گفتگوی هارمونیک
در روز آخر سفری که کاظم داوودیان آهنگساز و نوازنده مقیم آمریکا به ایران داشت، در رادیو ایران صدا گفتگویی ضبط شد که این مصاحبه با همراهی پیمان سلطانی، وحید رستگاری و سجاد پورقناد شکل گرفت. امروز متن این مصاحبه را میخوانیم.
رستگاری: شما چند اثر برای صدا و سیما ساختید؟
داوودیان:
من آثارم را برای صدا و سیما نمیساختم بلکه صدا و سیما آثار ساخته شده من را میگرفت ولی شاید یک یا دو اثر هم به سفارش صدا و سیما ساخته باشم.
رستگاری: در مورد سه اثر تکنوازی سنتورتان بفرمایید.
حدود ۱۶ سال پیش سه برنامه تکنوازی سنتور در آمریکا اجرا کردم که به نظر من ارزش اصلی آنها بداهه بودنشان است، حتی یک میزان هم از این آثار از قبل برنامه ریزی نشده بوده است.
رستگاری: موسیقی را چگونه آغاز کردید؟
داوودیان: من در سال ۱۳۵۲ آموختن سنتور را شروع کردم، یک سال با آقای اسماعیل واثقی کار کردم و دو سال با آقای اسماعیل تهرانی و چند ماهی با آقای فرامرز پایور کار کردم. در همان زمان با آقای بهمن رجبی آموختن تنبک را شروع کردم و حدود سه سال هم ویولنسل را کار کردم که به دلیل گرفتاریهایم کنار گذاشته شد.
همان زمان علاقه من به آهنگسازی شروع شد و در دانشکده موسیقی هنرهای زیبا با آقای شاهین فرهت و کامبیز روشن روان کار کردم یک دوره هارمونی فرانسوی با آقای محسن الهامیان کار کردم، مقداری با آقای محمد پورتراب کار کردم. کم کم شروع به ساختن آثاری برای کودکان کردم و بعد مشغول ساخت موسیقی ارکسترال شدم.
من در موسیقی به دلیل مشکلاتی که داشتم تحصیلاتم خیلی آکادمیک نبوده و بیشتر مجبور بودم خودم کار کنم و مثل بقیه مثلا نتوانستم ۱۰ یا ۱۲ سال پیش یک استاد خاصی سنتور را کار کنم. خیلی کارها را دوست داشتم انجام بدم ولی به خاطر مشکلات نتوانستم، به همین خاطر خودم کارهای دیگران را گوش میدادم و سعی میکردم آنالیز کنم، کتابهایی میگرفتم و مطالعه میکردم…
رستگاری: موسیقی شما فکر میکنید بیشتر تحت تاثیر چه استادانی است؟
تحت تاثیر همه موسیقیدانهای دنیا! فرقی نمیکند، همه موسیقیدانها معلمان من بوده اند و اینکه هیچوقت ادعایی در مورد کارهایم ندارم به همین خاطر است، البته دوستان لطف دارند و من را تشویق میکنند؛ تنها چیزی که فکر میکنم دارم سر سوزن عشق و سر سوزن خلوص است، خبر دیگری غیر از این نیست!
رستگاری: در مورد ارکستراسیون این تجربیات را چگونه کسب کردید؟
داوودیان:در همان مقداری که در دانشکده از کلاسهای استادان استفاده میکردم؛ حتی یادم هست مدت کمی کلاس آقای روشن روان را بیرون از دانشکده رفتم ولی وقت زیادی نبود برای همین من سعی میکردم کاری که مینوشتم را هر جا که ایشان بودند، پیدایشان کنم، نشانشان بدهم و سئولاتی از ایشان بپرسم، گاهی در استودیو سر ضبط بودند و چند دقیقه بیکار میشدند از ایشان استفاده میکردم و… موسیقی بسیار گوش میکردم و بسیار دقت میکردم روی آن.
ای کاش موقعیتی بود که میتوانستم موسیقی را بهتر کار کنم حتی در خارج از کشور امکانش را داشتم که موسیقی را جدی در دانشگاهی با سیستم های خیلی بهتر از اینجا می آموختم اما این مشکلات اجازه نمیداد.
رستگاری: البته موسیقی اصلش همین ذوقی است که در آثار شما هم شنیده میشود و از نظر تکنیکی و زیبایی شناسی آثار شما در سطح بالا است.
موسیقی آقای داوودیان بدون شک برگرفته از شخصیت بی آلایش و صادق ایشان است .به نظر من تفکر ایشان در مورد موسیقی ایران بی نظیر است و این نشان از سطح بالای ذهن است برای مثال وقتی کسی با تمرین در طول دو سال نوازندگی ساز ویلنسل بتواند در ارکستر به اجرا بپردازد واضح است نتیجه کار چنین و سمفونی “تلاش” خلق شود. به هر حال در مقطع کنونی جای خالی آقای داوودیان در عرصه موسیقی کشور بسیار پررنگ جلوه میکند ای کاش در ایران بودند و از نزدیک شاهد کار های ایشان بودیم
درود بر جناب کاظم داوودیان. آهنگساز با ذوق و خوش قریحه. موسیقی ایشان و آثارشان را دوست دارم. جا دارد که مدیران هنر و فرهنگ ایران به هنرمندانی نظیر ایشان خیلی بها دهند و از هر نظر خصوصا موارد مالی تامین کاملا باشند تا بتوانند بدون دغدغه و در آرامش آثار بیشتری خلق کنند. ایشان از معدود آهنگسازان بسیار خوب ایران و سخصیتی برجسته می باشند که آثار با ارزشی با هویت ایرانی خلق کرده اند. باید قدر ایشان را دانست و امکاناتی برای حضور ایشان در ایران فراهم کرد تا ضمن اجرا و ضبط آثار و انتشار آنها شرایط فراهم گردد تا نسل جوان هم بتوانند تحت تعلیم ایشان قرار گرفته و از تجربیاتشان استفاده کنند. شایسته است که دانشگاه های موسیقی ایران اساتیدی همچون ایشان را برای تدریس دعوت کنند. و از وجود شان استفاده کنند.