گفتگوی هارمونیک | Harmony Talk

متنی که در پیش رو دارید، مقدمه ایست از دکتر حسین عمومی، که در آغاز همایش
«نگرشی نو به ساختار ساز نی» قرائت شد.

بیزارم از آن گوش که آواز نی ا ُشنود
وآگاه نشد از خرد و دانش نایی
مولانا

نی به عنوان قدیمیترین وسیله موسیقی ساخت دست بشر شناخته شده است. نتیجه کاوشهای بعمل آمده در این زمینه، تاریخ استفاده از گیاه نی را برای ساختن سازهای بادی در ارتفاعات امریکای جنوبی (در کشور پرو) به ده هزار سال قبل باز می گرداند. نقاشان ایرانی در مینیاتورهای خود از هزار سال قبل تصویر “نایی” را در جلسات سماع همراه با دف به تصویر کشیده اند.

نی در موسیقی دراویش ترکیه در استامبول و قونیه دارای اهمیت ویژه ای است و صدای نی همواره در مراسم ذکر در تکیه ها به گوش می رسد.

نزدیکی تاثیر صدای نی به صدای انسان و کیفیات صوتی این ساز، آنرا بصورت نمادی از روح بشر معرفی کرده است. چنانچه در پنج هزار سال قبل در مصر، نی را به همراه جسد نوازنده آن به خاک می سپردند! با این باور که روح نوازنده در ساز او باقی می ماند.

در ادبیات فارسی نیز نوازنده نی و نایی مورد توجه اکثر شعرای کلاسیک ایران بوده و در اشعار آنها دارای منزلت خاصی می باشد.

گیاه نی نسبت به شرایط اقلیمی و خاک نقاط مختلف کره زمین دارای تنوع بسیاری است و به صور مختلف برای ساختن سازهای بادی مورد استفاده بشر قرار گرفته است. اما بطور کلی هر ساز بادی از دو قسمت اصلی تشکیل شده
یکی مولد صدا و دیگری لوله تشدید یا رزنانس. تفاوت در شکل لوله
تشدید انواع نی ها خیلی کم می باشد در صورتی که مولد و نحوه تولید صدا در فرهنگهای مختلف دارای انواع گوناگونی است.

در سازهای بادی صدا یا در اثر برخورد ستونی از هوا به لبه تیز تیغه ای تولید می شود مانند تولید صدا در نی لبک و انواع نی ها یا صدا در اثر لرزش زبانه ای از جنس پوسته بیرونی نی تولید میشود مانند مولد صدا در سرنا و قره نی و یا در اثر لرزش لبهای نوازنده در ترومپت، سپس نسبت به طول های مختلف لوله تشدید، فرکانس ها و نت های مختلفی را میتوان تولید کرد.

در نی ایرانی سر تیز لبه نی، بین دندانهای فوقانی نوازنده قرار میگیرد و هوا از بین زبان سقف دهان گذشته و بوسیله زبان به سر تیز لبه نی هدایت میشود و صدا تولید می گردد.

در موسیقی محلی ترکمنستان نیز، نی را بر روی دندانها قرار می دهند و سرفلزی ساز با دندان نوازنده در تماس است، این تنها موردی می باشد که به تکنیک مورد استفاده در مکتب ایران و یا مکتب اصفهان تشابه دارد. در نقاشیهای موجود در یکی از موزه های اروپا اثر میرزا علی نقاش اوایل دوره صفویه یعنی اوایل قرن نهم هجری طرز قرار گرفتن نی در دست نایی را کاملا” متشابه با تکنیک امروز نشان می دهد.

تصویری از نوازندگی نی با دندان توسط نوازنده محلی ترکمن
توجه به این مینیاتور قدمت استفاده از دندان در نوازندگی نی و تولید صدا توسط زبان در ایران را احتمالا” از دوره قاجاریه و نایب اسدالله اصفهانی به دوره قبل از قاجار بر می گرداند یا شاید در دوره های قبلی این تکنیک متداول بوده ولی قبل از “نایب” فراموش شده و او مجددا” آن را احیا کرده است. چندین نسل نوازندگان نی ایران از شهر اصفهان برخاستند از جمله سلیمان، آقاباشی، نایب اسدالله اصفهانی، مهدی نوایی، حسین یاوری و استاد بزرگ زمان ما، استاد سید حسن کسائی.

امروز نیز آثار علاقه به این ساز و سنت نی نوازی در بین مردم اصفهان مشهود است. کم و بیش همه از چگونگی این تکنیک مطلعیم. تنها می توان اضافه کرد که استفاده از زبان، حجم داخل دهان و دندان و لب های نوازنده همگی رنگ و کیفیتی خاص به صدای نی ایرانی بخشیده که آن را از همه سازهای هم خانواده خود متمایز ساخته است.

حسین عمومی

حسین عمومی

دیدگاه ها ۳۰

  • از بذل توجه تان به این ساز ملکوتی ممنونم
    همچو نی دمساز و مشتاقی که دید؟
    همچو نی زهری و تریاقی که دید؟
    نی حریف هر که از یاری برید
    پرده هایش پرده های ما درید
    جناب استاد کسایی عزیز و محبوب ما
    بی شمااین نای نالان بی نواست
    این نواها از نواهای شماست

  • ساز نی از جمله تسبیح کنندگان ذات حضرت رب العزه در
    میان افلاکیان و کروبیان میباشد و حتی در میان سکنه اهل العرش در انتظار آن روزی که صوت تسبیح را از بطن این ساز لاهوتی به سمعمان برسد

  • با تشکر و قدردانی فرااوان از این همه لطف و عنایتی که به ساز ملکوتی نی دارید.موفق و پاینده باشید.از تمام کسانی که نظر خودشان را اعلام کرده اند نیز تشکّر میکنیم.

  • شما میشنویدو از سر نی بی خبرید.. ای کاش می شد که همه میتوانستند انرا بنوازند تا بدانند زمانیکه نوازنده هنگام نواختن در کجاها سیر میکند. دوستدار هنر جعفر دینی پور..

  • خیلی عالی و محشر بود
    امیدوارم فیلمهای بیشتری از نوازندگان عزیز بگذارید
    مخصوصا از خدای خدایان نی جناب استاد کسایی.
    با تشکر از سایت عالی و معرکه اتان.

  • اقا هر کس شماره ی استاد حسن اسماعیلی رو داره لطف کنه به ادرس ایمیلم بفرسته میخوام ازش ساز بخرم یا به این شماره زنگ بزنه بگه خواهش میکنم
    ۰۹۱۸۸۱۵۱۴۸۵

  • سلام
    من از این سایت خیلی خوشم امد و مشتاقم به عنوان یکی از خدمتگزاران موسیقی سنتی که سالها در زمینه نوازندگی و تدریس ساز نی فعالیت داشته ام بتوانم به دوستان کمکی کرده باشم.
    متشکرم

  • سلام خدمت تمام دوستان
    من ۴ماهه دنباله اموزشگاه استاد محمد موسوی هستم ولی هیچ ادرسی یا تلفنی از شون پیدا نکردم چون بچه شهرستانم اگه کسی می دونه منا راهنمایی کنه
    ممنون می شم ازش

  • باسلام
    من حدود۳سال به صورت پاره وقت باساز نی کار میکنم ولی بدون استاد به همین دلیل تمرینات غلط روتکرار میکنم هنوز اهنگ رو به صورت مطلوب نمینوازم درزم صدای سازم دلنشین نیست از شما خواهش میکنم منو به ارزوم برسونید…به امید شما
    استان فارس منطقه لارستان شهر بنارویه
    تلفن منزل۰۷۸۲۳۲۵۳۰۹۶

  • برگهائی از تاریخ موسیقی ایران (از ۱۲۹۰ تا ۱۳۷۳ هجری شمسی)

    ۱۲۹۱
    • آغاز کار نگارش کتاب”دستور تار”توسط علینقی وزیری.
    • تاسیس سینمای آرداشس پاتماگریان در تهران با نوازندگی پیانوی مرتضی محجوبی پشت صحنه هنگام نمایش فیلم.

    ۱۲۹۲
    • انتصاب”سلیمان خان ارمنی”به معاونت سالار معزّز و اداره امور مدرسه موزیک به مدت پنچ سال.
    • تولد مهدی برکشلی، جواد معروفی، فیض الله داشادفر، عبدالله طالع همدانی، مجید وفادار، رضا روحانی، اکبر محسنی و عبدالعلی وزیری
    .

    ۱۲۹۳
    • اولین دیدار روح الله خالقی و حبیب الله سماعی در منزل حاج حیدر خان آبدارباشی.
    • تشکیل آموزشگاه موزیک نظام باعنوان ًکلاس موزیک”به پیشنهاد وسرپرستی غلامرضا خان سالار معزّز ؛ تصویب وزارت معارف: پذیرش نخستین دسته هنر آموزان.

    • کنسرت عارف قزوینی به نفع خیریه برای تاسیس مدرسه احمدیه ( همراه شهباز برمکی ).
    • تولد بهمن هیربد.
    • درگذشت سیّد عزیزالله ملک الذاکرین، معروف به سیّد عزیز ملک ( استاد آواز، خواننده منبری).

    ۱۲۹۴
    • آغاز کار نگارش ردیف هفت دستگاه موسیقی ایران. توسط مهدی قلی هدایت (مخبرالسلطنه). بانوازندگی سه تار مهدی صلحی (منتظم الحکماء) درشیراز.
    • توسعه”کلاس موزیک نظام”، تدریس ویولون و ویولونسل توسط نصرالله مین باشیان (نصرالسلطان) در آن.
    • درگذشت آقا حسینقلی فراهانی درتهران وادامه تعلیم علی اکبر شهنازی توسط عمویش آقا میرزا عبدالله.
    • تولد لطف الله مفخم پایان و آذرمیدخت رکنی در تهران و روبیک گریگوریان در تبریز.

    ۱۲۹۵
    • اقامت عارف قزوینی و جمعی دیگر درترکیه عثمانی: آغاز نخستین دوره شکوفایی خلق تصانیف ملی – میهنی .
    • تولد حبیب الله صالحی.

    ۱۳۰۳
    • تشکیل هیئت ارکستر هنرجویان”مدرسه عالی موسیقی وزیری”در تهران.
    • تاسیس کلوب موزیکال و راه اندازی هیئت ارکستر در آن.
    • کنسرت عارف قزوینی به نفع جمهوریخواهان در تهران.
    • کنسرت عارف در تبریز: تصنیف”جان برخی آذربایجان باد”.
    • کنسرت درویش خان و سیّد حسن طاهرزاده درگراندهتل تهران ( اشعار برنامه از ملک الشعرای بهار)؛ باحضور احمد قوام (قوام السلطنه).
    • مهاجرت اسماعیل ادیب خوانساری از اصفهان به تهران.
    • کنسرت احمد عبادی و ملوک ضرابی کاشانی در گراند هتل تهران.
    • کشته شدن میرزاده عشقی همدانی در تهران به دست عمّال حکومت وقت، بزرگداشت عشقی توسط هنرمندان، شاعران وموسیقیدانان.
    • تولد محمود تاج بخش، منصور یاحقی، رحیم معینی کرمانشاهی، شاپور حاتمی و اسماعیل نواب صفا.

    ۱۳۰۴
    • کنسرتها و سخنرانی های علینقی وزیری در”مدرسه عالی موسیقی”.
    • حرکتهای آغازین در مسیر دومین دوره ضبط صفحات موسیقی در ایران: ضبط صفحات “دورو”از ساز و آواز نسل متاخرین و موسیقیدانان سنتی ( متولدین ۱۲۷۵ – ۱۲۹۰ خورشیدی)، شاگردان اساتید متقدّم موسیقی معاصر ایران.
    • انتشار سلسله سخنرانیهای علینقی وزیری باعنوان “درعالم موسیقی و صنعت”( به کوشش وبامقدمه سعید نفیسی).
    • انتشار جزوه هدیه دوستانه ؛ سپاسنامه ای از طرف حیدرعلی کمالی، محمد حسین حسابی و سعید نفیسی به علینقی وزیری.
    • تولد حیدر اسماعیلی و حسین ملک (- گودار)، حسین مسعود، امین الله رشیدی، حسین ناصحی، سیّد جواد چایچی.

    ۱۳۰۵
    • جشن فارغ التحصیلی دانش آموزان مدرسه موزیک ارتش به ریاست سالار معزز در تهران: فارغ التحصیلی ضیاء مختاری، حسن رادمرد محمد نجمی و مصیب رضوانی.
    • آغاز انتشار دوره سالنامه پارس به مدیریت امیرجاهد درتهران، انتشار مقطّع تصانیف امیرجاهد.
    • ضبط اولین صفحات قمرالملوک وزیری در تهران.
    • تاسیس″مدرسه درویش”توسط مرتضی نی داوود.
    • تدریس تار، آواز، ویولون و کمانچه در مدرسه درویش.
    • آغاز تعلیم عبدالعلی وزیری در مدرسه درویش درتهران.
    • درخشش قمرالملوک وزیری در اکناف ایران !
    • تاسیس جامعه باربد توسط اسماعیل مهرتاش.
    • تولد رضا ورزنده، منوچهر جهانبگلو، محمد شیرخدایی، فریدون حافظی کرمانشاهی، حسن گلنراقی، شاپور نیاکیان، حمید زاهدی و احمد ابراهیمی.
    • درگذشت غلامحسین درویش (درویش خان).

    ۱۳۰۶
    • طرح افتتاح شعبه مدرسه عالی موسیقی در رشت، ازطرف علینقی وزیری وبه ریاست ابوالحسن صبا.
    • کنسرت هیئت ارکستر مدرسه عالی موسیقی در رشت و انزلی.
    • پیدایی روح انگیز و تعلیم خوانندگی او نزد حسین سنجری و علی نقی وزیری.
    • مهاجرت اجباری عارف قزوینی به همدان ؛ اقامت برای همیشه.
    • تولد حسین دهلوی، محمود کریمی، هوشنگ استوار و درایوش رفیعی.

    ۱۳۰۷
    • تغییر نام وتشکیلات ًمدرسه موزیک”به”مدرسه موسیقی دولتی”.
    • نگارش کتابهای مدرسه موسیقی توسط علینقی وزیری.
    • بازنشستگی سالار معزز و نصرالله مین باشیان (نصرالسلطان) از مدرسه موزیک.
    • تولد داریوش صفوت، سیّد حسن کسایی و محمدعلی بهارلو، ابراهیم قنبری مهر و هرمز فرهت.

    ۱۳۰۸
    • تشکیل مدرسه صنایع ظریفه دررشت به مدیریت ابوالحسن صبا. آغاز توجه به آهنگهای محلی و گردآوری آنها.
    • اقدامات مهدی قلی هدایت (مخبرالسلطنه) برای تدریس سرود درمدارس
    • تغییر نام”مدرسه دولتی”به”مدرسه موسیقار”و توسعه امکانات آن.
    • انتشار مجمع الادوار و رساله ابجدی در موسیقی (مهدی قلی هدایت).
    • تولد بیژن ترقی، نصرت الله حدادی و داود جعفری امید.

    ۱۳۰۹
    • اقامت دائم عارف قزوینی درهمدان وادامه زندگی نزد خانواده دکتر بدیع الحکماء و خانواده مشیریها ( قلعه کاظم سلطان، درّه مرادبیک ).
    • تولد محسن بی آزار، بیژن ترقی، امیرهمایون خرّم و فریدون ناصری

    ۱۳۱۰
    • کنسرت”نامه عارف”توسط مرتضی نی داوود و قمرالملوک وزیری در سالن سینمای الوند همدان، به افتخار عارف قزوینی.
    • ورود حسینعلی وزیری تبار به عراق (کاظمین و کربلا) برای تدریس موسیقی در مدرسه ایرانیان.
    • تولد حسن یوسف زمانی.
    • درگذشت (موچول -) پروانه.

    ۱۳۱۱
    • بازدید مهدی قلی هدایت (مخبرالسلطنه) رئیس الوزراء از مدرسه موسیقی.
    • تشکیل هیات ارکستر بلدیه (شهرداری): روح الله خالقی، جواد معروفی، علی محمد خادم میثاق، احمد فروتن راد و مهدی دفتری.
    • مراجعت غلامحسین مین باشیان (نوازنده ویولون وفارغ التحصیل آکادمی موزیک برلن) به تهران.
    • انتشار مجموعه نت”چهارگاه: پیش درآمد، تصنیف و ِرنگ”از موسی معروفی.
    • تولد تورج نگهبان، فرامرز پایور، جهانگیر ملک، امیر بیداریان نژاد، بهرام شمس، سیروس حدادی و چنگیز عسگرپور.
    • درگذشت یحیی زرپنجه (هارون جزاسند).

    ۱۳۱۲
    • فارغ التحصیلی اولین دوره هنرجویان مدرسه موسیقار: تشکیل دوره های مدرسه.
    • تغییر نام مدرسه به”هنرستان موسیقی”هنگام تصویب قانون تربیت معلّم.
    • سفارش ساخت”سرود ملی ایران”به داوود نجمی (کلام سرود از شیخ الرئیس افسر و پارسا تویسرکانی ).
    • یک دوره ضبط صفحه توسط کلمبیا به واسطه مشیر همایون شهردار،از: موسی معروفی، ابوالحسن صبا، رضا قلی ظلی و دیگران.
    • آغاز خدمت جواد معروفی در وزارت فرهنگ به سمت معلمی موسیقی در مدارس.
    • تولد حاتم عسگری فراهانی، حبیب الله بدیعی، عباسقلی کریم خان زند (عباس زندی)، سیّد علی اکبر گلپایگانی، حسین یوسف زمانی و فرهنگ شریف.
    • درگذشت ابولقاسم عارف قزوینی در همدان.
    • انتشار دوجلد”دستور ویولون”و”سرودهای مدارس بااشعار فردوسی”(علینقی وزیری).

    ۱۳۱۳
    • عزل علینقی وزیری از ریاست هنرستان موسیقی.
    • جانشینی غلامحسین مین باشیان باحفظ سمتهای قبلی (معاون اداره کل موزیک قشون وسرپرست ارکستر بلدیه ).
    • درخشش کنسرتهای قمرالملوک وزیری در تهران: اجرای تصنیف ًمرغ سحر”از مرتضی نی داود.
    • سخنرانی روح الله خالقی و اجرای کنسرت کافه بلدیه در تالار اجتماعات دانشسرای عالی تهران.
    • استخدام دوازده نفر استاد موسیقی از چکسلواکی برای تعلیم هنرجویان ایرانی در هنرستان عالی موسیقی.
    • تولد محمود محمودی خوانساری، محمد اسماعیلی، ساسان سپنتا، منصور صارمی، حسین خواجه امیری (ایرج)، مجید نجامی و حسن منوچهری.
    • انتشار”موسیقی نظری”شامل سه جزء: تئوری مقدماتی + موسیقی ایرانی + موسیقی غربی و”دستور جدید تار وسه تار”(علینقی وزیری) و جلد اول”نظری به موسیقی”(روح الله خالقی)، بامقدمه علینقی وزیری.

