پونچیلی، شهرت با یک اپرا!

جمعه ۷ خرداد ۱۳۸۹

آمیلکاره پونچیلی (1834 - 1886)

آمیلکاره پونچیلی (Amilcare Ponchielli) آهنگساز مشهور ایتالیایی است که بیشتر در زمینه اپرا فعالیت داشته است. پونچیلی در سن ۹ سالگی برای تحصیل موسیقی، بورسیه کنسرواتوآر میلان را به دست آورد و در سن ۱۰ سالگی اولین سمفونی خود را نوشت! دو سال پس از ترک کنسرواتوآر اولین اپرای خود را بر اساس رمان مشهور “نامزد” نوشته الساندرو مانزونی (Alessandro Manzoni) ساخت، پس از اجرای این اپرا بود که وی به عنوان آهنگساز شناخته شد. اوایل دوران حرفه ای پونچیلی بسیار مایوس کننده بود. برکنار شدن از تدریس در کنسرواتوآر میلان با وجود آنکه رقابت آهنگسازی را در آنجا برده بود!

وی کارهای نیمه وقتی را در شهرهای کوچک انجام می داد و چندین اپرا مینوشت که هیچ کدام موفقیت آمیز نبودند.

علی رغم ناامیدی، وی تجربیات فراوانی به عنوان رئیس دسته موزیک در شهرهای پیاشنزا و چریمونا به دست آورد و ساخت ۲۰۰ اثر برای گروه سازهای بادی از آثار این دوران وی می باشد. در میان آثار اصیلی که برای گروههای مختلف ساخته است اولین کنسرتوی وی برای یوفونیوم (ساز بادی برنجی) در سال ۱۸۷۲، پانزده نوع مختلف موسیقی برای شعر نابلوسی و مجموعه موسیقی برای مارشها در جشنها و خاک سپاریها که منعکس شده از غرور ایتالیای و سوگواری پنهان از فقدان همشهریانش چریمونا است.

بشنوید قسمتی از اپرای “La Gioconda” را از پونچیلی با صدای ماریا کالاس

ورق زندگی پونچیلی زمانی بر می گردد که نسخه بازنویسی شده وی از اپرای “نامزد” در سال ۱۸۷۲ موفقیتی بزرگ به دست می آورد که حاصل آن؛ بستن قرار دادی با ناشر آثار موسیقی جی.ریکوردی و شرکتش، همچنین یافتن جایگاهی در کنسرواتوآر میلان و لا اسکالا می باشد. باله “دوقلوها” ۱۸۷۳ موفقیت وی را تثبیت نمود.

اپرای بعدی “لیتوانیها” در سال ۱۸۷۴ ساخته شد که حتی پیش از اولین اجرای آن در ۲۰ نوامبر ۱۸۸۴ در سنت پترزبورگ، بسیار مورد استقبال و تشویق قرار گفت. مشهورترین اپرای او که هنوز هم اجرا می‌شود لا جوکندا (La Gioconda) می باشد که اشعار آن را آریگو بویتو (Arrigo Boito) بر اساس نمایشنامه ای از ویکتور هوگو سروده است.

بشنوید قسمتی از اپرای “La Gioconda” را از پونچیلی

اولین اجرای این اپرا در سال ۱۸۷۶ بود که بعدها آن را بارها بازنویسی کرد. نسخه ای که تا به امروز بسیار شهرت دارد اولین بار در سال ۱۸۸۰ اجرا شد. در سال ۱۸۷۶ بر روی اپرای “زمین والنسیا” کار کرد که نوشتن آنرا سه سال پیش از آن رها کرده بود که هیچ گاه به پایان نرساند، اگرچه توسط آرتورو کادور (Arturo Cadore) تکمیل و در سال ۱۹۱۴ اجرا شد.

بشنوید قسمتی از اپرای “La Gioconda” را از پونچیلی

پس از اپرای لا جوکندا، پونچیلی اپرای ملودرام جاودانه “ولخرج” را در چهار پرده بر اساس کتاب مقدس نوشت که در میلان-تئاتر الا اسکالا در سال ۱۸۸۰ و اپرای “ماریون دلورمه” بر اساس نمایشنامه دیگری از ویکتور هوگو در همان مکان در سال ۱۸۸۵ اجرا شدند. علی رغم نوع آوری غنی موجود در این آثارش هیچ کدام موفقیتهای پیشین پونچیلی را به همراه نداشتند اما هر دو تاثیری فراوان بر روی آهنگسازان نسل بعدی وی داشتند همچون جاکومو پوچینی (Giacomo Puccini)، پیترو ماسکانی (Pietro Mascagni) و جیوردانو (Giordano).

