گفتگوی هارمونیک | Harmony Talk

نگاهی به سبک فرامرز پایور


سبک و شیوه استاد پایور را از دو بعد می توان بررسی کرد: اول از بعد سنتورنوازی ایشان و دوم از بعد آهنگسازی. سبک سنتورنوازی پایور، سبک
جدیدی است که کمی هم رنگ و لعاب سبک حبیب سماعی را به خود گرفته است و آن هم به دلیل تعلیمات استاد صبا بوده است.

البته استاد صبا در نوازندگی سنتور مهارت و چیره دستی حبیب را نداشت ولی توانست از نظر اطلاعات پایه ای و شناخت ردیف موسیقی کمکهای شایانی به استاد پایور بنماید. سبک

نوازندگی استاد پایور از همان ابتدا ( به استناد آثار باقیمانده از آن زمان) تا به حال، تقریبا” ثابت مانده است. بدون تردید با گذشت زمان بر مهارت و چابکی نوازندگی اش افزوده شده است

ولی سبک کلی وی ثابت بوده است.

چابکی و سرعت مضرابهای وی و در عین حال شمرده بودن ریزهایش (چنانکه معروف است که میگویند” در عین سرعت می توان تعداد ریزهایش را شمرد!”)، ویژگی خاص نوازندگی
اوست. دقت بالای استاد پایور چنان است که به ندرت دیده شده که نتی را به اشتباه اجرا کند. نگهداری و تنظیم صحیح وزن قطعات در اجراهایش همیشه مورد توجه بوده است.
سر ضربها (آکسان ها) را به طور دقیق اجرا می کند و سرعت و مترونوم قطعه تا پایان به خوبی حفظ می شود.

استفاده از درابهای زیبا و در عین حال مشکل (سه نت با فاصله)، و تکیه های پاکیزه، از تخصصهای وی در نوازندگی است. همینطور پاملخی ها و جفت مضرابهای غیر معمول و ابداعی اش، چنانکه چهارمضراب معروف اصفهان وی بدلیل برخورداری از تمام این ویژگیها، یکی از مشکل ترین و سنگین ترین چهارمضرابها برای سنتور محسوب می شود و یا قطعه «پژواک» که وی آن را در ریتم لنگ نوشته، در عین سختی از ملودی بسیار زیبایی نیز برخوردار است.


audio file
قسمتی از چهارمضراب اصفهان را با سنتور فرامرز پایور و تمبک محمد اسماعیلی ببینید

از دیگر ویژگیهای سنتورنوازی وی می توان به کم و زیاد کردن و یا خفه کردن مناسب و به موقع صدای سنتور اشاره کرد که تبحر وی درآن، زبانزد خاص و عام است. استاد پایور

هیچگاه در اجرای یک قطعه، خود را دربند یک اکتاو نمی کند و همیشه تا حد امکان از تمام اکتاوها و قابلیتهای سنتور استفاده می کند. وی مهارت ویژه ای نیز در اجرای پاساژهای
مشکل و جابجایی اکتاوها دارد. علاوه بر اینها، وی در قسمتهای آوازی قدرت بداهه نوازی بالایی نیز دارد و هیچ گاه بداهه نوازی هایش ملال آور و کسل کننده نیست و همینطور جواب

آوازهایش، بسیار دقیق و حساب شده است که خود بسیار نیز روی این موضوع تاکید می کند.

جدا از تمام این ویژگیها استیل و فرم زیبای دستان و بدن او در هنگام نوازندگی بسیار زیبا است. بدون تردید، پایور معرف بهترین استیل را در نوازندگی سنتور بوده است. صاف نشستن

پشت سنتور، تحرک کم بدنش حتی در موقع اجرای قطعات سنگین همگان را شیفته خود می کند.

سبک آهنگسازی پایور نیز سبک جدیدی است که باید آن را از ۲ بعد بررسی کرد : اول قطعاتی که وی مخصوص سنتور نوشته است و دوم قطعات مخصوص ارکستر.

Hossein Dehlavi, Faramarz Payvar, Hossein Tehrani

حسین تهرانی، فرامرز پایور و حسین دهلوی

به طور کل استاد پایور با ساخت اولین آهنگ خود (ترانه)، نشان داد که سبک جدید و متفاوتی نسبت به سبک قدما دارد. شیوه ای که شاید منشاء آن سبک علینقی وزیری باشد. ساخت

قطعاتی چون :

audio file گفتگو
audio file پرنیان

audio file رهگذر

علاوه بر نشان از آگاهی و تسلط کافی وی بر ردیف موسیقی، نشان دهنده آشنایی کامل او با سازهایی چون ویولن و تار و فلوت است و حتی سازهای دیگر، چون وی قطعات را برای همه
سازها در ارکستر خود تنظیم می نمود.