    ۱۳۱۴
    • انتخاب نصرالله مین باشیان (نصرالسلطان) به سمت بازرس موزیک قشون.
    • حذف برنامه موسیقی ایرانی از هنرستان موسیقی.
    • تولد امیر ناصر افتتاح، سیّد نورالدین رضوی سروستانی، احمد رحمانی پور، ناصر مسعودی، محمود خوشنام و احمد پژمان.
    • درگذشت غلامرضا سالار معزز و یحیی قوام الدوله ای.

    ۱۳۱۵
    • باز گشت نورعلی برومند از اروپا.
    • آغاز تدریس حسینعلی وزیری تبار در شیراز: هنرآموز سرود و موسیقی در مدارس.
    • ضبط صفحات حاوی تصانیف فکاهی سیّد جواد بدیع زاده در آلمان.
    • انتشار”خودآموز موسیقی”(ضیاء مختاری).
    • تولد پرویز صدیقی پارسی (یاحقی)، محمود رحمانی پور و نادر گلچین.
    • درگذشت عبدالحسین صدر (صدرالمحدثین) وسیّد علی اصغر کردستانی

    ۱۳۱۶
    • مهاجرت حبیب سماعی از مشهد به تهران، راه اندازی محضر تدریس سنتور به دعوت ابوالحسن صبا.
    • تصویب دولت برای خرید تاسیسات ایستگاه رادیو.
    • انتشار سرودهای”آموزشگاهها از پندهاس سعدی”(علینقی وزیری).
    • انتشار”دستور ویولون”دردو جلد (تجدید چاپ متن ۱۳۱۲، با صد صفحه اضافه ؛ اثر علینقی وزیری باهمکاری روح الله خالقی).
    • انتشار”ترانه های جدید”(احمد فروتن راد) بامقدمه علینقی وزیری و روح الله خالقی.
    • تولد جلال ذوالفنون ، فرهاد فخرالدینی و منصور نریمان.
    • درگذشت حاج غلامرضا نیستی.

    ۱۳۱۷
    • سفر هنرمندان”برای ضبط صفحه به بیروت وسوریه: ابوالحسن صبا، سیّد جواد بدیع زاده، ملکه برومند، ملوک ضرابی کاشانی، جلال تاج اصفهانی، حسینعلی
    طاطائی و مرتضی محجوبی.
    • انتصاب غلامحسین مین باشیان به ریاست موسیقی کشور.
    • تغییر نام هنرستان موسیقی به”هنرستان عالی موسیقی”و تشکیل دوره عالی.
    • تصویب طرح موسیقی کشور و پی ریزی موسیقی ایران برروی اصول و قواعد و گامهای غربی.
    • انتشار جلد دوم نظری به موسیقی (روح الله خالقی).
    • تولد هوشنگ ظریف، حسین فرهادپور، افیلیا پرتو و نصرت الله گلپایگانی.
    • درگذشت نصرالله مین باشیان (نصرالسلطان).

    ۱۳۱۸
    • انتشار ابلاغیه معروف”موسیقی کشور”و مفاد آن از سرگرد مین باشیان.
    • انتشار نخستین شماره مجله موسیقی (فروردین – اردیبهشت ۱۳۱۸)، با همکاری هدایت، نیما، هشترودی، فرزاد، روبیک گریگوریان و عبدالحسین نوشین.
    • درگذشت علی محمد صفائی.
    • تولد محمد مقدسی و درویش رضا منظمی.

    ۱۳۱۹
    • تشکیل ارکسترهای متعدد در هنرستان.
    • تاسیس بخش موسیقی در رادیو تهران و ورود سه هزار صفحه موسیقی ایرانی وغیر ایرانی به رادیو تهران.
    • پایان دوره اول فعالیت جامعه باربد، انتقال مکان آن و آغاز سه سال فترت.
    • آشنایی ابوالحسن صبا و حسین تهرانی: هفده سال دوستی، استادی و شاگردی.
    • تولد انوشیروان روحانی، محمد مقدسی، محمد رضا شجریان، نصرالله ناصح پور، صدیف، بهمن رجبی و جمال وفایی.

    ۱۳۲۰
    • آغاز دوره جدید مجله موسیقی، باهمکاری سید محمد محیط طباطبائی، روح الله خالقی، علینقی وزیری و….
    • انضمام مجدد دوره آموزش تار و موسیقی ایرانی به برنامه هنرستان، اعتصاب هنرجویان برضد برنامه آموزش جدید وانتصاب علینقی وزیری به مدیریت هنرستان.
    • پایان دادن به خدمت اساتید چکسلواک به دلیل آغاز جنگ دوم جهانی.
    • اجرای”منونه”نوشته مرتضی حنانه و باویرایش پرویز محمود.
    • تعطیل شعبه موزیک نظام.
    • پایان سرپرستی ابراهیم آژنگ بر امور موسیقی رادیو تهران.
    • عزل غلامحسین مین باشیان از ریاست موسیقی کشور و توابع آن، نصب علینقی وزیری به جای او توسط نخست وزیر وقت.
    • آغاز ارایه طرح تفکیک آموزش موسیقی ایرانی از موسیقی غربی، در هنرستانها.
    • آغاز تدریس حشمت سنجری در دوره های ابتدایی و متوسطه هنرستان عالی موسیقی، رشته ویولون.
    • تشکیل تحریریه جدید مجله موسیقی.
    • انتشار – هماهنگی موسیقی -(روح الله خالقی).
    • تولد مجید کیانی، ارفع اطرایی، رضا شفیعیان، اسدالله حجازی و اسدالله ملک (- گودار).
    • درگذشت حسین خان اسمعیل زاده.

    ۱۳۲۱
    • ساخت، اجرا وانتشار سرود”ای ایران”(آهنگ از روح الله خالقی – کلام از حسین گل گلاب)، پخش از رادیو تهران.
    • انتشار”ترانه های کردی”(محمد مکری)، با مقدمه سعید نفیسی.
    • تولد کامران داروغه، شاملو کاربند، فضل الله توکل، فریدون شهبازیان، داوود گنجه ای، محمد صفار منتشری و محمدعلی لقاء.
    • درگذشت حسین سنجری.

    ۱۳۲۲
    • تشکیل ارکستر سمفونیک تهران به رهبری پرویز محمود.
    • تشکیل”انجمن دوستداران موسیقی ملی”توسط روح الله خالقی.
    • آغاز فعالیت اسماعیل زرین فر و حبیب الله صالحی: رادیو تهران.
    • تولد حسن ناهید و بهرام گودرزی.
    • درگذشت عبدالله معارفی و تقی شایگان.

    ۱۳۲۳
    • تهیه اساسنامه انجمن وتغییر نام آن به”انجمن موسیقی ملی”با انتخاب فرج الله بهرامی (ملقب به ًدبیر اعظم ً) به ریاست آن، نایب الرئیس ( علینقی وزیری) و دبیر انجمن (روح الله خالقی).
    • (اسفند ماه): اولیت نشست انجمن موسیقی ملی، به سرپرستی روح الله خالقی.
    • سفر لئون کنستانتینوویچ کنیپر (موسیقیدان روس) به تهران: سخنرانی، کنسرت وبازدید از مراکز موسیقی در تهران، تکنوازی حبیب الله سماعی (سنتور)، حسین تهرانی (تمبک) و علینقی وزیری (تار) در حضور او.
    • آغاز مسافرتهای ارکستر انجمن موسیقی ملی: کنسرتها در بخشی از شهرهای کشور.
    • ریاست مهدی مفتاح در دفتر اداره موسیقی کشور.
    • انتشار جزوه آهنگهای نمایشنامه”ستاره”و”فروغ”(احمد فروتن راد).
    • انتشار جلد اول”مجموعه تصنیفهای پرویز خطیبی”.
    • انتشار جلد اول”ردیف ابوالحسن صبا برای ویولون”.
    • انتشار”نغمه های زیبا: معرفی انجمن موسیقی ملی”(روح الله خالقی).
    • انتشار”۲۶ قطعه چهار مضراب برای ویولون”(قاسم نیکپو).
    • انتشار”آهنگهای محلی ساحل دریای مازندران”(روح الله خالقی).
    • درگذشت میرزاحسین ساعتساز (خضوعی اصفهانی).

    ۱۳۲۴
    • (اردیبهشت): ثبت رسمی اساسنامه انجمن موسیقی ملی ؛ کناره گیری دبیر اعظم بهرامی از ریاست انجمن موسیقی ملی.
    • انتخاب علینقی وزیری به ریاست و روح الله خالقی به نیابت ریاست انجمن موسیقی ملی.
    • تاسیس کلاسهای شبانه انجمن برای تعلیم موسیقی.
    • آشنایی اسماعیل قهرمانی با نورعلی برومند: آغاز یک دوره ضبط ردیفهای موسیقی ایرانی با تار.
    • سفر هنرمندان برای ضبط صفحه به بمبئی: مهدی خالدی، سیّد جواد بدیع زاده، علی زاهدی، یوسف کاموسی و علی اکبر پروانه، ضبط ۸۰ صفحه در کمپانی ایران جوان – هند.
    • سفر هیئت ارکستر انجمن موسیقی ملی به تبریز: اجرای کنسرت وملاقات با اقبال السلطان.
    • تشکیل ارکستر جوانان در رادیو به سرپرستی مهدی خالدی.
    • تشکیل”باشگاه موسیقی”توسط سلیمان سیاح سپانلو و روح الله خالقی.
    • واگذاری بخش موسیقی رادیو به انجمن موسیقی ملی.
    • انتشار”خودآموز وطرز کوک تار در دستگاهها”(محمد حسن عذاری) در تبریز.
    • انتشار دوره دوم”ردیف ابوالحسن صبا برای ویولون”.
    • انتشار”هجده قطعه پیش درآمد برای ویولون”(از ساخته های اساتید، به کوشش لطف الله خان مفخم پایان).
    • تولد مجتبی میر زاده، فرهاد دلشادفر و شاهین فرهت.
    • درگذشت رضاقلی میرزاظلی و رحیم قانونی و حسین خضوعی (-اصفهانی).

    ۱۳۲۵
    • انتصاب پرویز محمود بجای علینقی وزیری در هنرستان موسیقی.
    • تغییر اساسنامه مورخ ۱۳۲۱ در هنرستان موسیقی.
    • واگذاری خانه سلیمان سپانلو در خیابان هدایت تهران به انجمن موسیقی ملی برای برگزاری کنسرتها وسایر برنامه های آن.
    • سفر دوم مهدی خالدی برای ضبط صفحه در هندوستان (همان گروه)، این بار بهمراه عصمت دلکش (آواز) و نصرالله زرین پنجه (تار): ضبط ۲۵ صفحه.
    • تشکیل برنامه موسیقی ارتش در رادیو (رادیو ارتش)،باهمکاری محمد بهارلو.
    • واگذاری انحصار جامعه باربد به اسماعیل مهرتاش: انتقال محل به خیابان لاله زار تهران، کوچه باربد وآغاز سه سال فعالیت.
    • آغاز خوانندگی حسین قوامی در رادیو، باعنوان مستعار”ناشناس″.
    • ضبط صفحات تکنوازی سنتور مهدی ناظمی همراه آواز سعادتمند قمی.
    • انتشار چهار شماره “مجله چنگ”(نخستین نشریه غیردولتی ویژه موسیقی درایران) از انتشارات انجمن موسیقی ملی، به کوشش لطف الله مفخم پایان و روح الله خالقی.
    • انتشار دوره سوم”ردیف ابوالحسن صبا برای یولون”.
    • انتشار”آهنگهای محلی مناطق جنوب ایران”(اداره هنرها، به کوشش لطف الله مبشری).
    • تولد محمدرضا لطفی، سیّد محمد کاظم موسوی شوشتری، اردشیر روحانی، مرتضی حاج علی اعیان، هوشمند کامکار، علیرضا افتخاری، زیدالله طلوعی، بابک بیات و کریم صالح عظیمی.
    • درگذشت حبیب الله سماعی.

    ۱۳۲۶
    • تشکیل اداره هنرهای زیبا وشورای عالی نگارش زیر نظر وزیر فرهنگ وقت.
    • تفکیک سازمان رادیو تهران از وزارت کار وپیوستن به تشکیلات نخست وزیری.
    • عضویت ابوالحسن صبا در اداره هنرهای زیبا وسرپرستی ارکستر بزرگ.
    • آغاز کار رسمی حسین قوامی در رادیو تهران بانام هنری”فاخته”(فاخته ای).
    • مدیریت مهدی مفتاح در بخش آموزش دوره متوسطه هنرستان عالی موسیقی.
    • بازدید روح الله خالقی از مرکز پخش صدا درتبریز و ملاقات با اقبال السلطان.
    • سلب مسئولیت موسیقی رادیو از دایره اختیارات انجمن موسیقی ملی.
    • آغاز تصدی موقت ابراهیم منصوری بر ریاست موسیقی رادیو تهران.
    • آغاز همکاریی اسماعیل نواب صفا با شورای شعر و موسیقی رادیو تهران.
    • پایان همکاری اسماعیل زرین فر در رادیو تهران.
    • آغاز همکاری منصور نریمان در رادیو؛ تکنوازی عود.
    • آغاز تعلیم داریوش صفوت نزد استادابوالحسن صبا: نوازندگی سه تار.
    • تاسیس کلاس موسیقی محمود تاج بخش در تهران، با نام”ترانه”.
    • انتشار جلد دوم”مجموعه تصنیفهای پرویز خطیبی”.
    • انتشار مجدد”هجده قطعه پیش درآمد برای ویولون”( به کوشش ل.مفخم پایان).
    • تولد ناصر فرهنگفر، شاپور رحیمی و مجید انتظامی.

    ۱۳۲۷
    • تصویب طرح تفکیک آموزش موسیقی ایرانی از موسیقی غربی و تصویب طرح دوره آموزش عالی در هنرستان.
    • اخذ امتیاز هنرستان موسیقی ملی از وزارت فرهنگ.
    • تهیه فیلم”طوفان زندگی”توسط علی دریابیگی، باشرکت استادان موسیقی ایرانی وارکستر انجمن موسیقی ملی ؛ روح الله خالقی، ابوالحسن صبا و غلامحسین بنان.
    • تاسیس آموزشگاه موسیقی بهارلو درتهران.
    • ساخت نخستین استدیوی رادیویی در ساختمان اداره انتشارات وتبلیغات (میدان ارک تهران).
    • انتشار”بیست وپنج قطعه ضربی برای تار وویولون”(به اهتمام لطف الله مفخم پایان).
    • انتشار”موسیقی دوره ساسانی”( مهدی برکشلی).
    • انتشار”ترانه های ملی”در چهار جزوه: کلام وآهنگ مشهورترین موسیقیدانان معاصر ( به اهتمام ل.مفخم پایان).
    • انتشار نت وکلام سرود”جوانان شیر وخورشید سرخ”(روح الله خالقی ).
    • درگذشت عبدالحسین شهنازی، شکرالله قهرمانی و علیرضا چنگی.
    • تولد احمدرضا مؤید محسنی، سیّد جلال الدین محمدیان، عطا الله جنگوک، محمود فرهمند، حسین افتاده و جمال جهانشاد.

    ۱۳۲۸
    • تاسیس″هنرستان عالی موسیقی”توسط روح الله خالقی و تایید دوره هشت ساله برای هنرستان از طرف وزارت فرهنگ.
    • تعطیل باشگاه موسیقی.
    • ضبط سی صفحه گرامافون از ردیف موسیقی ایران در صداخانه ملی پاریس با ویولون مهدی برکشلی.
    • مهاجرت پرویز محمود از ایران به آمریکا: اقامت برای همیشه.
    • انتشار”شش آهنگ محلی از دشت باوی”(منوچهر محمودی).
    • انتشار تصحیح و چاپ بحورالالحان فرصت شیرازی(به کوشش هوشنگ امیری).
    • انتشار”سرود آموزشگاهها”( به اهتمام لطف الله مفخم پایان).
    • تولد کامبیز روشن روان، علی اکبر شکارچی، علی رستمیان، بیژن کامکار، محمد ابراهیم ذوالقدر و شهرام ناظری.
    • درگذشت محمد رفیع السلطان سلمکی.

    ۱۳۲۹
    • تشکیل اداره هنرهای زیبای کشور در وزارت فرهنگ.
    • جانشینی روبیک گریگوریان به جای پرویز محمود: رهبری و سر پرستی ارکستر سمفونیک تهران، سرپرستی هنرستان عالی موسیقی.
    • پایان اولین دوره کار حسین قوامی در رادیو تهران.
    • فیلم شرمسار: با ویولون خالدی، صدای دلکش و ترانه های نواب صفا
    • انتشار”کتاب اول ویولون هنرستان عالی موسیقی”(خالقی و جمعی دیگر ).
    • تولد شریف لطفی.

    ۱۳۳۰
    • انتصاب حسینعلی ملاح به سرپرستی امور موسیقی رادیو تهران.
    • تشکیل اداره موسیقی و نمایش در اداره هنرهای زیبای کشور.
    • سرپرستی ورهبری”ارکستر هنرجویان هنرستان عالی موسیقی”توسط حسین ناصحی.
    • کوششهای مهدی مفتاح برای انطباق ساز″قانون”با موسیقی جدید ایرانی.
    • تهیه فیلم”خوابهای طلایی”آهنگ وپیانو: جواد معروفی، ویولون: مجید وفادار و آواز ناهید سرفراز.
    • تهیه فیلم”مادر”؛ آخرین تصویر و آواز از قمرالملوک وزیری.
    • باز نشستگی محمدعلی امیرجاهد از خدمات دولتی.
    • انتشار”سرود نفت: تقدیم به دکتر محمد مصدق”(آهنگ:خالقی، کلام: رهی معیری) و انهدام فوری تمام نسخ آنها توسط نیروهای انتظامی حکومت.
    • انتشار نشریه موسیقیایی”زنگ”به کوشش حسینعلی ملاح و بدرآفاق وزیری.
    • انتشار جلد اول”دستور مقدماتی تار و سه تار برای سال اول هنرستان موسیقی ملی”( خالقی وجمعی دیگر).
    • انتشار دوره کوتاه نشریه هنرآموز به مدیریت اکبر محسنی.
    • درگذشت یعقوب خان فلوتی (شهنازی) معروف به یعقوب خان دشتی.
    • تولد محمد علی کیانی نژاد در بیرجند، حسین علیزاده و پشنگ کامکار.

