سجاد پورقناد
هوشنگ فراهانی، نوازنده تار و سه تار و آهنگساز و از معدود موسیقیدانان وبلاگ نویس است. به بهانه نزدیک شدن به زمان برگزاری جشنواره سایت ها و وبلاگ ها، با او به گفتگو نشسته ایم که می خوانیم.
تاثیر اینترنت در نقد موسیقی را چگونه می بینید؟
بحث نقد و نقادی یکی از شاخه های بسیار مهم و جدی است که می تواند در عرصه هنر موسیقی راهگشایی برای تعامل بین هنرمندان و مخاطبین قرار گیرد. بر هیچکس پوشیده نیست که نقد سازنده می تواند هر هنرمندی را به فکر وادارد و اینکه سخت گیری مردم و منتقدین بر هنرمندان سبب خواهد شد که هنرمندان با دقت و تفکر و گاه با احتیاط بیشتری آثار خویش را عرضه کنند. زیرا هر ضعف و کاستی از سوی هنرمندان از نگاه تیزبین منقدین و شنوندگان آشنا دور نخواهد ماند. جامعه آگاه به استانداردهای هنری توقعات بیشتری از هنرمندان خواهند داشت و هنرمندان را موظف خواهند کرد که نسبت به کار خویش سختگیرتر باشند.
دیگر
اینکه هر هنرمندی می تواند بازخورد اندیشه و تکاپوی خویش در هنر موسیقی را چون آئینه ای
در مقابل خویش ببیند. هنرمندی که در انزوا و تنهایی خویش در اندیشه آفرینش اثری جدید
می باشد، بی گمان به شنوندگان و مخاطبین این اثر اندیشه میکند. به عبارتی هر چند که یک
اثر هنری در خلوت و تنهایی یک هنرمند آفریده میشود، ولی با انتشار آن اثر تولد واقعی یافته
و حیات آن آغاز می شود.
آنگاه این اثر از آن شنوندگان و مردمی خواهد بود که می خواهند
این اثر هنری را با نگاهی تازه و اشتیاق بشوند و طبیعی است که هر شنونده ای با توجه به نگاه
خاص خود این اثر را ارزیابی کند. البته حوزه نقد سابقه چندانی در موسیقی ایران نداشته است
و متأسفانه در آشفته بازار کنونی گاه شاهد برخی اظهار نظرهای مغرض انه و غیر حرفه ای در
نقد یک اثر موسیقی هستیم که بجای نقد سازنده، آسیب جدی بر صاحب اثر و بعد بر ذهن
خوانندگان این نقد و یا شنوندگان می گذارد.
در این میان وجود اینترنت، فضای بازتر و قابل
دسترستری را اختیار میگذارد که در این فضای مجازی نقادان و یا شنوندگان یک اثر به راحتی
می توانند نظرات خود را در مورد یک اثر بیان کنند و این رو در رو نبودن مخاطبین با
صاحبان آثار، اندکی از تکلف در بیان ایده و عقیده میکاهد. به هر حال اینترنت و دسترسی
سریع به آن و تعداد خوانندگانی که در سراسر دنیا می توانند اخبار و یا مقالات و نقدهای
موسیقی را بخوانند، امکاناتی است که در دو دهه اخیر در جامعه کنونی ایران وارد شده است و
تأثیر شگرفی در جامعه موسیقی داشته است.
از دیگر ویژگیهای این فناوری، فراگیر بودن آن
است که باعث می شود دیدگاههای همه اقشار جامعه بطور ملموس بیان شود و این نکته باعث
میشود که از بسیاری از تصورات و توهمات برخی افراد، در مورد خویش و آثارشان کاسته
شود.
وضعیت نقد موسیقی را در حال حاضر خوب می بینید؟
نقد موسیقی می بایست از سوی افراد صاحب صلاحیت صورت پذیرد. بیان برخی از دیدگاههای شخصی افراد، تأثیر چندانی در روند نقد و نقد پذیری نخواهد داشت و پر واضح
است که هر پدیده تازه ای مانند نقد در حوزه موسیقی، بیان و فرهنگ خاص خود را طلب
میکند. تا آنجا که منتقد بتواند نقدی صمیمانه و نه مغرضانه داشته باشد و صاحب اثر نیز بتواند
به نقاط ضعف و قوت کار خویش پی ببرد.
نقد موسیقی د ر حال حاضر چه در فضای مجازی
و چه در انجمن ها و جلسات موسیقی هنوز به ثبات و شاخص های واقعی خویش نرسیده
است زیرا بسیاری از منتقدین از دانش کافی برخوردار نبوده و مخصوصاً گاه در فضای
مجازی هویت واقعی برخی از این افراد مشخص نیست و بیشتر نقدهای هنری، گاه انتقادی
یک طرفانه و یکسو نگر می باشد.
مهمتر از همه این است که فرهنگ نقادی و نقد پذیری در
جامعه موسیقی نهادینه شود تا بتوانیم گفتار مخالف را تاب بیاوریم و به اصطلاح عام فرهنگ
را بیاموزیم. «یکی گفتن و یکی شنفتن»
به نظر شما موسیقی در سال گذشته در اینترنت رشد داشته؟
در سالهای گذشته وبلاگها و سایت های مرتبط با موسیقی با افزایش بسیار چشمگیری روبرو بوده است. برخی از این وبلاگ ها توانسته اند صفحات بسیار ارزنده ای در معرض دید
خوانندگان خود قرار دهند و این رشد هم از نظر کمی و هم از نظر کیفی جنبه های گوناگونی
را در بر داشته است. زیرا برخی از مطالب این سایتها و وبلاگها بسیار ارزشمند و درخور تعمق
می باشد و بنظر من اینترنت در زمینه خبررسانی بیشترین اثر را دارا بوده است.
برگزاری مسابقه در زمینه مقالات موسیقی و خبر می تواند تاثیر مثبتی داشته باشد؟
یکی از بزرگترین ویژگیهای چنین همایش ها و مسابقاتی، می تواند ایجاد انگیزه ای تازه در بین فعالان این
حوزه باشد و همچنین در رشد کیفی نوشته ها و آثار، تأثیر چشمگیری داشته باشد.
ارتباط نویسندگان وبلاگ ها و گردانندگان سایتهای خبری و تعامل ایشان در ارتباط با موضوعات روز
نیز می تواند، منجر به ایجاد طرحها و راهکارهای تازه در زمینه موسیقی شود زیرا برخورد اندیشه ها
همواره منشاء حرکتی تازه در جامعه و رشد و درک مفاهیم اصلی فرهنگی بوده است.
۱ نظر