قطعاتی چون :

audio file فریبا (قطعه ای با نگرش پیانویی برای سنتور)
audio file پوپک

نیز از زیباترین ساخته های استاد مخصوص سنتور است که در زمان خود قطعاتی جدید و نو بوده اند.

قطعه audio fileپراکنده نیز قطعه ای جالب، زیبا و فنی است. به

طوریکه استاد در آن به ده گام راست پنجگاه به زیبایی اشاره کرده است.

استاد پایور به تمبک بسیار بها می داد و در این راستا، در بین برنامه هایش به اجرای سئوال و جواب سنتور و تمبک می پرداخت. وی این کار را با حسین تهرانی آغاز کرد ولی در زمان

محمد اسماعیلی آن را گسترش داد تا جایی که قطعات مستقلی چون: “پرنده”،
audio file “پرچین” و
“پرستو” را در همین این زمینه ساخت.

Paivar & Tehrani in shiraz

حسین تهرانی و فرامرز پایور (حافظیه ۱۳۴۹)

چهارمضرابهای وی نیز زیبایی و لطافت خاص خود را دارند و شاید بیشتر وی را با چهارمضرابهایش بشناسند. پایور بوسیله معلومات بالایی که از ردیف موسیقی داشت، برای دستگاهها،

آوازها و حتی گوشه هایی که حالت ضربی داشتند، چهارمضرابهای بسیار زیبایی ساخت که علاوه بر دارا بودن ملودی زیبا، از تکنیک خاصی نیز برخوردار بودند که اجرای آن برای

نوازنده بسیار مشکل است.

پایور از اتودهای فراوان مضرابی در چهارمضرابهایش استفاده کرده است که به نوبه خود بسیار جالب است و باعث پرورش دست نوازنده می شود.

استاد پایور پیش درآمد

و رنگهای متعددی نیز (چه برای راست کوک و چه چپ کوک) ساخته است که از ریتمها و ملودیهای مختلف در آنها استفاده شده است. از بهترین آنها می توان به پیش درآمدهای:”
اصفهان”، “شور”،

audio file ابوعطا ،
“دشتی” و “همایون” و رنگهای” دشتی”،” بیات ترک”، “سه گاه” و” ابوعطا” نام برد که هر کدام به تنهایی از شاهکارهای موسیقی ایرانی بشمار می آیند. وی در عرصه تصنیف سازی
هم بسیار فعال بوده است که علاوه بر تنظیمهای تصنیفهای قدیمی، به ساخت تصنیفهای زیبایی نیز دست زده است که با خوانندگان مختلف اجرا نمود.

وی سالهای سال توانست با ارکستر مخصوص خود به اجرای برنامه بپردازد و هیچگاه خللی در آن بوجود نیامد به طوریکه نوازندگان آن همیشه ثابت ماندند (عکس گروههای امروزی!).

و این امر فقط و فقط حاکی از نظم و ترتیب استاد پایور در کارهایش است.


audio file دو نوازی فرامرز پایور با محمد اسمائیلی در سه گاه

حامد رایجی

حامد رایجی

دیدگاه ها ۴۹

  • با سلام
    بسیار سایت غنی میباشد که ارزش موسیقی سنتی اللخصوص
    ساز سنتور را نشان داده و من از دست اندر کاران این سایت نهایت تشکر را دارم.
    به امید موفقیت بیشتر شما و خارج شدن موسیقی سنتی از
    رکود.

  • با سلام و عرضه خسته نباشید به شما سازندگان (نویسندگان) این سایت.
    امیدوارم که همیشه موفق باشید.
    مطالب جالبی در مورد با استاد پایور داشتید، خواهشن مطالب بیشتری در اختیار ما بگذارید.
    اگر نت آهنگهای سنتور را هم در سایت بگنجانید خیلی خوشحال می شویم.
    شما را می سپارم به خدا.

  • با سلام و تشکر به خاطر سایت بسیار مفید شما .