    ۱۳۳۱
    • تفویض حکم ریاست هنرستان عالی موسیقی به بهاءالدین بامشاد و سرپرستی ارکستر سمفونیک به مرتضی حنّانه.
    • تعطیل نشریه”زنگ”.
    • پخش فیلم”خوابهای طلایی”درتهران.
    • انتشار نخستین شماره مجله”موزیک ایران”، به کوشش بهمن هیربد.
    • انتشار”کتاب دوم ویولون”هنرستان موسیقی ملی ( خالقی و جمعی دیگر).
    • درگذشت آقاگلی اصفهانی (تارساز) و حسین خان هنگ آفرین
    • تولد داریوش طلایی، مسعود شناسا، عبدالرضا اقبال و ملک محمد مسعودی.

    ۱۳۳۲
    • برگزاری نخستین هزاره ابن سینا درتهران: اجرای”سوئیت شهر مرجان”با ارکستر سمفونیک تهران در حضور”انریکو چرولی”سفیر و رایزن فرهنگی ایتالیا در ایران. آهنگسازی ورهبری از مرتضی حنّانه.
    • دستگیری حسین ملک توسط نیروهای حکومتی درپی فعالیتهای سیاسی – هنری و ساختن سرود ۳۰ تیر ( آهنگ از حسین ملک، کلام از ابوالحسن صبا ).
    • تاسیس″صداخانه ملی”توسط لطف الله مبشری.
    • تجدید چاپ بحورالالحان فرصت الدوله شیرازی در بمبئی.
    • مهاجرت علی اکبر شهنازی از تهران.
    • تاسیس ارکستر سازهای ملی در رادیو تهران توسط روح الله خالقی.
    • آغاز ساخت اولین قطعات ویژه موسیقی ارکسترال ایرانی: سبکبال ؛ در شور (حسین دهلوی ).
    • پخش”نخستین فستیوال آهنگها و تصانیف سال”از رادیو تهران.
    • تفویض حکم سرپرستی و رهبری ارکستر سمفونیک تهران به روبن صفاریان.
    • انتشار”کتاب سوّم ویولون هنرستان موسیقی”(خالقی وجمعی دیگر).
    • انتشار مجدد “هفتصد ترانه روستایی ملی ایران”(حسین کوهی کرمانی)، به همراه مقالاتی از ملک الشهرای بهار، علینقی وزیری و ابوالحسن صبا.
    • تولد تورج زاهدی.

    ۱۳۳۳
    • طرح اصلاح موسیقی رادیو تهران.
    • انتصاب موقت مهدی خالدی به عنوان سرپرستی موسیقی رادیو تهران: تشکیل هفت ارکستر کوچک برای رادیو.
    • فارغ التحصیلی گروه هنرجویان هنرستان عالی موسیقی: اخذ درجه لیسانس.
    • تشکیل ارکستر حبیب الله بدیعی به هنرمندی بانو شمسی شمس، در رادیو تهران.
    • استعفای روبیک گریگوریان از تمام مشاغل. مهاجرت به آمریکا واقامت برای همیشه.
    • سرپرستی ورهبری موقت مرتضی حنانه برارکستر سمفونیک تهران.
    • تشکل حرفه ای در روند کار”صداخانه ملی ایران”، به ریاست لطف الله مبشری.
    • آغاز کار روح الله خالقی برای تدوین وانتشار نخستین جلد از″سرگذشت موسیقی ایران”.
    • تفویض حکم سرپرستی ارکستر سمفونیک تهران به حشمت سنجری.
    • سفر مرتضی حنانه به ایتالیا برای تحصیل موسیقی.
    • ادامه ساخت واجرای قطعات ویژه موسیقی جدید ایرانی، توسط حسین دهلوی”دونو سنتور”درسه گاه (با اجرای فرامرز پایور و داریوش صفوت ).”شور آفرین”در ابوعطا برای ارکستر.
    • تهیه فیلم”ماجرای زندگی”توسط مهدی خالدی.
    • سفر هیئت اعزامی از آمریکا به ایران برای بازدید از″اداره موسیقی کشور”.
    • انتشار جلد اول”دیوان امیرجاهد”؛ محمد علی امیر جاهد.
    • انتشار نخستین جلد”سرگذشت موسیقی ایران”(روح الله خالقی).
    • انتشار جلد دوم”دستور مقدماتی تار وسه تار برای سال اول هنرستان موسیقی ملی”(خالقی وجمعی دیگر).
    • انتشار”ترانه های محلی آذربایجان + نت آرشین مالالان (عزیز شعبانی ).
    • انتشار”کتاب چهارم ویولون، هنرستان موسیقی ملی”(خالقی وجمعی دیگر).
    • تولد جلیل عندلیبی، منصور یونسی سینکی و اردشیر فهیمی.
    • درگذشت رضا محجوبی و میرزا طاهر ضیاء الذاکرین (رسایی).

    ۱۳۳۴
    • تشکیل جلسات نخستین شورای اصلاح موسیقی رادیو تهران.
    • سخنرانی روح الله خالقی از رادیو تهران درباره اصلاح موسیقی رادیو.
    • استعفای مشیرهمایون شهردار از ریاست شورای عالی موسیقی رادیو، ازهم پاشیدگی شورا و استعفای روح الله خالقی در شهریور ماه.
    • سفر روح الله خالقی وجمعی دیگر به اتحاد جماهیر شوروی: آشنایی با موسیقی جمهوریهای مسلمان نشین شوروی.
    • انتخاب روح الله خالقی به سمت عضویت هیئت مدیره َ انجمن روابط دوستی ایران و شوروی َ و سردبیری ارکان مطبوعاتی آن: مجله”پیام نوین”.
    • اعزام روح الله خالقی به هندوستان از طرف اداره کل هنرهای زیبای کشور: مطالعه در ریشه های مشترک موسیقی ایران وهند.
    • عضویت سورن آراکلیان در شورای فنی هنرستان عالی موسیقی.
    • نخستین اجراهای موسیقی نوین ایرانی برسنتور: اجرای قطعات علینقی وزیری در حضور خود او، توسط فرامرز پایور.
    • ساخت، اجرا وپخش ترانه”مرا ببوس″(آهنگ از مجید وفادار، کلام از حیدر رقابی «هاله»، باصدای حسن گل نراقی ) ازرادیو تهران.
    • تاسیس″کانون کار و آموزش”برای تامین نیاز نابینایان کشور ؛ با تدریس موسیقی توسط حسینعلی وزیری تبار ؛ تشکیل ارکستر نابینایان.
    • فارغ التحصیلی نخستین گروه هنرجویان هنرستان موسیقی ملی.
    • پایه ریزی برنامه ها و اجرای نخستین آثار از سلسله برنامه های”گلها”در رادیو تهران، به کوشش داود پیرنیا.
    • تولد پرویز مشکاتیان، محمد صدیق تعریف و محمدرضا درویشی، هادی منتظری و سعید فرج پوری.

    ۱۳۳۵
    • پایه ریزی نخستین تشکیلات”هنرستان آزاد موسیقی ملی”درتهران، وابسته به اداره کل هنرهای زیبا به سرپرستی محمدعلی امیرجاهد.
    • تاسیس هنرستان موسیقی در تبریز.
    • اولین مسابقه موسیقی در ایران ازطرف جامعه لیسانسه های دانشسرای عالی.
    • تفکیک امور نمایش از امور موسیقی در اداره کل هنرهای زیبای کشور.
    • تاسیس محل اداره موسیقی وتصویب کار هنرمندان زیر نظر این اداره.
    • کناره گیری بهاء الدین بامشاد از سرپرستی هنرستان عالی موسیقی و اداره مجدد آن توسط گیتی امیر خسروی.
    • سفر مهدی مفتاح به کشورهای عربی برای مطالعه درباره ساز قانون.
    • دولتی شدن”هنرستان موسیقی ملی”در شمار واحدهای تابعه اداره کل هنرهای زیبای کشور: نخستین گروه فارغ التحصیلان (۶ پسر و ۵ دختر) در سال تحصیلی

    ۱۳۳۵ – ۱۳۳۶.
    • طرح تاسیس″انجمن اشاعه واعلاء موسیقی”به دبیری محمدعلی امیرجاهد.
    • تهیه برنامه های”ساز″وسخن در شناخت موسیقی (گفتار واجرای روح الله خالقی، باهمکاری وتارنوازی نصرالله زرین پنجه ): پخش در رادیو تهران.
    • آغاز روال جدی در کار تهیه واجرای برنامه های”گلها”به کوشش داود پیرنیا در رادیو تهران ( گلهای رنگارنگ، گلهای جاویدان، گلهای صحرایی و یک شاخه گل ).
    • سفر روح الله خالقی به رومانی و فرانسه، نگارش سلسله مقالات “موسیقی هند”در مجله موسیقی.
    • سفر مطالعاتی حشمت سنجری به خارج از کشور.
    • انتشار”گامهای ایران، شور،همایون و چهارگاه”(احمد فروتن راد).
    • انتشار سومین دوره مجله”موسیقی”از دایره انتشارات اداره کل هنرهای زیبا ی کشور.
    • انتشار”آهنگهای جنوب ایران”(لطف الله مبشری).
    • انتشار”خودآموز سنتور”(نوشته حسین صبا، چاپ و انتشار به کوشش بهارلو).
    • انتشار قطعه”دخترک ژولیده”(علینقی وزیری) برای مسابقه تار ازطرف جامعه لیسانسه های دانشسرای عالی.
    • انتشار قطعه منتخبه برای مسابقه ویولون (حسینعلی ملاح).
    • انتشار آهنگ”ترانه”(فرامرز پایور) برای مسابقه سنتور از طرف جامعه لیسانسه های دانشسرای عالی.
    • انتشار جلد دوم”سرگذشت موسیقی ایران”(روح الله خالقی).
    • تولد داریوش پیرنیاکان، سیّد محمد میرزمانی، ارژنگ کامکار، شهریار فریوسفی، محمود فرهمند بافی و بهروز جانقربانی.

    ۱۳۳۶
    • آغاز کار ساختمان و تاسیسات تالار رودکی در تهران.
    • معاونت مهدی مفتاح در هنرستان موسیقی ملی.
    • تدریس موسیقی و سرودهای ایرانی در مدارس عراق توسط اکبر محسنی.
    • افتتاح رادیو گیلان: اولین اجرای ناصر مسعودی.
    • ادامه کوشش برای تصنیف و اجرای قطعات موسیقی ارکسترال ایرانی:”گفتگوی دل”(حسین دهلوی).
    • تفویض سرپرستی ارکستر بزرگ اداره کل هنرهای زیبای کشور (ارکستر تحت سرپرستی صبا) به حسین دهلوی وتعویض نام ارکستر به”صبا”.
    • انتشار شماره مخصوص مجله”موسیقی”برای صبا.
    • تجدید چاپ”آواز دشتی : پیش درآمد، تصنیف ورنگ”اثر موسی معروفی ( به کوشش لطف الله مفخم پایان).
    • انتشار”کتاب دوم آموزش موسیقی ایرانی برای ویولون ً(محمد بهارلو)
    • انتشار”کتاب سوم آموزش موسیقی ایرانی برای ویولون ً(محمد بهارلو)
    • انتشار”دوئو سنتور در سه گاه”(حسین دهلوی).
    • تولد ایرج بسطامی، جمشید عندلیبی، ارشد طهماسبی، محمد فیروزی و سهیل ایقانی.
    • درگذشت ابوالحسن صبا به عارضه قلبی در تهران: مراسم متعدد تجلیل: یادبود وبزرگداشت ؛برپایی نمایشگاه آثار ویادبودهای او. ۱۳۳۷
    • تاسیس تلویزیون در ایران توسط بخش خصوصی، پخش آثاری از تکنوازیها، همنوازیها وارکسترهای موسیقی ایرانی.
    • ادامه نخستین تجربه ها در اجرای لآثار ارکسترال موسیقی ایرانی:”کنسرتینو برای سنتور وارکستر، درسه قسمت ؛اثر حسین دهلوی، با همکاری ونوازندگی فرامرز پایور.
    • حضور مجدد حسین قوامی در رادیو تهران با نام مستعار”فاخته ً.
    • فارغ التحصیلی هوشنگ ظریف از هنرستان موسیقی ملی در رشته تار (با استفاده از محضر موسی معروفی).
    • انتشار”دستور تار وسه تار”از ابوالحسن صبا ( بهکوشش محمد بهارلو و داریوش صفوت).
    • انتشار”کتاب چهارم موسیقی ایرانی برای ویولون”(محمد بهارلو).
    • انتشار”لالائی”(گردآوری: ابوطالب میرعابدینی)، به کوشش لطف الله مفخم پایان.
    • درگذشت حسینعلی وزیری تبار، علی محمد خادم میثاق و داریوش رفیعی.
    • تولد بهنام وادانی.

    ۱۳۳۸
    • استعفای روح الله خالقی از ریاست هنرستان موسیقی ملی.
    • سرپرستی مهدی مفتاح برهنرستان موسیقی ملی.
    • کناره گیری گیتی امیرخسروی از سرپرستی هنرستان عالی موسیقی.
    • تغییر اساسنامه ونام هنرستان موسیقی ملی به”هنرستان عالی موسیقی ملی ً: افتتاح دوره عالی هنرستان.
    • ادامه ساخت آثار موسیقی ارکسترال ایرانی:”شوشتری”برای ویولون وارکستر از حسین دهلوی،(بر اساس ساخته ابوالحسن صبا).
    • آغاز همکاری مجدد ضیاء مختاری ؛ ورود محمود محمودی خوانساری به رادیو تهران.
    • کنسرت عمومی مرتضی نی داوود به همراه روح انگیز: به یاد قمرالملوک وزیری.
    • کار احیای لوله های فونوگراف حاوی صداهای اساتید و رجال اواخر عهد قاجار، توسط ساسان سپنتا.
    • تجدید چاپ”خودآموز سنتور”(نوشته حسین صبا، چاپ ونشر به کوشش محمد بهارلو ).
    • انتشار”وارث باربد یا اقبال السلطان”(نصرالله فتحی).
    • انتشار”راپسودی اصفهان”(جواد معروفی).
    • درگذشت قمرالملوک وزیری.

    ۱۳۳۹
    • انتقال مقام سرپرستی هنرستان عالی موسیقی به غلامحسین غریب گرکانی.
    • فارغ التحصیلی حسین دهلوی و مصطفی کمال پورتراب از هنرستان عالی موسیقی در رشته آهنگسازی.
    • پایان کار سرپرستی مجید وفادار در ارکستر شماره ۳ رادیو تهران.
    • انتشار”کتاب پنجم آموزش موسیقی ایرانی برای ویولون”(محمد بهارلو).
    • درگذشت حسین صبا و تقی دانشور (اعلم السلطان).
    • تولد ارسلان کامکار.

    ۱۳۴۰
    • تشکیل کنگره جهانی موسیقی در تهران با حضور نمایندگان رسمی ادارات هنری، موسیقیدانان و موسیقی شناسان صاحب نام.
    • صدور قطعنامه و بیانیه کنگره مبنی بر حفظ اصالتهای موسیقی.
    • درگذشت محمدرضا بدیع المتکلمین و سلیمان سیّاح سپانلو.
    • اولین چاپ”دستور سنتور”(فرامرز پایور).
    • انتشار”سرودنامه کلیسای ایران، با الهام از آهنگهای محلی و سنتی ایرانی”(اسقف ح – ب).
    • انتشار”یادنامه فرهاد ارژنگی ً(به کوشش هما ارژنگی).
    • درگذشت فرهاد ارژنگی.

    ۱۳۴۱
    • کناره گیری مهدی مفتاح از ریاست هنرستان عالی موسیقی ملی و اتصاب حسین دهلوی به جای او.
    • تاسیس سازمان جدید موسیقی رادیو تهران: شورای متشکّله از مشیرهمایون شهردار، ضیاء مختاری، روح الله خالقی، علی تجویدی، حسینعلی ملاح و مرتضی حنّانه.
    • سفر دوم روح الله خالقی به اتحاد جماهیر شوروی با جمعی دیگر.
    • بازنشستگی حسین قوامی از ارتش وکار بانام حقیقیش (به جای”فاخته ً) در برنامه های رادیو تهران.
    • آغاز کار حسن ناهید در برنامه گلهای رادیو تهران.
    • درگذشت نصرت الله گلپایگانی و سورن آراکلیان.
    • تولد اردشیر کامکار و حسین بهروزی نیا.

    ۱۳۴۲
    • تاسیس اداره آموزش و هنرهای ملی: تمرکز کار هنرستانها در آن اداره.
    • تاسیس وزارت اطلاعات و اداره شدن رادیو تحت نظارت آن.
    • آغاز تدریس تار توسط هوشنگ ظریف در هنرستان عالی موسیقی ملی.
    • بازگشت مرتضی حنّانه از ایتالیا، تاسیس ارکستر فارابی، رهبری وسرپرستی آن همراه با فریدون ناصری.
    • انتشار”پیوند موسیقی وکلام”(حسینعلی ملاح).
    • انتشار”ردیف موسیقی ایران ً(به اهتمام سی ساله موسی معروفی)، با مقدمه مهدی برکشلی به فارسی وفرانسه درباره فواصل موسیقی ایران، گفتارهایی از محمدعلی امیرجاهد و مهدی قلی هدایت، چاپ و انتشار در قطع بزرگ و نفیس توسط اداره کل هنرهای زیبای کشور.
    • انتشار”موسیقی ایران ً(روح الله خالقی).
    • انتشار”شعر وموسیقی”(ابوتراب رازانی).

    ۱۳۴۳
    • تاسیس وزارت فرهنگ وهنر.
    • تاسیس اداره کل آموزش هنری و زیرنظر گرفتن امور تمام هنرستانها توسط آن.
    • ادامه اقدامات در اشاعه موسیقی نوین ایران: چهار نوازی مضرابی در اصفهان ؛(حسین دهلوی).
    • عضویت حبیب الله بدیعی در شورای موسیقی رادیو تهران.
    • تعیین سمت مصطفی کسروی در ارکسترهای شماره ۱ و ۲ رادیو تهران به عنوان آهنگساز: تنظیم کننده ورهبر.
    • اجرای موسیقی در اتحاد جماهیر شوروی: مهدی خالدی، فرهنگ شریف، جهانگیر ملک و ناصر مسعودی.

