گفتگوی هارمونیک«جویبار جوشنده» عنوان کتابی است با موضوع زندگی و آثار مرتضی نی‌داوود، نوازنده و آهنگساز نامدار ایرانی، که به‌تازگی در ایران منتشر شده است. مرتضی نی‌داود (۱۳۶۹-۱۲۷۹) موسیقی‌دان برجستۀ ایرانی و خالق آثارِ ماندگاری مانند «مرغ سحر» و «آتشی در سینه دارم» است. او کسی بود که آثارش ضمن حفظ اصالت، بازتاب اجتماعی وسیعی داشت. محمدامین میراحمدی مؤلف این کتاب، به پژوهش دربارۀ ابعاد مختلف زندگی این استاد گران‌قدر پرداخته است.
امین میراحمدی متولد ۱۳۶۴ در شهر تهران، کارشناس ارشد موسیقی، نوازنده و مدرس تار و سه تار است.
کتاب حاضر شامل شرح حال، دیسکوگرافی (اثرشناسی)، نت‌نگاری آثار و تحلیل نوازندگی و آهنگ‌سازی مرتضی نی‌داود است. در این کتاب قطعاتی در فرم‌های سولو، ساز و آواز، پیش‌درآمد، چهارمضراب، تصنیف و رنگ نت‌نگاری شده است که برخی از این آثار برای نخستین‌بار است که به خط نت درآمده‌اند. نت‌نگاری‌ها و تحلیل آن‌ها می‌تواند راهگشای دوستداران موسیقی ایرانی باشد.
مستند «جویبار جوشنده»
مستند «جویبار جوشنده» بر اساس کتابی پژوهشی به همین نام، منتشرشده از سوی انتشارات هنر موسیقی، زیر نظر محمدامین میراحمدی و به کارگردانی و تدوینگری مهدی آزاده‌نمینی ساخته شده که در آن به ابعاد مختلف زندگی مرتضی نی‌داود، موسیقی‌دان و آهنگساز آثار ماندگاری چون «مرغ سحر»، «آتشی در سینه» و «ماه من» پرداخته است و حاوی مطالبی دربارۀ زندگی‌نامه، دیسکوگرافی، شیوۀ نوازندگی و ویژگی‌های آهنگ‌سازی، اصوات و تصاویر بکری از اوست که در آن داریوش طلایی و محمدامین میراحمدی مطالب تحلیلی ارزشمندی دربارۀ نی‌داود بیان کرده‌اند. (این مستند را در آپارات هنر موسیقی از اینجا ببینید.)
مرتضی نی‌داوود در سال ۱۲۷۹ در خانواده‌ای یهودی در محلۀ یهودی‌نشین شهر اصفهان به دنیا آمد، ولی در سن ۳ سالگی به همراه خانواده‌اش به تهران رفت و در آنجا ساکن‌شد. در برخی منابع محل تولد او اصفهان و در دانشنامۀ ایرانیکا تهران ذکر شده‌است. در کودکی استعداد موسیقی وی آشکار شد و پدرش «بالا خان» که خود اهل موسیقی بوده و با تار و تنبک آشنایی داشت، او را نزد «رمضان ذوالفقاری» (از شاگردان آقا حسینقلی) برد. مرتضی خان به مدت هفت ماه تحت تعلیم رمضان ذوالفقاری قرار گرفت و سپس نزد آقا حسینقلی رفت و به مدت دو سال و نیم نیز از آموزش‌های این استاد بهره جست.
وی بعد از آقا حسینقلی، نزد شاگرد برجسته او درویش خان ردیف موسیقی و نواختن تار را آموخت و پس از سه سال موفق به دریافت نشان «تبرزین طلایی» که به شاگردان ممتاز داده می‌شد، گردید.
از شاگردان مشهور مرتضی نی داوود، فرهنگ شریف می باشد.
۱ نظر