    اگه میشه ویدئوی کامل چهارمضراب اصفهان را با سنتور فرامرز پایور و تمبک محمد اسماعیلی که لینک دانلود قسمتی از آن را قرار داده بودید را برای دریافت بگذارید .
    با تشکر

  • با سلام اینجانب مایل هستم در زمینه موسیقی از محضر استاد پایور بهره گیرم خواهشمندم مرا راهنمائی کنید
    ( تمرین و یادگیری تا ردیف ۵ استاد ابوالحسن صبا )

  • با تشکر

    خسته نباشید خواهشمند است اثار زیبایی چون پوپک را تا انتها بگذارید چون این اثر نصفه است و ارزش خود را از دست داده وبی ادبی به استاد نوازنده است

  • با سلام. از تلاش شما برای تهیه این سایت بسیار ممنونم. امیدوارم که همه ما بتوانیم وظیفه خود را در معرفی موسیقی اصیل بدرستی به انجام برسانیم. به امید آن روز

  • من نوازنده ی سنتور هستم.لطفا ‌ چند قطعه ی تصویری از استاد مشکاتیان برای دانلود بگذارید. باتشکر احسان

  • سلام
    مطالب و موزیک های خوبی بود. از شما خیلی متشکرم.
    اگر سایت دیگری در مورد استاد پایور هست که قطعات استاد را پخش کند. برای دانلود بگذارید.
    با تشکر

  • کاست کتاب دوره ابتدایی سنتور فرامرز پایور کتاب دارم کاست میخواهم ویک کتاب رفع مشکل سنتور
    ۰۷۷۲۵۶۲۲۰۷۲- ۰۹۱۷۹۶۱۱۲۸۸
    هرچه زودتر بفرستید -شب خوش

  • سلام و عرض خسته نباشید خدمت شما و همکاران من خودم سنتور می نوازم اما استاد فرامرز پایور یه چیز دیگست واقعا من به تمامی استد های ساز های سنتی ایرانی علاقه شدید دارم و سر تعظیم فرود می آورم مخصوصا استاد پایور که اسطوره سنتور نوازی هستند ممنونم خدانگهدارتان باشد انشاالله

  • خیلی ممنون .خیلی عالی بود. لطفا بازم از نواخته های استاد پایور برای دانلود بذارید . منم نوازنده سنتورم ولی به علت کمبود وقت نمی تونم نواخته هامو خیلی دوره کنم که یادم نره لطفا راهنماییم کنید.l

  • New research with 17000 line of analyzing about Central Asia music

    To whom it may concern

    Dear Madam, Sirs,

    We wish to take opportunity to inform you that we have been published a new book, which provides analyzing 17000 line of music with full detail and comprehensive information about traditional Iranian & Central Asia music with hundreds of rare pictures, for more information, you are kindly requested to check our web log as follow:

    http://farsimuiscbook2009.blogspot.com

    Sincerely Yours,

    Pelk Publisher

  • سلام عزیزان.واقعاً برام جالب بود پیشینه فعالیت این سایت.از مطالب حض وافی را بردم.خدا رحمت کند مرحوم پایور راو از طنین خوش بهشتی مستغنیش سازد.
    برای شما هم آرزوی بهورزی و سلامت را از خداوند منان مسئلت دارم.

  • سلام من یه نوازنده ی سنتور هستم در دورهی متوسطه.تا الان خیلی پیشرفت کردم چون کتاب استاد پایور رو اموزش دیدم کل کتاب فالگوش وهشت اهنگ رو ونصف سی قطعه چهار مضراب رو به اسونی درش اوردم.مخصوصا مقدمه وخود قطعه ی گفتگو رو با استادم زدم. لطفا اهنگ های دیگه ی استاد پایور رو برای دانلود بزارید…………..تشکر

  • درود بر دوستان و گردانندگان این سایت.
    بسیار سایت خوبی بود و من بسیار پشیمانم که چرا زودتر نیافتمش
    زین پس گذرمان را بر سر راه این سایت خواهیم انداخت که بسی لذت بردم از دقت نویساکها و زیبایی و ویرایش نکویش.
    با سپاس

  • من احساس می کنم مشکاتیان نوآوری بیشتری نسبت به پایور داشت اما اتودهای چارمضراب پایور خیلی قوی هستند.
    ممنون از مطالبت بسیار مفید شما

  • جای بسی سپاس از نوشتار پر مغز وکارشناسی تان ، براستی استاد پایور پدر سنتور نوازی دوران معاصر هستند ونقش پر رنگی در معرفی این ساز و همراه نمودن آن با تحولات فرهنگی واجتماعی داشتند. نسلهای قبل سنتور را بیشتر با رضا ورزنده می شناختند چون از حبیب سماعی چیزی پخش نشده بود . اما سبک ورزنده با همه ی شیرینی از تنوع چشمگیری برخوردار نبود . اما استاد پایور با تنوع در ریتم ها وسرعت بالای اجرا بخش زیادی از جوانان را به ساز سنتور علاقه مند کردند .موفق باشید

بیشتر بحث شده است