    ۱۳۴۴
    • بازنشستگی علینقی وزیری از دانشگاه تهران، با سمت استاد ممتاز.
    • کناره گیری داود پیرنیا از سرپرستی برنامه های”گلها ًی رادیو تهران: سرپرستی موقت محمد میرنقیبی بر آن.
    • تشکیل بخش موسیقی در دانشکده موسیقی هنرهای زیبای دانشگاه تهران به کوشش مهدی برکشلی و تحصیل اولین گروه دانشجویان موسیقی اصیل ایرانی در آن، زیر نظر نورعلی برومند.
    • پیگیری کوششها برای تجربه در ساخت واجرای آثار موسیقی ارکسترال ایرانی:”بند باز: فانتزی برای تار و ارکستر، براساس قطعه بند باز اثر علینقی وزیری”،(حسین دهلوی).
    • انتشار”مقاصد الالحان”، از خواجه ابوالفضائل کمال الدین عبدالقادرین غیبی مراغی (ویراسته تقی بینش).
    • درگذشت موسی معروفی، مرتضی محجوبی و روح الله خالقی.

    ۱۳۴۵
    • افتتاح تلویوزیون دولتی.
    • فارغ التحصیلی اواین گروه هنرجویان رشته موسیقی شناسی از هنرستان عالی موسیقی ملی ( با اخذ درجه لیسانس در سال تحصیلی ۱۳۴۵ – ۱۳۴۴).
    • تصنیف قطعه”سرباز″برای آواز و گروهی و ارکستر (اثر حسین دهلوی، کلام از ابراهیم صفائی).
    • معاونت حبیب الله بدیعی در امور موسیقی رادیو تهران.
    • ایجاد سلسله برنامه های”یک شاخه گل”در رادیو تهران، به کوشش محمد میرنقیبی (به یادبود خدمات داود پیرنیا در اداره برنامه های گلها): اجراء تکنوازیها و تکخوانیهای هنرمندان موسیقی ایرانی.
    • انتشار”آهنگهای جشن…”(کار گروهی).

    ۱۳۴۷
    • افتتاح مرکز حفظ و اشاعه موسیقی ملی، به سرپرستی نورعلی برومند و همکاری داریوش صفوت: آغاز گسترش تشکیلات مرکز در گردآوریها، ضبطها، آموزشها واجراهای اصیل موسیقی ایرانی.
    • پایه گزاری ارکستر ایرانی تالار رودکی به رهبری وسرپرستی حسین دهلوی.
    • اعطای بورس تحصیلی به هنرجویان ممتاز هنرستان عالی موسیقی ملی و اعزام آنان به خارج از کشور: علی رهبری، و رقاءالله بدیعی و ماجری سمندری.
    • آغاز ضبط و انتشار سلسله صفحات ویژه آشنایی با موسیقی وشعر در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان ( به کوشش احمدرضا احمدی).
    • انتشار”خصوصیات موسیقی ایرانی”(داریوش صفوت /چاپ مرکز مطالعات موسیقی شرقی در پاریس ).
    • درگذشت حسین یاحقی و رهی معیری.

    ۱۳۴۸
    • آغاز کار ضبط هفت دستگاه موسیقی ایران با تار مرتضی نی داود.
    • تهیه وپخش برنامه های تلویزیونی”شناسایی موسیقی ایرانی”به سرپرستی مرتضی حنّانه: دعوت از هنرمندان قدیمی.
    • پایان کار ارکستر فارابی در رادیو تهران.
    • برگزاری اولین جشن هنر در شیراز.
    • درگذشت مشیر همایون شهردار (حبیب الله سپهسالاری)، علی محمد نامداری و ابراهیم منصوری.

    ۱۳۴۹
    • فارغ التحصیلی دومین گروه هنرجویان رشته موسیقی شناسی از هنرستان عالی موسیقی ملی (سال تحصیلی ۵۰ – ۱۳۴۹).
    • اجرای صحنه اپرای”خسرو و شیرین”(حسین دهلوی).
    • دومین جشن هنر شیراز.
    • بازنشستگی مهدی مفتاح از خدمات هنری.
    • تهیه وتنظیم سلسله برنامه های”نوایی از موسیقی ملی”به سرپرستی اسدالله ملک (گودار). منوچهر جهانبگلو.
    • برگزاری مسابقات هنری – سراسری دانشجویان کشور.
    • فارغ التحصیلی نخستین گروه دانشجویان موسیقی دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران، به راهنمایی نورعلی برومند.
    • آغاز کار پژوهشی مجید کیانی و یارانش در گروه شناخت موسیقی در مرکز حفظ و اشاعه موسیقی ایران (۱۳۵۳ – ۱۳۴۹).
    • آغاز یک دوره ضبط صفحات ۳۳ دور از آثار گوناگون موسیقی ایرانی، به دعوت کریم چمن آراء در شرکت آهنگ روز.
    • انتشار”دومقاله درباره موسیقی ایران”(عرفان وموسیقی ایران: داریوش صفوت/ موسیقی ضربی ایران: حسن مشحون).
    • انتشار جلد دوم”دیوان امیر جاهد”؛(محمد علی امیر جاهد).

    ۱۳۵۰
    • تهیه برنامه”هفت شهر عشق”در معرفی موسیقی ایرانی.
    • همکاری بهمن رجبی با پیتر بروک در تهیه موسیقی متن نمایشنامه او(در سومین جشن هنر در شیراز / حافظیه).
    • تعطیل دوره عالی “هنرستان عالی موسیقی ملی”و کناره گیری حسین دهلوی
    • تفویض حکم سرپزستی هنرستان به مصطفی کمال پورتراب.
    • تاسیس هنرکده موسیقی ملی از اول مهر ۱۳۵۰.
    • تفکیک اداره رادیو از وزارت اطلاعات، تشکیل سازمان ادغام شده رادیو و تلویزیون ملی ایران.
    • انتشار”پژوهشی کوتاه درباره استادان موسیقی ایران والحان موسیقی ایرانی”( داریوش صفوت ).
    • انتشار”نفیرنامه”(فوزیه مجد).
    • انتشار”موسیقی مذهبی ایران”(حسن مشحون).
    • انتشار”سماع در سلسله هو”(مهین تجدد).
    • انتشار”حافظ و موسیقی “(حسینعلی ملاح).
    • انتشار”موسیقی برای همه ً، در سه جلد (عزیز شعبانی).
    • انتشار”آموزش تمبک”( به کوشش حسین دهلوی و جمعی دیگر)، با همکاری و راهنمایی حسین تهرانی.
    • انتشار”دستور قانون و عود”( منصور دقیق ).
    • درگذشت ابوالحسن خان اقبال آذر (اقبال السلطان) و داود پیرنیا.

    ۱۳۵۱
    • تصویب برنامه نظام جدید آموزشی در هنرستان عالی موسیقی ملی.
    • تفویض حکم سرپرستی هنرستان عالی موسیقی به یوسف یوسف زاده.
    • ضبط دستگاههای موسیقی سنتی ایران با سه تار سعید هرمزی (سال ۱۳۷۳ انتشار یافت).
    • (آذر): سفرهای تحقیقاتی فوزیه مجد به اطراف و اکناف ایران برای گردآوری و پژوهش موسیقیهای مقامی.
    • تشکل جدید شورای موسیقی رادیو تهران: حسینعلی ملاح، علی تجویدی، مرتضی حنّانه و حبیب الله بدیعی.
    • آغاز دوره هشت ساله رهبری ارکستر بزرگ رادیو وتلویزیون توسط فرهاد فخرالدینی.
    • انتشار”موسیقی در ایران، از…”(عزیز شعبانی/ شامل سه جلد).
    • انتشار”موسیقی فارابی”(مهدی برکشلی).”سی قطعه چهارمضراب برای سنتور”(فرامرز پایور).
    • انتشار”شیوا : آهنگ برای سنتور”(عباس خوشدل).
    • درگذشت محمد ایرانی مجرد، محمدقلی سهراب زاده و احمد فروتن راد.

    ۱۳۵۲
    • فارغ التحصیلی محمدرضا لطفی از رشته موسیقی در دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران؛ با نگارش رساله آواز ایران: تحلیل مکاتب اصفهان و تبریز در دوره قاجار (به راهنمایی استادان: نورعلی برومند و محمد تقی مسعودیه).
    • ضبط هفت دستگاه موسیقی سنتی ایران با تار نورعلی برومند.
    • تاسیس انجمن ژونس موزیکال ایران.
    • آغاز چهارمین دروه انتشار مجله”موسیقی”، به سردبیری سعدی حسنی از انتشارات انجمن ژونس موزیکال تهران.
    • تصدی علی رهبری برای ریاست هنرستان موسیقی ملی و سفر مطالعاتی مصطفی کمال پورتراب به پاریس.
    • تجدید چاپ کتاب”ردیف موسیقی ایران”.
    • آغاز تدریس حسن فرشاد در هنرکده موسیقی ملی.
    • تعطیل نهایی مجله”موزیک ایران”بعد از ۲۱ سال فعالیت.
    • انتشار”تاریخچه پنجاه ساله موسیقی آذربایجان”(محمدحسن عذاری) در تبریز.
    • انتشار”زندگی و آثار ابوالحسن صبا”(متن همراه صفحه گرام، باصدای فیروزه امیر معزّ/چاپ کانون پرورش فکری کودکان ونوجوانان).
    • درگذشت حسین تهرانی و امیرارسلان درگاهی در تهران و محمدحسن عذاری در تبریز.

    ۱۳۵۳
    • تاسیس″موزه صبا”در محل خانه مسکونی ابوالحسن صبا (تهران – خیابان ظهیرالاسلام، شماره ۹۲) باحضور علی اکبر شهنازی، دعوت از اساتید برجسته برای
    تدریس در آن محل و تشکیل کلاس موسیقی در آن.
    • عضویت محمدرضا لطفی در هیئت علمی دانشکده هنرهای زیبا، همکاری با واحد موسیقی رادیو تهران و تاسیس گروه شیدا به همراهی به همراهی جمعی دیگر.
    • انتصاب علی رهبری به جای یوسف یوسف زاده برای سرپرستی هنرستان عالی موسیقی.
    • تهیه وتنظیم سلسله صفحات”آشنایی با موسیقی ایرانی”توسط کامبیز روشن روان (انتشار از کانون فکری کودکان و نوجوانان).
    • آغاز انتشار مجدد آثار موسیقی معاصر به صورت نوار کاست برای عموم.
    • ایجاد سلسله برنامه های “گلهای تازه”در رادیو تهران: اجراهای ساز و آواز نسل جدید موسیقیدانان ایرانی.
    • انتشار”تجزیه و تحلیل چهارده ترانه محلی ایرانی”(محمد تقی مسعودیه).
    • انتشار”کتابشناسی و موسیقی”(ویدا مشایخی).
    • درگذشت بهمن هیربد.

    ۱۳۵۴
    • سفرتحقیقی – تحصیلی مجید کیانی و اقامت در فرانسه. پژوهش در بخش موسیقی شناسی دانشگاه سوربن پاریس.
    • تجدید چاپ اصلاحی”بحورالالحان”(فرصت الدوله شیرازی) به کوشش علی زرین قلم.
    • اجرای موسیقی توصیفی”بیژن و منیژه”در تالار رودکی،(حسین دهلوی).
    • بازنشستگی مصطفی کسروی از وزارت فرهنگ و هنر.
    • تجلیل از درویش خان در تالار رودکی: ساز تنهای سعید هرمزی و مرتضی نی داود، اجرای جمعی از گروه پایور.
    • تشکّل گروه شیدا، فعالیت محمرضا لطفی و اجرای کنسرتها.
    • تشکیل برنامه های”گلچین هفته”در معرفی هنرمندان قدیمی و پخش آثار آنها، به کوشش هوشنگ ابتهاج (ه. الف. سایه).
    • انتشار”موسیقی آوازی ایران: دستگاه شور، به روایت استاد عبدالله دوامی”( به کوشش محمدرضا لطفی/ نتها، مصاحبه با استاد دوامی، دو صفحه ۴۵ دور محتوی دستگاه شور با تار محمدرضا لطفی و آواز نصرالله ناصح پور).
    • انتشار”تاریخ موسیقی نظامی ایران”(حسینعلی ملاح).
    • انتشار”مداومت در موسیقی ایران: نفوذ علمی و عملی موسیقی ایران در کشورهای دیگر ً(مهدی فروغ).
    • انتشار”تاریخچه ای بر ادبیات آهنگین ایران”(نادره بدیعی).
    • انتشار”سبکبال ؛ در شور، برای ارکستر”(حسین دهلوی).
    • انتشار”تعزیه درایران و دو مجلس آن ً(ابراهیم بوذری).
    • درگذشت سلیمان امیرقاسمی (سلیم خان) و مجید وفادار.

    ۱۳۵۵
    • تشکیل آزمون باربد، توسط گروه موسیقی واحد فعالیتهای هنری سازمان رادیو و تلویزیون.
    • بزرگداشت مرتضی نی داود و خدمات او.
    • سفر نورعلی برومند به آمریکا، با دعوت برونو نتل: اجرای موسیقی در دانشگاه ایلینویز.
    • اجرای “راست پنجگاه”در جشن هنر شیراز: محمدرضا لطفی، ناصر فرهنگ فر و محمدرضا شجریان.
    • جانشینی ابوالقاسم طالب زاده به جای علی رهبری برای سرپرستی هنرستان عالی موسیقی.
    • نامگذاری ارکستر سازهای ملی رادیو به نام”ارکستر مفتاح”به پ

    • ۱۳۵۵
      • تشکیل آزمون باربد، توسط گروه موسیقی واحد فعالیتهای هنری سازمان رادیو و تلویزیون.
      • بزرگداشت مرتضی نی داود و خدمات او.
      • سفر نورعلی برومند به آمریکا، با دعوت برونو نتل: اجرای موسیقی در دانشگاه ایلینویز.
      • اجرای “راست پنجگاه”در جشن هنر شیراز: محمدرضا لطفی، ناصر فرهنگ فر و محمدرضا شجریان.
      • جانشینی ابوالقاسم طالب زاده به جای علی رهبری برای سرپرستی هنرستان عالی موسیقی.
      • نامگذاری ارکستر سازهای ملی رادیو به نام”ارکستر مفتاح”به پاس خدمات مهدی مفتاح.
      • تعطیل نهایی مجله”موسیقی”.
      • بازنشستگی حسین همدانیان از رادیو تهران.
      • انتشار مجموعه دوم “نغمه های کودک”(حسین دهلوی).
      • انتشار”ساز شناسی”(پرویز منصوری).
      • انتشار”نمونه ای از فهرست آثار دانشمندان ایرانی و اسلامی درباره موسیقی”( محمدتقی دانش پژوه).
      • انتشار”یادواره ابوالحسن صبا “(پری صفا).
      • انتشار”چهل و دو ترانه قدیمی ً(نصرت الله حدادی).
      • انتشار”تاریخچه هنرستان عالی موسیقی، هنرستان وهنرکده ملی”(ابراهیم صفایی).
      • درگذشت حسینعلی نکیسا، سعید هرمزی، نورعلی برومند، رضا ورزنده و قاسم نیکپو.

      …….
      ۱۳۵۶
      • تاسیس″انتستیتو موسیقی شناسی ایران”(از شعبه بنیاد فرهنگ ایران تابع فرهنگستان ادب و هنر به سرپرستی پرویز ناتل خانلوی) با مدیریت مهدی برکشلی.
      • سلسله کنسرتهای گروه مرکز حفظ و اشاعه موسیقی.
      • جشن سی و هفتمین سالگرد رادیو تهران.
      • اقامت شش ماهه روبیک گریگوریان در تهران و تدریس در دانشگاه.
      • تجدید چاپ”مقاصد الالحان”عبدالقادرین حافظ غیبی مراغی (تقی بینش).
      • ساخت”سوئیت بیژن و منیژه”برای ارکستر زهی (حسین دهلوی ).
      • تهیه سلسله فیلمهای تلویزیونی از زندگی و آثار علینقی وزیری، به کوشش همایون شهنواز و با همکاری فوزیه مجد و محمدرضا لطفی.
      • جشن نودمین سالگرد زندگی علینقی وزیری در هتل هیلتون تهران.
      • آزمون باربد در رشته های تار، سه تار سنتور، کمانچه، ویولون، نی و آواز.
      • انتشار”موسیقی بوشهر”( محمدتقی مسعودیه و یوزف کوکرتز).
      • انتشار”تمبک و نگرشی به ریتم از زوایای مختلف”(بهمن رجبی).
      • انتشار اولین چاپ “گامهای گمشده”(مرتضی حنّانه).
      • انتشار”شور آفرین (در ابوعطا) برای ارکستر”(حسین دهلوی).
      • انتشار”دو نوازی تار، در همایون”(هوشنگ ظریف).
      • انتشار آلبوم چهارنواره سی و هفت سال رادیو”شامل برگزیده آثار تمام رادیویی خوانان مشهور.
      • انتشار”چهار نوازی مضرابی در اصفهان”(حسین دهلوی).
      • انتشار”دستگاههای موسیقی سنتی ایران: به روایت موسی معروفی، برگرفته از ردیفهای میرزا عبدالله، میرزا حسینقلی و درویش خان”( انتقال برای ویولون از لطف الله مفخم پایان).
      • انتشار”ردیف آوازی موسیقی سنتی ایران”(آونویسی ومقدمه: محمدتقی مسعودیه / همراه آلبوم نوارها با صدای محمود کریمی).
      • درگذشت محمدعلی امیرجاهد و حسین بیگلری پور.

      ………
      ۱۳۵۷
      • پایان سرپرستی ابوالقاسم و ابراهیم روحی فر بر هنرستان عالی موسیقی.
      • بازنشستگی منصور گلزاری از هنرستان موسیقی ملی، بعد از سی سال خدمت.
      • تشکیل نمایشگاه “چهره هایی از پیشروان هنر وادبیات معاصر در ایران”در فرهنگسرای نیاوران.
      • برگزاری دومین آزمون باربد و معرفی برندگان آن.
      • ساخت واجرای قطعه ًحصار”توسط حسین علیزاده، درپی استعفای جمعی گروه شیدا از رادیو و تلویزیون.
      • انتشار”چهره هایی از پیشروان هنر و ادبیات معاصر ایران”(انتشارات فرهنگسرای نیاوران).
      • انتشار”هشت آهنگ برای سنتور”(فرامرز پایور).
      • انتشار”اندیشه های علمی فارابی درباره موسیقی”(مهدی برکشلی).
      • درگذشت عبدالله دادور(قوام السلطان)، حسن رادمرد، یوسف فروتن، حسین ناصحی و لطف الله مجد.