در سال ۱۸۸۱ پونچیلی در کلیسای برگامو به عنوان رهبر این ارکستر منصوب شد، از همان سال استاد آهنگسازی در کنسرواتوآر میلان شد، جایی که در میان شاگردانش پوچینی، ماسکانی و امیلیو پیزی (Emilio Pizzi) حضور داشتند. آمیلکاره پونچیلی در میلان درگذشت. اگرچه در زمان حیاتش در وسعت بخشیدن و تحول آثار ارکستر بسیار مشهور و اثرگذار بود، اما تنها یکی از آثارش که اپرای لا جوکندا می باشد امروزه اجرا می شود و باله “رقص ساعتها” از این اپرا می باشد که این باله در فیلم انیمیشن “فانتاسیا” (Fantasia) والت دیزنی ۱۹۴۰ استفاده شده است.

en.wikipedia.org

در این رابطه بخوانید

ارسال دیدگاه

کتاب «نُه پیش درآمد و رِنگ از درویش خان و موسی معروفی برای سنتور» منتشر شد

کتاب «نُه پیش درآمد و رِنگ از درویش خان و موسی معروفی برای سنتور»، حاوی نُه اثر از درویش خان و موسی معروفی است که در اوایل دهه ی سی توسط طلیعه کامران برای سنتور بازنویسی و اکنون با ویرایش مجدد و اجرای آنها توسط شهاب مِنا ارائه شده است.

برخی از مشکلات پزشکیِ نوازندگانِ سازهای بادی‌برنجی (V)

بسیاری از نوازندگان سازهای بادی‌برنجی دچار دردهای مختلفی هستند. آن‌ها از دردِ مچ، بازو، التهاب تاندون‌ها، مشکلات شانه، کشیدگی گردن و کمردرد و پشت درد مزمن رنج می‌برند. به این آسیب‌ها که ناشی از تکرار حرکات یکسان یا نشستن طولانی مدت در یک موقعیتِ ثابت یا هر دو مورد است، آسیب‌های استفادۀ مکرر می‌گویند و مسلماً بهترین رویکرد، پیشگیری از بروز چنین آسیب‌هایی است. نوازندگان سازهای بادی‌برنجی از بازوها به‌صورت مکرر در جلوی بدن استفاده می‌کنند. از این‌رو به مرور زمان، عضلات جلویی شانه و سینه قوی و عضلات پشتی شانه و پشت ضعیف می‌شوند. عضلات قوی کوتاه‌تر می‌شوند درحالی‌که عضلات ضعیف بلندتر می‌شوند. این عدم تعادل منجربه درد در ناحیۀ بازوها، شانه‌ها، قفسۀ سینه، گردن یا پشت می‌شود. اما راه حل ساده است: تمرینات کششی برای عضلات در جلوی بدن و تقویت عضلات در پشت بدن. پرورش عضلات این نواحی منجر به کمک به عضلاتی می‌شود که کشش‌ها را متحمل می‌شوند.

آخرین ارسال‌ها

از روزهای گذشته…

آیا وزیری به موسیقی ایران خیانت کرد؟

نوشته پیش رو نقدی است بر بخشی از نظرات مرحوم آقای دکتر محمد مددپور (زادهٔ ۱۳۳۴ در بندر انزلی – درگذشتهٔ ۱۳۸۴)، نویسنده و فلسفه‌دان معاصر که در مجله مقام موسیقایی منتشر گردید.

گفت و شنودی درباره سازهای ابداعی (XVI)

اینکه هدف استاد شجریان چه بوده از خلق این ساز، باید عرض کنم ایشان می خواستند سازی بوجود بیاورند که چهره ی ایرانی و صدایی نزدیک به کمانچه و قیچک داشته باشد تا در ارکسترهای ایرانی یک نوازنده ویلن بتواند آنرا براحتی بنوازد و برای همکاری با ارکستر موسیقی سنتی مجبور به یادگیری کمانچه نشود.

