیر پذیرفته و سنتورنوازیاش را تحسین کردهاند، به دلایل عدیده شیوۀ او تاکنون، چندانکه باید، بهشکل مدرسی و آموزشی در نیامده است.
چهل سال پس از وفات رضا ورزنده، مقارن با نودمین سالگرد ولادتش، به یادبود او و به انگیزۀ گسترش شیوۀ نوازندگی وی، برای نخستینبار اثر حاضر شامل ده قطعه ضربی برگزیده از نواختههای رضا ورزنده در هر یک از دستگاهها و آوازهای موسیقی ایرانی (جز نوا و راستپنجگاه) نتنگاری و به مشتاقان موسیقی ایرانی ارائه شده است.
نتنگاری هریک از قطعات به دو صورت: هم در گام اصلی براساس اجرای ورزنده با سنتور یازدهخرک میکوک و هم با انتقال، تنظیم و مضرابگذاری برای سنتور نُهخرک سُلکوک در راستکوکهای متداول نگاشته شده است. در مقدمه اطلاعاتی موثق دربارۀ شرححال، سنتور و مضراب خاص رضا ورزنده بههمراه تصاویر و در لوح فشردۀ ضمیمه نواختههای ورزنده جهت درک بهتر صدادهی و حالات اجرایی او درج شده است.
توضیحات بیشتر دربارۀ شیوۀ نوازندگی ورزنده و نحوۀ آوانگاری کتاب
از منابع موجود در زمینۀ تاریخ موسیقی معاصر ایران چنین بر میآید که رضا ورزنده (۱۳۵۵ – ۱۳۰۵)، نوازندۀ سنتور، گرچه از آموزش و تعلیمات منظم و معمول موسیقی در زمان خود کمبهره بود، بهواسطۀ ذوق و استعداد فطری فراوان خویش توانست به شیوهای خاص در نوازندگی سنتور دست یابد که به تصدیق همگان دارای ویژگیهایی منحصربهفرد و شاخص بود.
گذشته از تکنیک و بیان ویژه در نوازندگی، شکل و اندازه و ابعاد سنتور و همچنین مضراب مورد استفادۀ وی با استانداردهای رایج مغایرت داشت. مجموعۀ این عوامل نوازندگی ورزنده را از سایر نوازندگان سنتور بسیار متفاوت ساخته و بهطور طبیعی، موافقت و مخالفتهای زیادی را برانگیخته است. هم ازاینروست که تعیین جایگاه شیوۀ نوازندگی وی در عرصۀ «موسیقی اصیل ایرانی» بهآسانی امکانپذیر نیست.
۱ نظر