      …..
      ۱۳۵۸
      • دوران موقت سرپرستی بخش موسیقی دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران توسط محمدرضا لطفی.
      • یک دوره کوتاه تولید سرودهای انقلابی (گروه شیدا – گروه عارف – محمد رضا لطفی – محمدرضا شجریان و شهرام ناظری ).
      • حذف دوره های آموزش موسیقی در هنرستانها(دوره متوسطه به کار ادامه داد. دوره های ابتدایی و راهنمایی به وزارت آموزش و پرورش و دوره عالی به وزارت فرهنگ و آموزش عالی منتقل شد).
      • بازنشستگی حسین دهلوی از وزارت فرهنگ وهنر.
      • مهاجرت مرتضی نی داود به آمریکا و اقامت برای همیشه.
      • به مناسبت درگذشت علینقی وزیری در ۹۲ سالگی: برگزاری مجلس بزرگداشت او بااجرای موسیقی در تالار رودکی (به کوشش حسین دهلوی).
      • انتشار”ترجمه برگزیده الاغانی: قسمت اول”(ابوالفرج اصفهانی / محمد حسن مشایخ فریدنی).
      • انتشار”مقدمهای بر شناخت موسیقی در اسلام”(سینا واحد).
      • درگذشت علینقی وزیری و سیّد جواد بدیع زاده.
      • انتشار”پرنیان”: دونوازی برای سنتور و تار در چهارگاه (فرامرز پایور).
      • انتشار”گفتگو ً: دونوازی برای سنتور و کمانچه در شور (فرامرز پایور).

      …….
      ۱۳۵۹
      • تعطیل شدن بخش موسیقی دانشکده هنرهای زیبا در دانشگاه تهران.
      • ادغام دو هنرستان (عالی موسیقی / موسیقی ملی) دریک اداره و تفکیک به دو بخش دختران و پسران.
      • انتشار”موسیقی تربت جام”(محمدتقی مسعودیه).
      • انتشار”تئوری موسیقی”(فرامرز پایور).
      • انتشار”ردیف چپ کوک برای دوره عالی سنتور”(فرامرز پایور).
      • درگذشت عبدالله دوامی، حسن مشحون و اسماعیل مهرتاش.

      ……
      ۱۳۶۰
      • تعطیل و تعویق موقت کل امور اجرایی و صحنه ای موسیقی.
      • انتشار”زندگی سیّد علی اصغر کردستانی”(عباس کمندی).
      • انتشار”کنسرتینو برای سنتور وارکستر ً(حسین دهلوی – فرامرز پایور).
      • انتشار”فرهنگ موسیقی ایرانی”(ارفع اطرایی).
      • انتشار”سماع وفتوت (اثر احمدبن محمد طوسی)به کوشش احمد مجاهد.
      • انتشار”نغمه های آذربایجانی برای تمام سازها ً(علی برلیانی).
      • انتشار”سلفای موسیقی ایران ً(بهزادباشی).
      • درگذشت غلامحسین ظهیرالدینی، نصرالله زرین پنجه، غلامحسین مین باشیان، ابراهیم سرخوش و سیّدجلال تاج اصفهانی .

  • ۱۳۵۵
    • تشکیل آزمون باربد، توسط گروه موسیقی واحد فعالیتهای هنری سازمان رادیو و تلویزیون.
    • بزرگداشت مرتضی نی داود و خدمات او.
    • سفر نورعلی برومند به آمریکا، با دعوت برونو نتل: اجرای موسیقی در دانشگاه ایلینویز.
    • اجرای “راست پنجگاه”در جشن هنر شیراز: محمدرضا لطفی، ناصر فرهنگ فر و محمدرضا شجریان.
    • جانشینی ابوالقاسم طالب زاده به جای علی رهبری برای سرپرستی هنرستان عالی موسیقی.
    • نامگذاری ارکستر سازهای ملی رادیو به نام”ارکستر مفتاح”به پاس خدمات مهدی مفتاح.
    • تعطیل نهایی مجله”موسیقی”.
    • بازنشستگی حسین همدانیان از رادیو تهران.
    • انتشار مجموعه دوم “نغمه های کودک”(حسین دهلوی).
    • انتشار”ساز شناسی”(پرویز منصوری).
    • انتشار”نمونه ای از فهرست آثار دانشمندان ایرانی و اسلامی درباره موسیقی”( محمدتقی دانش پژوه).
    • انتشار”یادواره ابوالحسن صبا “(پری صفا).
    • انتشار”چهل و دو ترانه قدیمی ً(نصرت الله حدادی).
    • انتشار”تاریخچه هنرستان عالی موسیقی، هنرستان وهنرکده ملی”(ابراهیم صفایی).
    • درگذشت حسینعلی نکیسا، سعید هرمزی، نورعلی برومند، رضا ورزنده و قاسم نیکپو.

    …….
    ۱۳۵۶
    • تاسیس″انتستیتو موسیقی شناسی ایران”(از شعبه بنیاد فرهنگ ایران تابع فرهنگستان ادب و هنر به سرپرستی پرویز ناتل خانلوی) با مدیریت مهدی برکشلی.
    • سلسله کنسرتهای گروه مرکز حفظ و اشاعه موسیقی.
    • جشن سی و هفتمین سالگرد رادیو تهران.
    • اقامت شش ماهه روبیک گریگوریان در تهران و تدریس در دانشگاه.
    • تجدید چاپ”مقاصد الالحان”عبدالقادرین حافظ غیبی مراغی (تقی بینش).
    • ساخت”سوئیت بیژن و منیژه”برای ارکستر زهی (حسین دهلوی ).
    • تهیه سلسله فیلمهای تلویزیونی از زندگی و آثار علینقی وزیری، به کوشش همایون شهنواز و با همکاری فوزیه مجد و محمدرضا لطفی.
    • جشن نودمین سالگرد زندگی علینقی وزیری در هتل هیلتون تهران.
    • آزمون باربد در رشته های تار، سه تار سنتور، کمانچه، ویولون، نی و آواز.
    • انتشار”موسیقی بوشهر”( محمدتقی مسعودیه و یوزف کوکرتز).
    • انتشار”تمبک و نگرشی به ریتم از زوایای مختلف”(بهمن رجبی).
    • انتشار اولین چاپ “گامهای گمشده”(مرتضی حنّانه).
    • انتشار”شور آفرین (در ابوعطا) برای ارکستر”(حسین دهلوی).
    • انتشار”دو نوازی تار، در همایون”(هوشنگ ظریف).
    • انتشار آلبوم چهارنواره سی و هفت سال رادیو”شامل برگزیده آثار تمام رادیویی خوانان مشهور.
    • انتشار”چهار نوازی مضرابی در اصفهان”(حسین دهلوی).
    • انتشار”دستگاههای موسیقی سنتی ایران: به روایت موسی معروفی، برگرفته از ردیفهای میرزا عبدالله، میرزا حسینقلی و درویش خان”( انتقال برای ویولون از لطف الله مفخم پایان).
    • انتشار”ردیف آوازی موسیقی سنتی ایران”(آونویسی ومقدمه: محمدتقی مسعودیه / همراه آلبوم نوارها با صدای محمود کریمی).
    • درگذشت محمدعلی امیرجاهد و حسین بیگلری پور.

    ………
    ۱۳۵۷
    • پایان سرپرستی ابوالقاسم و ابراهیم روحی فر بر هنرستان عالی موسیقی.
    • بازنشستگی منصور گلزاری از هنرستان موسیقی ملی، بعد از سی سال خدمت.
    • تشکیل نمایشگاه “چهره هایی از پیشروان هنر وادبیات معاصر در ایران”در فرهنگسرای نیاوران.
    • برگزاری دومین آزمون باربد و معرفی برندگان آن.
    • ساخت واجرای قطعه ًحصار”توسط حسین علیزاده، درپی استعفای جمعی گروه شیدا از رادیو و تلویزیون.
    • انتشار”چهره هایی از پیشروان هنر و ادبیات معاصر ایران”(انتشارات فرهنگسرای نیاوران).
    • انتشار”هشت آهنگ برای سنتور”(فرامرز پایور).
    • انتشار”اندیشه های علمی فارابی درباره موسیقی”(مهدی برکشلی).
    • درگذشت عبدالله دادور(قوام السلطان)، حسن رادمرد، یوسف فروتن، حسین ناصحی و لطف الله مجد.

    …..
    ۱۳۵۸
    • دوران موقت سرپرستی بخش موسیقی دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران توسط محمدرضا لطفی.
    • یک دوره کوتاه تولید سرودهای انقلابی (گروه شیدا – گروه عارف – محمد رضا لطفی – محمدرضا شجریان و شهرام ناظری ).
    • حذف دوره های آموزش موسیقی در هنرستانها(دوره متوسطه به کار ادامه داد. دوره های ابتدایی و راهنمایی به وزارت آموزش و پرورش و دوره عالی به وزارت فرهنگ و آموزش عالی منتقل شد).
    • بازنشستگی حسین دهلوی از وزارت فرهنگ وهنر.
    • مهاجرت مرتضی نی داود به آمریکا و اقامت برای همیشه.
    • به مناسبت درگذشت علینقی وزیری در ۹۲ سالگی: برگزاری مجلس بزرگداشت او بااجرای موسیقی در تالار رودکی (به کوشش حسین دهلوی).
    • انتشار”ترجمه برگزیده الاغانی: قسمت اول”(ابوالفرج اصفهانی / محمد حسن مشایخ فریدنی).
    • انتشار”مقدمهای بر شناخت موسیقی در اسلام”(سینا واحد).
    • درگذشت علینقی وزیری و سیّد جواد بدیع زاده.
    • انتشار”پرنیان”: دونوازی برای سنتور و تار در چهارگاه (فرامرز پایور).
    • انتشار”گفتگو ً: دونوازی برای سنتور و کمانچه در شور (فرامرز پایور).

    …….
    ۱۳۵۹
    • تعطیل شدن بخش موسیقی دانشکده هنرهای زیبا در دانشگاه تهران.
    • ادغام دو هنرستان (عالی موسیقی / موسیقی ملی) دریک اداره و تفکیک به دو بخش دختران و پسران.
    • انتشار”موسیقی تربت جام”(محمدتقی مسعودیه).
    • انتشار”تئوری موسیقی”(فرامرز پایور).
    • انتشار”ردیف چپ کوک برای دوره عالی سنتور”(فرامرز پایور).
    • درگذشت عبدالله دوامی، حسن مشحون و اسماعیل مهرتاش.

    ……
    ۱۳۶۰
    • تعطیل و تعویق موقت کل امور اجرایی و صحنه ای موسیقی.
    • انتشار”زندگی سیّد علی اصغر کردستانی”(عباس کمندی).
    • انتشار”کنسرتینو برای سنتور وارکستر ً(حسین دهلوی – فرامرز پایور).
    • انتشار”فرهنگ موسیقی ایرانی”(ارفع اطرایی).
    • انتشار”سماع وفتوت (اثر احمدبن محمد طوسی)به کوشش احمد مجاهد.
    • انتشار”نغمه های آذربایجانی برای تمام سازها ً(علی برلیانی).
    • انتشار”سلفای موسیقی ایران ً(بهزادباشی).
    • درگذشت غلامحسین ظهیرالدینی، نصرالله زرین پنجه، غلامحسین مین باشیان، ابراهیم سرخوش و سیّدجلال تاج اصفهانی.

  • سالشمار ۱۴۰۰ ساله شعر و موسیقی ایران و جهان

    ۲۱ه.ق – شکل گیری زبان و فرهنگ جدید ایرانی

    ۵۵- درگذشت مسلم بن محرز (موسیقیدان و آهنگساز)

    ۸۳- تولد ابراهیم موصلی (موسیقی دان ، خواننده آواز فارسی و عربی و نوازنده عود)

    ۱۰۸- تولد اسحاق موصلی (موسیقیدان،آهنگساز، لحن ضربی ماهور از ابتکارات اوست، تکمیل کننده دستگاههای موسیقی)

    ۱۴۶- درگذشت ابراهیم موصلی ( موسیقیدان)

    ۱۵۸- درگذشت منصور زلزل (موسیقیدان ، خواننده ، نوازنده عود)

    ۱۶۹- تولد ابوالقاسم خردادبه (موسیقیدان)

    ۱۷۱- درگذشت ابوبکر رازی (موسیقی دان ، نویسنده کتاب فی جمل الموسیقی)

    ۱۷۷- درگذشت حنظله باغدیسی (شاعر)

    ۱۸۹- درگذشت محمود وراق (شاعر)

    ۱۹۴- درگذشت اسحاق موصلی (موسیقیدان و نوازنده بربط (عود))

    ۲۰۴- درگذشت ابو حسن علی بن نافی (از اهالی خراسان ایران و از مشهورترین موسیقیدانان اندلس)

    ۲۰۹ – نقطه شروع شعر فارسی دری در دوره اسلامی – تولد زکریای رازی (موسیقیدان و پزشک)

    ۲۱۸- تولد فارابی (موسیقیدان ، خواننده آواز و نوازنده عود ، دانشمند ، فیلسوف و ریاضیدان بزرگ ایرانی)

    ۲۱۹- درگذشت بایزید بسطامی

    ۲۴۲- تولد ابوالفرج اصفهانی (موسیقی دان)

    ۲۴۴- در گذشت ابوالعباس سرخسی از موسیقی دانان بزرگ ایران (نویسنده کتاب الموسیقی الکبیر)

    ۲۵۸- درگذشت ابوالقاسم خردادبه (موسیقی دان)

    ۲۷۸- درگذشت زکریای رازی (موسیقیدان ، عود نواز ، فیلسوف ، پزشک ، شیمیدان)

    ۲۸۳- تولد فردوسی (از ارکان اساسی شعر و ادب فارسی و یگانه حماسه سرای تاریخ ادب ایران) -درگذشت شهید بلخی (شاعر)

    ۲۸۷- درگذشت رودکی (پدر شعر فارسی ، نوازنده سازهای چنگ و عود)

    ۲۹۱- آغاز منظومه مثنوی سرشار از اندرز و حکمت اثر بوشکور بلخی

    ۲۹۷- درگذشت فارابی (نویسنده کتاب المدخل الی الموسیقی)

    ۲۹۹- تولد ابوالحسن کسایی (شاعر)

    ۳۰۸- تولد عنصری (شاعر)

    ۳۱۴- درگذشت ابوالفرج اصفهانی (موسیقیدان)

    ۳۲۰- تولد ابوریحان بیرونی (موسیقی دان ، ریاضی دان ، دانشمند) در خوارزم

    ۳۲۱- تولد ابوعلی سینا (موسیقیدان ، شاعر و فیلسوف بزرگ ایران ، نویسنده کتاب موسیقی شفا)

    ۳۲۸- آغاز کار نگارش شاهنامه توسط فردوسی – درگذشت عبدالله یوسف خوارزمی (موسیقیدان)

    ۳۳۴- درگذشت ابوالوفای بوزجانی (موسیقیدان و دانشمند)

    ۳۴۲- پایان کار نسخه یی شاهنامه فردوسی

    ۳۴۳- تولد ابوالفضل بیهقی

    ۳۴۵- با به سلطنت رسیدن محمود غزنوی بساط شعر و شاعری و شاعر پروری و حمایت از شعر فارسی گسترده شد.

    ۳۴۸- تولد باباطاهر عریان (شاعر)

    ۳۵۲- تولد ناصر خسرو در بلخ

    ۳۵۴- تولد خواجه عبدالله انصاری (شاعر و عارف)

    ۳۵۸- پایان تحریری شاهنامه فردوسی

    ۳۶۶- تولد خواجه نظام الملک توسی (شاعر)

    ۳۶۸- درگذشت میکل آنژ (شاعر و نقاش ایتالیایی)

    ۳۶۹- درگذشت فردوسی

    ۳۸۶- درگذشت ابوعلی سینا (موسیقی دان ، شاعر ، دانشمند)

    ۳۸۷- درگذشت فرخی سیستانی (شاعر ، موسیقیدان ، خواننده و نوازنده چنگ و عود)

    ۳۸۸- درگذشت ابوریحان بیرونی (موسیقیدان ، شاعر و دانشمند طراز اول ایران) در غزنه

    ۳۸۹- درگذشت عنصری (شاعر)

    ۳۹۰- درگذشت منوچهری (شاعر) – درگذشت منوچهر دامغانی (شاعر موسیقی شناس)

    ۳۹۳- تولد خیام نیشابوری (شاعر ، موسیقیدان و ریاضی دان)

    ۳۹۵- تولد ابوالحسن باخرزی (شاعر و ادیب)

    ۳۹۸- درگذشت منصور حسین بن زیله (موسیقی دان ، نویسنده کتاب الکافی فی الموسیقی ، شاگرد ابوعلی سینا )

    ۳۹۹- درگذشت ابوسعید ابوالخیر (شاعر)

    ۴۰۸- تولد امام محمد غزالی (موسیقیدان ، فیلسوف)

    ۴۱۶- درگذشت ابوالحسن بهمنیار (موسیقی دان ، نویسنده کتاب فی الموسیقی ، شاگرد ابوعلی سینا)

    ۴۲۳- وفات اسدی توسی (شاعر)

    ۴۲۵- درگذشت ابوالحسن باخرزی (شاعر)

    ۴۲۸- درگذشت ابوالفضل بیهقی

    ۴۳۱- تولد سنایی (شاعر)

    ۴۳۹- درگذشت خواجه عبدالله انصاری و ناصر خسرو

    ۴۶۳- درگذشت امام محمد غزالی (موسیقیدان و فیلسوف)

    ۴۷۵- درگذشت حکیم خیام نیشابوری (شاعر و موسیقیدان)

    ۴۷۸- تالیف کتاب محل التواریخ (نویسنده اهل اسدآباد) – درگذشت احمد غزالی (شاعر)

    ۴۷۹- وفات معزی نیشابوری (شاعر)

    ۴۸۳- پایان کار مثنوی الهی نامه توسط حکیم سنایی

    ۴۹۰- درگذشت حکیم سنایی (شاعر و حکیم)

    ۴۹۳- تولد نظامی در گنجه

    ۴۹۴- ترجمه کلیله و دمنه به زبان فارسی توسط نصرالله منشی

    ۴۹۸- تولد عطار نیشابوری

    ۵۰۷- تولد سهروردی (شاعر)

    ۵۱۱- تولد نجم الدین راوندی (شاعر ، هنرمند ، خطاط)

    ۵۱۶- وفات جمال الدین عبدالرزاق اصفهانی (شاعر)

    ۵۲۸- درگذشت اثیر الدین اخسیگتی (شاعر)

    ۵۲۹ (۱۱۵۰ م)- پاریس (پایتخت فکری و هنری اروپا) به مرکز موسیقی پلی فونیک تبدیل شد.