ابوحمزه آثار معروفی را ویرایش می کند

به تازگی کار نت نویسی و ویرایش آثار جواد معروفی توسط عباس ابوحمزه (آهنگساز و پیانیست) به پایان رسیده است و به زودی این کتاب به انتشار می رسد. عباس ابوحمزه که در کنار ساخت تولید آلبوم «پایان پریشانی»، ساخت و تنظیم آثار زیادی را برای پیانو، در کارنامه خود دارد، در این باره این کتاب، توضیحاتی برای خوانندگان گفتگوی هارمونیک نوشته است که می خوانیم:

بنان، هنرمند زمان

غلامحسین بنان در سال ۱۲۹۰ در تهران متولد شد. او در خانواده هنردوست و اعیان خود که نسبت نزدیکی با ناصرالدین شاه داشتند (مادرش برادرزاده ناصرالدین شاه بود) با آوازهای پدراولین درسهای موسیقی را آغاز کرد و پس از مدتی همراه با خواهرانش به مکتب مرتضی نی داوود نوازنده و آهنگساز نامدار ایران راه یافت که اولین معلم رسمی او در واقع نی داوود بود. او آواز را بعدها نزد ضیاء الذاکرین و ناصر صیف به روش سینه به سینه ادامه داد، او آنزمان شناختی از تئوری موسیقی و نت نداشت و آواز را به شیوه قدما و بدون توجه به جایگاه صدایش می خواند.

آثار باقیمانده از ردیف موسیقی ایران (II)

قسمت سوم، ردیفهای موسیقی ایرانی است که به خط بین المللی نت نوشته شده، اولین مرتبه ای که خط نت بین المللی به ایران آمد توسط «لومر» فرانسوی بود، نامبرده از فرانسه برای تدریس موزیک نظام استخدام شده بود و او اولین کسی است که خط نت را در ایران تدریس کرد، همچنین تعدادی از پیش درآمدهای موسیقی ایرانی را به خط نت نوشت و به چاپ رسانید ولی تا این زمان هنوز ردیف موسیقی ایرانی به خط نت نوشته و منتشر نشده بود.

برگ های پاییزی

آهنگساز موسیقی زیبای Autumn Leaves شخصی است بنام Joseph Kosma که موسیقی متن بسیاری از فیلم های سینمایی موفق ساخته اوست.

مقام هنرمند در آثار شلینگ (III)

هنرمند در آفرینش به آخرین چیزی که می اندیشد، جستجوی بعدی در پی زیبایی است، اما چون اثر آفریده شد و کار به پایان رسید، تازه کار فیلسوف و هنرشناس آغاز می شود. البته فیلسوفان – معمولا – با شهود سروکاری ندارند و ادراک آنان نمی تواند تا حد ادراک و شهود هنرمند کامل باشد.

فراخوان برای صلح جهانی

به پیشنهاد گروه خیزش صلح (peace wave) در یاهو (Yahoo) طبل نوازان جهان – نوازندگان سازهای کوبه ای – دعوت شده اند تا بصورت هماهنگ در اقدامی نمادین، در روز جهانی زمین که اتفاقا” مصادف با نوروز ایرانیان است، بنوازند.

دو نمود از یک تفکر (VI)

این مقوله را می توان از دیدگاهی کلی تر نیز بررسی نمود. برای مثال در گوشه «چهارپاره» ی ماهور که گوشه ای ضربی است، جمله ی اول در دانگ اول ماهور آغاز می گردد و بلافاصله در جمله ی دوم، گوشه در دانگ دوم ادامه می یابد. هر جمله ای از گستره ای به اندازه یک دانگ (۴ نت) تشکیل شده است که ابتدا از دانگ اول (سل، نت ِ سیم ِ زرد تار و سه تار در حالت “دست باز”) آغاز شده و در جمله ی پنجم گوشه بیشترین حد پیشروی خود را دارد (از می ِ پایین دسته تا لا ی میان دسته) و سپس به تدریج با فواصل دوم و پلکانی رو به دانگ دوم ماهور پایین می آید؛ جمله ی آخر نیز برای زمینه سازی فرود حدفاصل دو ی دست باز ِ سیم سفید تا فا را در بر می گیرد.

نگاهی به اپرای مولوی (XIV)

مولانا حرف آخر را می زند: «صواب اندیش می گوید که ترک عشق خوبان کن، من این کار خطا هرگز کنم؟ عقل این قدر دارم»* گذشته از کژتابی ای که در «عقل این قدر دارم» به گوش می رسد، آهنگسازی این بخش یکی از نقاط برجسته اپرای مولوی است. ظهور ناگهانی شمس در لحظه آمدن این بیت: «خیال روی شمس الدین، مرا تا مونس جان شد…» و انقلابی که در ارکستر از پدال همان آکوردLa – Re – La – Si b – Do – Re با اجرای ملودی های کوتاه ویولونها در پاسخ به آواز، روی می دهد، شنونده را مجذوب این صحنه درخشان می کند.