    ۵۳۴- خلق منظومه خسرو و شیرین توسط نظامی

    ۵۳۸- درگذشت محمد انوری (شاعر و موسیقی شناس و آواز خوان)

    ۵۴۲- اتمام منظومه پنج گنج (لیلی و مجنون) توسط نظامی

    ۵۴۴- درگذشت مجید بیلقانی (شاعر ، از شاگردان خاقانی)

    ۵۴۵- درگذشت سهروردی (شاعر) – درگذشت فلکی شروانی (شاعر)

    ۵۴۹ (۱۲۰۰-۱۱۷۰ م)- آغاز توسعه و نوآوری در زمینه ریتم توسط آهنگسازان مکتب نوتردام

    ۵۵۱- خلق اثر هفت پیکر نظامی

    ۵۵۳- درگذشت خاقانی شروانی (شاعر)

    ۵۵۵- تولد خواجه نصیرالدین طوسی (موسیقیدان ، حکیم ، ریاضیدان و ستاره شناس)

    ۵۵۶- درگذشت ظهیر فاریابی (شاعر) در تبریز

    ۵۶۲- تولد مولانا (مولوی) در بلخ (از ارکان اساسی شعر و ادب پارسی)

    ۵۶۴- تولد سعدی – درگذشت فخرالدین رازی (در کتاب جامع العلوم شرح مفیدی در خصوص اصول فن موسیقی نوشته است)

    ۵۶۶- درگذشت نظامی گنجوی (شاعر معروف و نوازنده نی)

    ۵۶۸- تولد فخرالدین عراقی (شاعر)

    ۵۷۱- تولد صفی الدین ارموی (موسیقیدان و استاد موسیقی (ساز و آواز) ، شاعر ، استاد خوشنویسی ) در ارومیه – ارموی مخترع سازی به نام مغنی بوده است.این ساز ترکیبی از سازهای قانون ، رباب ، نزهت بوده است.

    ۵۷۵- درگذشت عطار نیشابوری

    ۵۷۸- سفر سعدی شیرازی به بغداد برای اتمام تحصیلات

    ۵۸۸- تولد قطب الدین شیرازی (موسیقیدان)

    ۵۹۳- درگذشت کمال الدین اصفهانی (شاعر) – درگذشت اوحدالدین کرمانی (شاعر)

    ۶۰۰- اولین دیدار شمس تبریزی با مولانا در قونیه

    ۶۰۳- کشته شدن شمس تبریزی (عارف معروف و مرشد مولانا)

    ۶۰۴- درگذشت عبدالمومن اصفهانی (موسیقیدان)

    ۶۰۹- تولد امیرخسرو دهلوی (شاعر و موسیقی شناس – مخترع ساز سی تار)

    ۶۱۳- تنظیم بوستان توسط سعدی

    ۶۱۴- تنظیم ، تصنیف و تالیف گلستان توسط سعدی

    ۶۱۸- آغاز نظم مثنوی به دست مولانا و با آغاز ۱۸ بیت معروف (نی نامه)

    ۶۳۰- درگذشت مولانا در قونیه – درگذشت خواجه نصیر الدین طوسی (نویسنده کتاب کنز التحف درباره موسیقی)

    ۶۳۹- درگذشت عطا ملک جوینی (شاعر)

    ۶۴۵- تولد شیخ محمود شبستری (شاعر)

    ۶۴۶- درگذشت فخر الدین عراقی (شاعر) در دمشق

    ۶۴۹- درگذشت شیخ اجل سعدی شیرازی (یکی از ارکان مهم و اساسی شعر و ادب فارسی)

    ۶۵۱- درگذشت صفی الدین ارموی (قدیمی ترین نت نویس فارسی و عربی در کتاب الادوار ، او معتقد به ۶ آواز سلمک ، شهناز ، نوروز ، مایه ، گواشت ، گردانیا و ۱۲ مقام از جمله عشاق ، نوا ، بوسلیک ، عراق و … و ۲۴ شعبه از جمله سگاه ، چهارگاه ، ماهور ، پنج گاه ، اوج ، نیریز ، نوروز خارا ، صبا ، همایون و … بود. )

    ۶۵۸- تولد عبید زاکانی (شاعر)

    ۶۶۸- درگذشت قطب الدین شیرازی (نویسنده رساله مهمی در باب موسیقی نظری)

    ۶۷۵- سرودن منظومه گلشن راز توسط شیخ محمود شبستری

    ۶۷۸- درگذشت شیخ محمود شبستری (شاعر)

    ۶۷۹ (۱۳۰۰ م)- تولد گیوم دوماشو (موسیقیدان و شاعر فرانسوی)

    ۶۸۳- درگذشت امیرخسرو دهلوی (شاعر و آهنگساز)

    ۶۸۴- تولد حافظ شیرازی (از مهمترین ارکان تاریخ شعر و ادب پارسی)

    ۶۸۹- تولد شاه نعمت الله ولی (شاعر)

    ۶۹۸- تولد علی بن محمد جرجانی (موسیقی دان و دانشمند)

    ۷۰۰ (۱۳۲۱ م)- درگذشت دانته (بزرگترین شاعر ایتالیا در عصر اومانیسم و زمینه ساز رنسانس)

    ۷۰۸- وفات محمود آملی (موسیقیدان) – درگذشت خواجو کرمانی (شاعر) در شیراز

    ۷۱۲- تولد عبدالقادر غیبی مراغی (موسیقیدان ، نویسنده کتابهای موسیقایی مقاصد الالحان ، جامع الالحان ، کنز الالحان)

    ۷۲۹- درگذشت امیرحسن دهلوی (شاعر و خوشنویس)

    ۷۳۰- درگذشت عبید زاکانی (شاعر)

    ۷۳۶- درگذشت سلمان ساوجی (شاعر)

    ۷۵۰- درگذشت حافظ در شیراز (شاعر اهل موسیقی و خواننده و بزرگترین شاعر فارسی زبان)

    ۷۵۳ (۱۳۷۴ م)- درگذشت پتراک (شاعر ایتالیایی)

    ۷۶۱- درگذشت کمال خجندی (شاعر)

    ۷۷۴- تالیف و تنظیم و ترجمه کتاب موسیقایی جامع الالحان (نوشته عبدالقادر مراغی) – درگذشت محمد جرجانی (موسیقیدان)

    ۷۷۵- تولد عبدالرحمن جامی (موسیقیدان و شاعر)

    ۷۸۵- چاپ نسخه معروف خلخالی دیوان حافظ

    ۷۸۸- تولد جلال الدین محمد دوانی (موسیقیدان و دانشمند)

    ۷۹۲- درگذشت شاه نعمت الله ولی (شاعر)

    ۷۹۳- درگذشت خواجه ابوالوفای خوارزمی (موسیقیدان ، شاعر ، نویسنده چند رساله در موسیقی)

    ۷۹۶- درگذشت عبدالقادر غیبی مراغی (موسیقیدان ، شاعر ، خوشنویس ، خواننده و نوازنده عود ، از علمای موسیقی نظری)

    ۸۰۲- تولد امیر علی شیر نوایی (موسیقیدان ، ادیب)

    ۸۰۸- درگذشت علی تبریزی (شاعر ، خطاط)

    ۸۱۵- درگذشت امیر شاهی سبزواری (موسیقیدان ، شاعر و هنرمند)

    ۸۱۹ (۱۴۴۰ م)- تولد ژوسکن دپره (از استادان موسیقی رنسانس)

    ۸۳۱ (۱۴۵۲ م)- تولد لئوناردو داوینچی (هنرمند ، مجسمه ساز و معمار مشهور)

    ۸۴۶- تالیف رساله ای در موسیقی از بنائی هروی

    ۸۴۸- پایان تنظیم رساله ای در موسیقی توسط عبدالرحمن جامی (شاعر معروف)

    ۸۵۶- درگذشت عبدالرحمن جامی (شاعر و ادیب و موسیقیدان) در هرات – اختراع ساز چهارتار (تنبور) توسط شیخ حیدر

    ۸۶۲- درگذشت خواجه شهاب الدین مروارید (موسیقیدان ، شاعر و خوشنویس)

    ۸۶۴- درگذشت امیر علی شیر نوایی (موسیقیدان و هنرپرور)

    ۸۶۶- درگذشت جلال الدین محمد دوانی (موسیقیدان و حکیم)

    ۸۶۸- درگذشت کاشفی خطیبی (شاعر ، هنرمند و اهل موسیقی) – درگذشت حسین واعظ بیهقی (هنرمند آواز و دانشمند)

    ۹۰۰- درگذشت کمال الدین بهزاد (بزرگترین و مشهورترین مینیاتورساز ایرانی)

    ۹۰۴- تولد سلطان ابراهیم میرزا صفوی (هنرمند و موسیقی شناس ، نوه شاه اسماعیل اول)

    ۹۰۹- درگذشت میرعلی هروی (از برترین استادان خط نستعلیق)

    ۹۲۱- تولد عرفی شیرازی (شاعر) – تولد گاسپارو برتولونی (مخترع ساز ویولن)

    ۹۲۷- درگذشت مولانا امیر مالک دیلمی (هنرمند موسیقی ، دانشمند ، استاد خوشنویسی (نستعلیق))

    ۹۳۲ (۱۵۵۳ م)- تولد لوکا مارنتسیو (موسیقیدان ایتالیایی)

    ۹۳۴ (۱۵۵۵ م)- تولد جیوانی گابریلی (مهمترین آهنگساز ونیزی در اواخر رنسانس)

    ۹۳۶ (۱۵۵۷ م)- تولد تامس مورلی (آهنگساز انگلیسی)

    ۹۳۹ (۱۵۶۰ م)- درگذشت کلمان ژانکن (موسیقیدان فرانسوی) – افتتاح کارگاه بزرگ ویولن سازی توسط آماتی شاگرد گاسپارو داسالو

    ۹۴۲- درگذشت ابراهیم میرزا صفوی (سازنده سازهای موسیقی ، نقاش و خوشنویس)

    ۹۴۳ (۱۵۶۴ م)- تولد ویلیام شکسپیر (بزرگترین شاعر درام نویس انگلیسی) در شهر استراتفورد

    ۹۴۵- تولد طالب آملی (شاعر)

    ۹۴۶ (۱۵۶۷ م)- تولد کلودیو مونته وردی (از بزرگترین آهنگسازان دوره آغازین باروک ، ایتالیایی)

    ۹۴۸- تولد کلیم کاشانی (همدانی) (شاعر) در همدان

    ۹۴۹- درگذشت وحشی بافقی (شاعر)

    ۹۵۱ (۱۵۷۲ م)- درگذشت گودیمل (موسیقی دان فرانسوی)

    ۹۵۴- تولد شاه عباس صفوی (شاه عباس علاقه مند و آشنا به فنون و رموز موسیقی و نوازنده ساز و تصنیف سرا)

    ۹۵۷- درگذشت عرفی شیرازی (شاعر)

    ۹۶۱ (۱۵۸۲ م)- تولد الگری (آهنگساز ایتالیایی)

    ۹۶۷- درگذشت ملک محمد (موسیقیدان ، شاعر ، نوازنده)

    ۹۷۳ (۱۵۲۵ م)- درگذشت پیر لوییجی داپالسترینا (آهنگساز ایتالیایی دوره رنسانس)

    ۹۷۴- تولد صائب تبریزی (شاعر) در اصفهان

    ۹۷۹ (۱۶۰۰ م)- عرضه اولین اپرا که اوریدیس نام داشت (توسط جاکو پوپری) – آغاز دوره موسیقایی باروک و تشکیل ارکستر باروک

    ۹۸۳- درگذشت ظهوری ترشیزی (شاعر) در هندوستان

    ۹۸۵ (۱۶۰۶ م)- تولد پی یر کورنی (شاعر بزرگ و پدر تئاتر فرانسه)

    ۹۸۶- اجرای ساز و آواز در حضور شاه عباس و سفیران مسکو ، هند ، عثمانی و به دلیل ورود آنها به اصفهان

    ۹۸۷- درگذشت نظام دست غیب (موسیقیدان ، شاعر ، خوشنویس) – تولد جان میلتون (شاعر مشهور انگلیسی)

    ۹۸۸- درگذشت گاسپارو برتولونی (مخترع ساز ویولن)

    ۹۸۹ (۱۶۱۰ م)- نوشته شدن رمان آستره (پیدایش نخستین رمان جدید)

    ۹۹۲ (۱۶۱۳ م)- درگذشت کارلو جزوالدو (موسیقیدان ایتالیایی)

    ۹۹۳- درگذشت طالب آملی (شاعر) در هندوستان

    ۹۹۵- درگذشت رضی الدین آرتیمانی (شاعر) – درگذشت ویلیام شکسپیر

    ۹۹۶- درگذشت شاهمراد خوانساری (از بهترین تصنیف سازان دوره صفویه)

    ۱۰۰۰ (۱۶۲۱ م)- درگذشت میکائیل پراتوریوس (آهنگساز و نظریه پرداز آلمانی)

    ۱۰۰۲ (۱۶۲۳ م)- درگذشت تامس ویلکز (ارگ نواز و آهنگساز کلیسا ، از بهترین آفرینندگان مادریگال انگلیسی بوده است.)

    ۱۰۱۲- تولد بیدل دهلوی (شاعر)

    ۱۰۱۵ (۱۶۳۶ م)- تولد بوالو (بزرگترین شاعر کلاسیک فرانسه)

    ۱۰۱۶ (۱۶۳۷ م)- گشایش نخستین تالار همگانی اپرا در ونیز ایتالیا

    ۱۰۱۸ (۱۶۳۹ م)- تولد راسین (بزرگترین شاعر دراماتیک فرانسه)

    ۱۰۱۹- درگذشت کلیم کاشانی (شاعر)

    ۱۰۲۲- درگذشت مولانا عبدالحق (موسیقیدان و شاعر) در اصفهان – درگذشت مونته وردی (ابداع کننده اپرا در ایتالیا)

    ۱۰۲۳ (۱۶۴۴ م)- تولد استرادیواریوس (مشهورترین سازنده آلات موسیقی در ایتالیا)

    ۱۰۳۲ (۱۶۵۳ م)- تولد آرکانجلو کورلی (برجسته ترین ویولونیست و آهنگساز ایتالیایی)

    ۱۰۴۴- درگذشت صائب تبریزی (شاعر)

    ۱۰۵۲- تولد میرزا محمد منشی تبریزی (موسیقیدان و خوشنویس) در اصفهان

    ۱۰۵۳ (۱۶۷۴ م)- درگذشت جان میلتون (مشهور ترین شاعر انگلستان)

    ۱۰۶۴ (۱۶۸۵ م)- تولد یوهان سباستین باخ (آهنگساز برجسته آلمانی) – تولد گئورگ فریدریش هندل (آهنگساز آلمانی)

    ۱۰۶۵ (۱۶۸۶ م)- تولد پورپورا (ترانه ساز و آهنگساز موسیقی مذهبی) در شهر ناپل ایتالیا

    ۱۰۶۶- تالیف رساله موسیقی نظرآقا

    ۱۰۶۸ (۱۶۸۹ م)- تولد دیدو وآینیانس (از شاهکارهای اپرای باروک) – اجرای تریو سونات در می مینور ، اپوس ۳ (اثر کورلی)

    ۱۰۷۱ (۱۶۹۲ م)- تولد تارتینی (ویولونیست و صاحب نظر موسیقی) در ایتالیا

    ۱۰۷۴ (۱۶۹۵ م)- درگذشت هنری پورسل (بزرگترین آهنگساز انگلیسی ، متولد لندن) – درگذشت محمدسعید مازندرانی (اشرف) (شاعر ، خوشنویس – از شاگردان صائب تبریزی)

    ۱۰۷۸ (۱۶۹۹ م)- درگذشت راسین (شاعر تراژدی فرانسه)

    ۱۰۸۷ (۱۷۰۸ م)- انتصاب باخ به ارگ نواز دربار وایمار

    ۱۰۸۸ (۱۷۰۹ م)- اجرای فوگ برای ارگ در سل مینور (اثر باخ)

    ۱۰۸۹ (۱۷۱۰ م)- انتصاب فردریش هندل (آهنگساز آلمانی) به سرپرستی موسیقی دربار لودویگ هانوور

    ۱۰۹۱- درگذشت بیدل دهلوی (شاعر)

    ۱۰۹۲- تولد آذر بیگدلی (شاعر) در اصفهان

    ۱۰۹۳ (۱۷۱۴ م)- تولد امانوئل باخ (آهنگساز آلمانی ، پسر باخ مشهور)

    ۱۰۹۶ (۱۷۱۷ م)- سرپرستی ارکستر کوچک شاهزاده توسط باخ (موسیقیدان مشهور آلمانی)

    ۱۱۰۰ (۱۷۲۱ م)- اجرای کنسرتو براندبورگ شمار ۵ در ر ماژور (اثر باخ) – تاسیس مدرسه ویولن در ایتالیا توسط تارتینی

    ۱۱۰۲ (۱۷۲۳ م)- سرپرستی باخ به ارکستر موسیقی کلیسای سن توماس در شهر لایپزیک

    ۱۱۰۴ (۱۷۲۵ م)- اجرای کنسرتو برای ویولن و ارکستر زهی ، اپوس ۸ ، از کنسرتوهای چهار فصل (اثر ویوالدی)

    ۱۱۰۸- تالیف کتاب رساله النقی فی الموسیقی توسط احمد المسلم موصلی – تولد اوپیتز (شاعر معروف آلمانی)

    ۱۱۱۰ (۱۷۳۱ م)- پایان ساخت سوییت شماره ۳ در ر ماژور (اثر باخ) – اجرای کانتات شماره ۱۴۰ (بیدار باشید آوایی ما را می خواند) اثر باخ (موسیقیدان مشهور آلمانی) – درگذشت تایلر (موسیقیدان و ریاضیدان انگلیسی)

    ۱۱۱۲ (۱۷۳۳ م)- آغاز ساخت مس سی مینور توسط باخ (موسیقیدان مشهور آلمانی)

    ۱۱۱۴ (۱۷۳۵ م)- تولد یوهان باخ (آهنگساز آلمانی ، پسر دیگر باخ معروف)

    ۱۱۲۰ (۱۷۴۱ م)- درگذشت آنتونیو ویوالدی (آهنگساز بلند مرتبه ایتالیایی در دوره پایانی باروک)

    ۱۱۲۱ (۱۷۴۲ م)- اجرای اوراتوریوی مسیح برای نخستین بار توسط هندل (آهنگساز بزرگ آلمانی)

    ۱۱۲۸ (۱۷۴۹ م)- تولد گوته (شاعر و نویسنده آلمانی ، او علاقه عجیبی به حافظ شیرازی داشت)

    ۱۱۲۹ (۱۷۵۰ م)- آغاز دوره موسیقایی سبک کلاسیک – کاهش بینایی باخ ، همچنان رهبر ارکستر و آهنگساز ، درگذشت باخ (موسیقیدان برجسته آلمانی)

    ۱۱۳۵ (۱۷۵۶ م)- تولد ولفگانگ موتسارت (آهنگساز مشهور)

    ۱۱۳۹- درگذشت عاشق اصفهانی (شاعر)

    ۱۱۴۹- تولد لودیگ وان بتهوون (آهنگساز مشهور جهان ، او ۳۲ سونات برای پیانو و ۱۷ کاتوئور و ۹ سمفونی نوشت) – درگذشت میرزا نصیر اصفهانی (موسیقیدان ، شاعر ، ریاضی دان) در شیراز

    ۱۱۵۱- تولد قائم مقام فراهانی (شاعر)

    ۱۱۵۳- درگذشت آذر بیگدلی (شاعر)

    ۱۱۵۴- تولد یغمای جندقی (شاعر)

    ۱۱۵۵- تولد وصال شیرازی (شاعر و موسیقیدان)

    ۱۱۵۶- درگذشت هاتف اصفهانی (شاعر)

    ۱۱۵۹ (۱۷۸۰ م)- دیدار هایدن و موتسارت (۲ آهنگساز مشهور) و آغاز دوستی صمیمانه

    ۱۱۶۴- درگذشت مشتاق علیشاه اصفهانی (موسیقیدان ، خواننده و نوازنده ستار ، سیم چهارم (سیم سفید) را به ستار اضافه کرد ، به دلیل خواندن قرآن با نوای ستار کشته شد.)

    ۱۱۶۵- درگذشت صباحی بیدگلی (شاعر)

    ۱۱۶۶ (۱۷۸۷ م)- ساخت و اجرای موسیقی کوتاه شبانگاهی اثر ولفگانگ موتسارت

    ۱۱۶۷ (۱۷۸۸ م)- اجرای سنفونی شماره ۴۰ در سل مینور (اثر موتسارت) – تولد لرد بایرون (بزرگترین شاعر رمانتیک انگلستان)

    ۱۱۷۰- آغاز تنظیم موسیقی ایرانی در ۷ دستگاه (ردیف موسیقی ایرانی)

    ۱۱۷۱- تولد فروغی بسطامی (شاعر)

    ۱۱۷۴ (۱۷۹۵ م)- تاسیس کنسرواتور ملی موسیقی فرانسه توسط سارت

    ۱۱۷۵ (۱۷۹۶ م)- اجرای کنسرتو ترومپت در می بمل ماژور اثر یوزف هایدن

    ۱۱۷۷ (۱۷۹۸ م)- اجرای سونات پیانو در دو مینور اثر بتهوون (آهنگساز برجسته ، بزرگترین آهنگساز جهان)

    ۱۱۷۸ (۱۷۹۹ م)- تولد الکساند پوشکین (از بزرگترین شاعران روس)

    ۱۱۷۹ (۱۸۰۰ م)- پایان ساخت و اجرای کوارتت زهی در فا ماژور توسط بتهوون

    ۱۱۸۰ (۱۸۰۱ م)- درگذشت ناومان (موسیقیدان آلمانی)

    ۱۱۸۱ (۱۸۰۲ م)- تولد ویکتور هوگو (مشهورترین شاعر رمانتیک فرانسوی)

    ۱۱۸۲ (۱۸۰۳ م)- تولد هکتور برلیوز (از نخستین آهنگسازان رمانتیک فرانسوی ، آفریننده جسور صداهای نو در ارکستر)

    ۱۱۸۳- درگذشت مجمر اصفهانی (شاعر)

    ۱۱۸۴ (۱۸۰۵ م)- تولد شیلر (شاعر آلمانی ، دوست گوته)

    ۱۱۸۷ (۱۸۰۸ م)- اجرای سنفونی شماره ۵ در دو مینور ، اپوس ۶۷ اثر بتهوون

    ۱۱۸۸ (۱۸۰۹ م)- درگذشت یوزف هایدن (آهنگساز مشهور ، از نخستین آهنگسازان موسیقی کلاسیک جهانی) – تولد ادگار آلن پو (شاعر نمادین و رمانتیک آمریکایی)

    ۱۱۸۹ (۱۸۱۰ م)- تولد روبرت شومان (آهنگساز آلمانی) در آلمان

    ۱۱۹۱ (۱۸۱۲ م)- دیدار بتهوون (آهنگساز مشهور) و گوته (شاعر معروف) با هم ، بتهوون برای گوته پیانو نواخت.

    ۱۱۹۲ (۱۸۱۳ م)- تولد جزوپه وردی (محبوبترین اپرانویس ایتالیا)

    ۱۱۹۳ (۱۸۱۴ م)- تولد لرمانتوف (از بزرگترین شاعران مجارستان)

    ۱۱۹۴- تولد استاد علی اکبر فراهانی (پدر میرزا عبدالله و حسینقلی)

    ۱۱۹۶- درگذشت صبای کاشانی (شاعر)

    ۱۱۹۸ (۱۸۱۹ م)- اجرای کویینتت در لا ماژور اثر فرانتز شوبرت – تولد کلاراویک شومان (پیانیست،سازنده آواز و قطعه های پیانو) – تولد پاس دلو (رئیس ارکستر فرانسه ، کسی که کنسرتهای عمومی موسیقی کلاسیک را در پاریس ابداع کرد)

    ۱۱۹۹ (۱۸۲۰ م)- آغاز دوره موسیقایی رمانتیک = رمانتیسیسم در موسیقی اروپا

    ۱۲۰۰ (۱۸۲۱ م)- تولد داستایوسکی (رمان نویس نامدار روسی)

    ۱۲۰۲- درگذشت نشاط اصفهانی (شاعر)

    ۱۲۰۳ (۱۸۲۴ م)- تولد بدریش اسمتانا (آهنگساز ، بنیان گذار موسیقی ملی چک)

    ۱۲۰۴ (۱۸۲۵ م)- تولد اشترواس (آهنگساز اتریشی)

    ۱۲۰۶ (۱۸۲۷ م)- درگذشت لودیگ وان بتهوون (آهنگساز مشهور آلمانی ، تجسم والاترین حد نبوغ موسیقایی)

    ۱۲۰۷ (۱۸۲۸ م)- درگذشت فرانتز شوبرت (نخستین استاد هنر آواز رمانتیک ، متولد وین) – تولد لئون تولستوی روسی

    ۱۲۰۸ (۱۸۲۹ م)- اجرا ، رهبری “پاسیون سن ماتیو” ساخته باخ توسط فلیکس مندلسون (آهنگساز ، پیانیست و رهبر ارکستر)

    ۱۲۰۹- درگذشت قائم مقام فراهانی (شاعر) – تولد صفی علیشاه (شاعر)

    ۱۲۱۱ (۱۸۳۲ م)- درگذشت گوته (شاعر نامدار آلمانی) – تولد سر والتر اسکات (شاعر معروف اسکاتلندی)

    ۱۲۱۲- تولد سید جمال الدین اسدآبادی (شاعر ، متفکر و آزادی خواه) در اسدآباد

    ۱۲۱۳ (۱۸۳۴ م)- درگذشت کالریج (شاعر آلمانی)

    ۱۲۱۶- اولین گزارش از تولید صدا با منشا الکترونیک (موسیقی کالوانیک) توسط دکتر پیج آمریکایی

    ۱۲۱۸ (۱۸۳۹ م)- اجرای پرلود در دو مینور برای پیانو اثر فردریک شوپن – تولد ژرژ بیزه (آهنگساز)

    ۱۲۱۹ (۱۸۴۰ م)- تولد پتر ایلیچ چایکوفسکی (آهنگساز معروف) – تولد امیل زولا (رمان نویس معروف فرانسوی)

    ۱۲۲۰- درگذشت وصال شیرازی (شاعر ، موسیقی شناس ، خواننده و نوازنده ستار ، نقاش ، در شاه چراغ مدفون گشت)

    ۱۲۲۱ (۱۸۴۲ م)- اجرای پولونر در لا بمل ماژور اثر فردریک شوپن

    ۱۲۲۲- تولد آقا میرزا عبد الله فراهانی (ردیف دان و گرد آورنده ردیف موسیقی ایرانی) – تولد محمد غفاری (کمال الملک) (نقاش معروف) در کاشان

    ۱۲۲۳- تولد غبار همدانی (شاعر) – اجرای کنسرتو برای ویولن و ارکستر در می مینور اثر فلیکس مندلسون

    ۱۲۲۴- تولد حاج میرزا حبیب خراسانی (شاعر)

    ۱۲۲۶- درگذشت ریاض همدانی (موسیقیدان و ریاضی دان) – درگذشت فلیکس مندلسون (آهنگساز آلمانی)

    ۱۲۲۷ (۱۸۴۸ م)- اجرای پرلود پرده سوم اپرای لوهنگرین اثر ریشارت واگنر

    ۱۲۲۸- درگذشت قاآنی (شاعر) در شیراز – درگذشت فردریک شوپن (آهنگساز ، پیانیست)

    ۱۲۲۹- تولد فرصت شیرازی (شاعر و ادیب و هنرمند) – بنیانگذاری مکتب رئالیسم در ادبیات فرانسه

    ۱۲۳۰ (۱۸۵۱ م)- اجرای اتود برتر شماره ۱۰ در فا مینور اثر فرانتز لسیت

    ۱۲۳۱ (۱۸۵۲ م)- تولد توماس مور (شاعر معروف ایرلندی)

    ۱۲۳۲- خلق اثر تابلوی علی اکبر فراهانی (پدر میرزا عبد الله) و شاگردانش توسط صنیع الملک – تولد آقا حسینقلی فراهانی – درگذشت استاد علی اکبر فراهانی (نوازنده چیره دست تار) – درگذشت فروغی بسطامی – تولد شوریده شیرازی (شاعر و نوازنده موسیقی) – اجرای رمانس در سل مینور برای ویولون و پیانو اثر کلاراویک شومان – تولد وان گوگ (نقاش معروف هلندی)

    ۱۲۳۳ (۱۸۵۴ م)- تولد ژان آرتور (شاعر فرانسوی) – تولد استفان مالارمه (از شاعران سمبولیست فرانسه)

    ۱۲۳۴- درگذشت یغمای جندقی (شاعر)

    ۱۲۳۵- دوره اقامت و کار بوسکه فرانسوی در تهران برای اداره امور مربوط به موزیک نظام – جایگزینی اولین دسته موزیک نظام تحت عنوان دسته موزیک سلطنتی (توسط بوسکه و ریون) به جای نقاره خانه

    ۱۲۳۶ (۱۸۵۷ م)- دوره اقامت و کار ریون فرانسوی و مارکوی ایتالیایی در تهران برای اداره امور مربوط به موزیک نظام – تولد الگار (از بزرگترین آهنگسازان انگلستان) – درگذشت میخائیل ایوانوویچ گلینکا (آهنگساز روسی ، با نوشتن اولین اپرای ملی روس مکتب موسیقی روس را به وجود آورد.) – تولد علی اکبرخان شاهی

    ۱۲۳۷ (۱۸۵۸ م)- تولد جاکومو پوچینی (اپرانویس ، ارگ نواز ، آهنگساز)

    ۱۲۳۸- تولد مهدی هدایت (مخبر السلطنه) (موسیقیدان و شاعر)

    ۱۲۳۹ (۱۸۶۰ م)- تولد گوستاو مالر (آهنگساز بزرگ رمانتیک اتریشی) – تولد ظهیر الدوله (آهنگساز ، به همت او انجمن اخوت تاسیس شد) – تولد ادیب نیشابوری (شاعر)

  • ۱۲۴۰- تولد غلامرضاخان سالار معزز در تهران

    ۱۲۴۱ (۱۸۶۲ م)- تولد کلود دبوسی (آهنگساز امپرسیونیست فرانسوی)

    ۱۲۴۲- تولد استاد ابوالحسن اقبال آذر (استاد آواز)

    ۱۲۴۳- درگذشت غالب دهلوی (شاعر) – درگذشت سروش اصفهانی (شاعر)

    ۱۲۴۴- درگذشت توحیدی (استاد آواز ، قصیده سرا) – درگذشت سیبلیوس (بهترین آهنگساز فنلاند ، نویسنده ۷ سمفونی)

    ۱۲۴۵- تولد نسیم شمال (شاعر) – تولد ارسلان خان ناصر همایون در تهران

    ۱۲۴۷ (۱۸۶۸ م)- ورود آلفرد ژان باتیست لومر فرانسوی به تهران برای تجدید سازمان ارکستر موزیک نظام دربار ناصری – تولد اسکات جاپلین (آهنگساز ، پیانیست) – درگذشت شارل بودلر (شاعر طبیعت گرا (سمبولیسم)) – تولد اقبال لاهوری در پاکستان (آخرین شاعر بزرگ پارسی گوی شبه قاره هند) – تولد غلامرضا نیستی (نوازنده تار و شاگرد استادان میرزا عبدالله و حسینقلی)

    ۱۲۴۸- اختراع کمانچه ای به اسم رموز توسط شخصی همدانی – اجرای اوورتور فانتزی رومئو و ژولیت اثر چایکوفسکی روس

    ۱۲۴۹- تولد ایرج میرزا (شاعر)

    ۱۲۵۰- همکاری گوار اتریشی با لومر برای اداره واحدهای موزیک – تولد حاج محمد مجرد ایرانی (ردیف دان) و یحیی حاتمی و دماوندی (استاد آواز و موذن)

    ۱۲۵۱- تولد استاد درویش خان – انتشار مجموعه نت های بیست لحن محلی ایران برای پیانو در پاریس (تنظیم از لومر)

    ۱۲۵۲- سفارش ساختن سرود ملی ایران از طرف ناصر الدین شاه به لومر – ساخت سرود ملی و انتشار نت آن در فرانسه – اجرای اولین سرود ملی ایران در تیرماه در یک میهمانی با حضور ناصرالدین شاه و ملکه ویکتوریا

    ۱۲۵۳ (۱۸۷۴ م)- خلق اثر “بوریس گودونف” توسط مودست موسور گسکی (آهنگساز) – تولد آرنولد شونبرگ (آهنگساز) – تولد چارلز آیوز (آهنگساز آمریکایی) – تولد حسین خضوعی (استاد آواز) و باقرخان رامشگر (نوازنده کمانچه)

    ۱۲۵۴- تولد استاد رحیم قانونی (قانون نواز) – تولد موریس راول (آهنگساز فرانسوی،استاد رنگ آمیزی در ارکستر و پیانو)

    ۱۲۵۵- تولد حسین خان هنگ آفرین ( معروف به حسین خان و نیز ملقب به سرورعلی) درتهران

    ۱۲۵۷- تولد علی اکبر دهخدا (شاعر و نویسنده)

    ۱۲۵۸- تولد استاد عارف قزوینی (موسیقیدان ، شاعر ، آهنگساز و خواننده و تصنیف ساز) و تولد تقی دانشور و حسینعلی خان نکیسا در تفرش و اسماعیل قهرمانی و مهدی نوایی و محمود خان مفخّم الممالک در تهران

    ۱۲۵۹- تولد استاد علی اکبر شیدا (شاعر ، موسیقی شناس ، نوازنده ستار ، تصنیف ساز) در شیراز – ساخت کمانچه های معروف به مدیلان و طرب انگیز توسط غلامحسین فراهانی

    ۱۲۶۰- تولد جهانگیر مراد و وحید دستگردی (شاعر) – تولد بلا بارتوک (آهنگساز مجاری) – انتشار مجموعه نت های پانزده لحن محلی برای پیانو در پاریس (تنظیم از لومر فرانسوی)

    ۱۲۶۱- چاپ اولین کتاب تئوری موسیقی به زبان فارسی توسط اکبرخان نقاش باشی در چاپخانه دارالفنون – تولد استاد حسین طاهرزاده – دیدار فرصت شیرازی و سید جمال الدین اسدآبادی با هم و ایجاد دوستی عمیق بین دو شاعر – تولد ایگور استراوینسکی (آهنگساز کلاسیک _ مدرن) – تولد جیمز جویس (شاعر و داستان نویس بزرگ ایرلندی)

    ۱۲۶۲- تولد محمد تقی بهار در مشهد – درگذشت ریشارت واگنر (آهنگساز ، متولد لایپزیک آلمان) – تولد آنتون وبرن (آهنگساز)

    ۱۲۶۳- تولد استادان سلیمان امیر قاسمی (استاد آواز) و ابوالقاسم لاهوتی (شاعر) در کرمانشاه – تولد میرزا علی اکبر خان نقاش باشی (معلم موسیقی با نت و معلم نقاشی با اصول اروپایی و بنیانگذار تئاتر به شیوه غربی در ایران)

    ۱۲۶۴- تولد مشیر همایون شهردار (از اولین نوازندگان پیانو در ایران) – تولد فرخی یزدی (شاعر) – اجرای سنفونی شماره ۴ در می مینور اثر یوهانس برامس (آهنگساز آلمانی) – تولد آلبان برگ (آهنگساز) – تولد ازرا پاوند (شاعر انگلیسی)

    ۱۲۶۵- تولد استاد علی نقی وزیری و مشیر همایون شهردار

    ۱۲۶۷- تعداد شاگردان مدرسه موزیک نظام به ۳۸ نفر رسید- اجرای سنفونی شماره ۱ در ر ماژور اثر گوستاو مالر اتریشی

    ۱۲۶۸- تولد نظام وفا (شاعر)

    ۱۲۷۰- تولد میرزاده عشقی (شاعر و موسیقی شناس) در همدان

    ۱۲۷۱- تولد عبدالله خان معارفی

    ۱۲۷۲- ورود اولین پیانو به ایران (اهدایی ناپلئون به فتحعلی شاه) – درگذشت سیدجمال الدین اسدآبادی (شاعر و متفکر)

    ۱۲۷۳ (۱۸۹۴ م)- اجرای پرلود “بعداز ظهر یک فون” اثر کلود دبوسی (آهنگساز فرانسوی) – درگذشت آنتون روبینستاین (آهنگساز و پیانیست روسی ، موسس هنرستان موسیقی سن پترزبورگ)

    ۱۲۷۴- درگذشت صفی علیشاه (شاعر) – تولد رشید یاسمی (شاعر) و تولد ابراهیم بوذری (استاد آواز)

    ۱۲۷۵- تولد استادان حسین استوار و شهباز برمکی

    ۱۲۷۶- انتشار مجموعه نت های همایون (تنظیم برای آواز و پیانو توسط لومر) – تولد استاد علی اکبر شهنازی و سعید هرمزی و محمود فرنام و محمد قلی سهراب زاده و علی محمد صفایی – تولد نیما (علی اسفندیاری) (پدر شعر نو) – درگذشت یوهانس برامس (آهنگساز رمانتیک ، متولد هامبورگ)

    ۱۲۷۷- تولد جورج گرشوین (آهنگساز آمریکایی) – تولد رضا محجوبی

    ۱۲۷۸- توطن استاد حسین طاهرزاده در تهران و آشنایی با موسیقی دانان وقت – تولد ابراهیم منصوری و رجبعلی امیری فلاح – تولد جلال الدین همایی (شاعر) – تولد فدریکو گارسیا لورکا (بزرگترین شاعر سور رئالیست اسپانیا)

    ۱۲۷۹- خلق تابلوهای معروف یهودیان فالگیر بغدادی و میدان کربلا توسط کمال الملک – سروده شدن اولین شعر (قصیده) توسط عارف قزوینی – تولد آرون کوپلند (آهنگساز آمریکایی) – آغاز تحول موسیقی جاز در آمریکا – سفر اول مظفر الدین شاه به اروپا و ماموریت خرید پیانو و ارگ به لومر و ارسلان خان ناصر همایون – تولد استادان مرتضی محجوبی ، مرتضی نی داوود ، پژمان بختیاری (شاعر) ، داوود پیرنیا (مبتکر و موسس برنامه وزین گلها)

    ۱۲۸۰- تشکیل ارکستر انجمن اخوت به سرپرستی استاد غلامحسین درویش (سازهای ایرانی و فرنگی) – تولد استادان ادیب خوانساری ، حبیب سماعی ، اسماعیل زرین فر

    ۱۲۸۱- تولد استادان ابوالحسن خان صبا ، جواد بدیع زاده ، ارسلان درگاهی – تولد صادق هدایت و موید ثابتی (شاعر)

    ۱۲۸۲- تولد استادان جلال تاج اصفهانی ، احمد عبادی ، حسین یاحقی ، قمر الملوک وزیری و حسین قلی طاطایی

    ۱۲۸۳- درگذشت غبار همدانی (شاعر) – درگذشت آنتونین دورژاک (آهنگساز اهل چک) – تولد اسماعیل مهرتاش و ضیاء مختاری

    ۱۲۸۴- صدور فرمان مظفر الدین شاه مبنی بر تسهیل و ترویج فروش گرامافون و ظبط صفحه و اشاعه آن در ایران – تولد استادان دکتر نور علی برومند و علی اصغر بهاری – تولد محمد تقی فیروزی اسدآبادی (شاعر) در اسدآباد – آفرینش تصنیف (شعر و آهنگ) آمان آمان توسط عارف قزوینی

    ۱۲۸۵- تولد استادان روح الله خالقی ، حسین علی وزیری تبار ، حسن مشحون ، جلال قانونی و رضا قلی میرزای ظلی و حسن رادمرد – درگذشت استاد علی اکبر شیدا – تولد محمد حسین شهریار و پروین اعتصامی در تبریز

    ۱۲۸۶- پایه گذاری مکتب کوبیسم با نمایش پرده نقاشی پابلو پیکاسو – تولد سید حسین میرخانی (خوشنویس معروف معاصر) – خلق تصنیف آواز بهاری توسط استاد عارف قزوینی – تولد ناصر معارفی ، روح انگیز (بتول عبّاسی) ، علی محمد خادم میثاق ، غلامحسین مین باشیان ، موسی نی داوود

    ۱۲۸۷- تاسیس مدرسه صنایع مستظرفه توسط کمال الملک – آفرینش تصنیف (شعر و آهنگ) از کفم رها شد توسط عارف قزوینی – آغاز کار ظبط نخستین دوره صفحات موسیقی ایرانی

    ۱۲۸۸- تولد استادان رهی معیری (شاعر ، تصنیف ساز ، موسیقی شناس) و امیری فیروزکوهی (شاعر و اهل موسیقی و نوازنده تار) – درگذشت حاج میرزا حبیب خراسانی (شاعر) – درگذشت لومر (موسس و رئیس موزیک نظام) – تعطیلی شعبه موزیک نظام و آموزش آن – کنسرت غلامحسین درویش خان در منزل علی خان ظهیر الدوله به نفع خسارت دیدگان حریق بازار تهران – تولد استادان حسین قوامی و مهدی مفتاح و یونس دردشتی

    ۱۲۸۹ – سفر هنرمندان به لندن برای ضبط صفحات گرامافون:استادان حسین طاهرزاده ، حسین هنگ آفرین ، مشیر همایون شهردار و … – انتصاب غلامرضا خان سالار معزّز (امیرپنجه) به ریاست ارکستر موزیک نظام- کنسرت عارف قزوینی در سینمای فاروس لاله زار تهران همراه محمود خان مفخم الممالک ، حسین خان اسماعیل زاده ، حاج خان ضرب گیر و رضا محجوبی (۱۲ساله) ، مرتضی محجوبی (۱۰ساله) – تولد پرویز محمود و پروانه (موچول) و حسن علی دفتری – تجدید ارکستر زهی سلطنتی توسط سالار معزز – درگذشت سید محمد (سراج الذاکرین) استاد آواز – پایه گذاری مکتب فوتوریسم با بیانیه مارتینتی (بیان هنری کاملا نوین) – صدور ابلاغ وزارت معارف به غلامرضا خان سالار معزّز برای تجدید سازمان موزیک نظام .

    ۱۲۹۰ – تعلیم عبدالله دادور (قوام السلطان) نزد درویش خان – سفر هنرمندان به تفلیس برای ضبط صفحه گرامافون : استادان حسین طاهرزاده ، درویش خان ، ابوالحسن اقبال آذر ، عبدالله دوامی و باقر خان رامشگر – آغاز طرح تئوری گام ۲۴ ربع پرده ای توسط علینقی وزیری – ضبط اولین صفحه استاد علی اکبر شهنازی (۱۴ساله) همراه آواز جناب دماوندی ، در افشاری – تولد استادان غلامحسین بنان ، حسین تهرانی ، ابراهیم سرخوش – انتشار مجموعه نتهای ً دستگاه ماهور ً (تقریر با ویولون : حسین خان هنگ آفرین – تحریر : غلامرضا خان سالار معزّز) در تهران – آغاز ساخت قطعه سوم از ۵ قطعه برای ارکستر ، اپوس ۱۰ اثر آنتون وبرن

    ۱۲۹۱- آغاز کار نگارش کتاب “دستور تار” توسط استاد علینقی وزیری – تاسیس سینمای آرداشس پاتماگریان تهران با نوازندگی پیانوی استاد مرتضی محجوبی پشت صحنه هنگام نمایش فیلم – ضبط صفحه گرامافون آواز جناب دماوندی و تار علی اکبر خان شهنازی (۱۴ ساله) – گرهارت یوهان هاوپتمان برنده جایزه ادبی نوبل

    ۱۲۹۲- انتصاب سلیمان خان ارمنی به معاونت سالار معزّز و اداره امور مدرسه موزیک به مدت پنچ سال – تولد استادان عبدالعلی وزیری ، اکبر محسنی ، مهدی برکشلی ، جواد معروفی ، عبدالله طالع همدانی ، مجید وفادار ، ابوالقاسم حالت ، فیض الله داشادفر ، رضا روحانی و جعفر بزرگی و ولی اله البرز – درگذشت استاد علیخان (نایب السلطنه) استاد آواز و خواننده

    ۱۲۹۳- اولین دیدار استادان روح الله خالقی و حبیب الله سماعی در منزل حاج حیدر خان آبدارباشی – تشکیل آموزشگاه موزیک نظام باعنوان “ًکلاس موزیک” به پیشنهاد وسرپرستی غلامرضا خان سالار معزّز – کنسرت استاد عارف قزوینی به نفع خیریه برای تاسیس مدرسه احمدیه ( همراه شهباز برمکی) – درگذشت سیّد عزیزالله ملک الذاکرین ( استاد آواز ، خواننده منبری) – تولد استاد ابوالحسن ورزی (شاعر) و حمیدی شیرازی (شاعر) و بهمن هیربد

    ۱۲۹۴- آغاز کار نگارش ردیف هفت دستگاه موسیقی ایران توسط مهدی قلی هدایت (مخبرالسلطنه) بانوازندگی سه تار مهدی صلحی (منتظم الحکماء) درشیراز – توسعه کلاس موزیک نظام – انتصاب نصرالله مین باشیان به سمت مدرس ویولون و ویولونسل در مدرسه دارالفنون (مین باشیان فرزند ارشد سالار معزز – فارغ التحصیل دوره عالی موسیقی کلاسیک در کنسرواتور پترگراد) – درگذشت آقا حسینقلی فراهانی درتهران وادامه تعلیم علی اکبر شهنازی توسط عمویش آقا میرزا عبدالله – تولد لطف الله مفخم ، حمید وفادار ، آذرمیدخت رکنی ، روبیک گریگوریان – آفرینش تصنیف بهار دلکش توسط درویش خان و اجرای آن در جشن مجلس شورای ملی – تاسیس دانشکده ادبی در تهران

    ۱۲۹۵- اقامت استاد عارف قزوینی و جمعی دیگر درترکیه عثمانی: آغاز نخستین دوره شکوفایی خلق تصانیف ملی ، میهنی – تولد استاد حبیب الله صالحی و احمد گلچین معانی – ظهور مکتب دادائیسم (مکتبی با روش ضد هنری و واکنش عصیانگرانه در برابر هر نهاد و بنیاد و سنت)

    ۱۲۹۶- بروز قحطی در تهران : تصنیف دشتی ً ای شهنشه زما باخبر باش ً . (آهنگ از جهانگیر مراد ، کلام از ملک الشعرای بهار)- اجرای نمایشنامه های انتقادی – موزیکال : “بیچاره ارومی”و” دمپخت فری”( نوشته و اجرای مشیر همایون شهردار) در گراند هتل تهران – تاسیس آموزشگاه موسیقی ابراهیم منصوری در تهران – تولد حشمت سنجری ، لطف الله مجد و قاسم نیکپو و کاظم رجوی (شاعر) و فریدون توللی

    ۱۲۹۷- آغاز تعلیم استاد موسی معروفی نزد درویش خان – تدریس استاد حسین خان هنگ آفرین در مدرسه موزیک نظام – داعیه ترکهای عثمانی بر آذربایجان ،ایران : خلق تصنیف “چه شورها ” از استاد عارف قزوینی ، کنسرت در تبریز و تهران – تولد علی اکبر دهخدا و غلامحسین بیکجه خانی در تبریز – درگذشت استاد آقا میرزاعبدالله فراهانی ، محمود مفخم الممالک – سفر استاد علینقی وزیری به فرانسه برای تحصیل موسیقی – درگذشت فرصت شیرازی (شاعر ، موسیقی شناس ، نقاش)

    ۱۲۹۸- تولد استادان علی تجویدی ، مهدی خالدی ، رضا گلشن راد ، قاسم قراب (فاریا) و علی محمد نامداری و حسین شهبازیان – اجرای قسمت فینال از سوییت پرنده آتش اثر ایگور استراوینسکی – ورود موسیقی جاز از آمریکا به اروپا

    ۱۲۹۹- آغاز تعلیم قمرالملوک وزیری نزد استاد مرتضی نی داوود – تولد محمدعلی گلشن ابراهیمی ، علی سلیمی تبار ، محمود ذوالفنون ، محمد طفانیان دهکردی ، ناصر زرآبادی – درگذشت استادان ارسلان خان ناصرهمایون ، میرزا غلامرضا شیرازی ، حسینقلی غفاری ، حاج تاج نیشابوری ملقب به تاج الواعظین – مهاجرت محمدعلی امیرجاهد از تهران ، الحاق به مهاجرین غرب کشور ، بازگشت از غرب و استخدام درمجلس شورا.

    ۱۳۰۰- کنسرت استاد درویش خان به نفع ایتام بی بضاعت مدارس ملی – سفر استاد علینقی وزیری به آلمان برای ادامه تحصیل موسیقی – انتصاب نصرالله مین باشیان (نصرالسلطان) به معاونت موزیک کل قشون – تعلیم موسیقی توسط اسماعیل زرین فر در مدرسه موسیقی میرمهدی ورزنده – تولد استادان جلیل شهناز ، حسینعلی ملاح ، تقی بینش و اسماعیل چشم آذر و منصور معارفی- تدریس سرود در مدارس پایتخت – درگذشت استاد نایب اسدالله و جهانگیر مراد (آهنگساز) – تاسیس اداره موزیک ارتش توسط سالار معزز

    ۱۳۰۱- پایان کار نگارش ردیف هفت دستگاه موسیقی ایران توسط مهدی قلی هدایت ( حاج مخبرالسلطنه) و مهدی صلحی (منتظم الحکماء) درشیراز – کنسرت استاد درویش خان در سفارت روسیه ، جمع آوری اعانه به نفع قحطی زدگان در روسیه . کنسرت استاد عارف قزوینی در گراندهتل تهران به یاد کلنل محمدتقی خان پسیان – نمایش موسیقیایی رستاخیز شهر یاران ایران از میرزاده عشقی در گراند هتل تهران -کنسرت استادان علی اکبرخان شهنازی و حسینعلی تفرشی (نکیسا) در گراند هتل تهران انتشار نتهای ردیف ماهور و تصانیف آن برای ویولون وپیانو ( تنظیم غلامرضا خان سالار معزز) – انتشار”دستور تار” توسط استاد علینقی وزیری در برلن آلمان – تولد استادان مرتضی حنّانه ، عبدالوهّاب شهیدی ، محمود ثنایی (شاعر) و علی اشتری – انتشار افسانه نیما و خشم ادیبان و انتقاد و اعتراض آنها

    ۱۳۰۲- آشنایی استادان علینقی وزیری و صبا با هم – سفر تحصیلی استاد نورعلی برومند به اروپا – بازگشت استاد علینقی وزیری از اروپا و افتتاح مدرسه عالی موسیقی در تهران توسط ایشان – تولد استادان منوچهر همایون پور ، محمد میرنقیبی ، جواد لشگری ، بزرگ لشگری ،عباس شاپوری ، حسین همدانیان ، اصغر خالدی و حسن کامکار و مصطفی کسروی – درگذشت استاد علی اکبرخان شاهی و ادیب نیشابوری (شاعر) – ورود استاد موسی معروفی به مدرسه کلنل علی نقی خان وزیری

    ۱۳۰۳- تشکیل هیئت ارکستر هنرجویان مدرسه عالی موسیقی وزیری در تهران – تاسیس کلوب موزیکال و راه اندازی هیئت ارکستر در آن – کنسرت استاد عارف قزوینی به نفع جمهوری خواهان در تهران و در تبریز : تصنیف “جان برخی آذربایجان باد ” کنسرت استادان درویش خان و سیّد حسن طاهرزاده درگراندهتل تهران ( اشعار برنامه از ملک الشعرای بهار)؛ باحضور احمد قوام (قوام السلطنه) – مهاجرت استاد اسماعیل ادیب خوانساری از اصفهان به تهران – کنسرت استاد احمد عبادی و ملوک ضرابی کاشانی در گراند هتل تهران – کشته شدن میرزاده عشقی همدانی در تهران به دست عمّال حکومت وقت ، بزرگداشت عشقی توسط هنرمندان ، شاعران و موسیقیدانان – تولد استادان محمود تاج بخش ، منصور یاحقی ، رحیم معینی کرمانشاهی ، شاپور حاتمی و اسماعیل نواب صفا و ادیب برومند و مهدی سهیلی و عزت اله انتظامی و مرتضی احمدی و محمود ثنایی (شهرآشوب) – اجرای راپسودی به سبک بلو اثر جورج گرشوین – ایجاد عقیده مکتبی سور رئالیسم در ادبیات

    ۱۳۰۴- کنسرتها و سخنرانی های استاد علینقی وزیری در مدرسه عالی موسیقی – حرکتهای آغازین در مسیر دومین دوره ضبط صفحات موسیقی در ایران ، ضبط صفحات “دورو” از ساز و آواز نسل متاخرین و موسیقیدانان سنتی ( متولدین ۱۲۹۰- ۱۲۷۵ خورشیدی) ، شاگردان اساتید متقدّم موسیقی معاصر ایران – انتشار سلسله سخنرانیهای علینقی وزیری باعنوان “درعالم موسیقی و صنعت ” ( به کوشش و بامقدمه سعید نفیسی) – تولد استادان امین الله رشیدی ، حسین ملک ، حسین ناصحی ، جهانگیر شنجرفی ، سیّد جواد چایچی ، ایرج محلوجی ، کریم فکور و دلکش (عصمت باقر پور) ، احمد شاملو ، مشفق کاشانی و بهرام سیر و مسعود معارفی و ایرج دهقان (شاعر) و حیدر اسماعیلی ، حسین مسعود – ورود استاد جواد بدیع زاده به مجلس شورای ملی به عنوان نماینده

    ۱۳۰۵- جشن فارغ التحصیلی دانش آموزان مدرسه موزیک ارتش به ریاست سالار معزز در تهران : فارغ التحصیلی ضیاء مختاری ، حسن رادمرد و … – آغاز انتشار دوره سالنامه پارس به مدیریت امیرجاهد درتهران ، انتشار مقطّع تصانیف استاد امیرجاهد – ضبط اولین صفحات قمرالملوک وزیری در تهران – تاسیس مدرسه درویش توسط استاد مرتضی نی داوود – تدریس تار ، آواز ، ویولون و کمانچه در مدرسه درویش – آغاز تعلیم استاد عبدالعلی وزیری در مدرسه درویش درتهران – درخشش قمرالملوک وزیری در اکناف ایران ! – تاسیس جامعه باربد توسط استاد اسماعیل مهرتاش – تولد استادان رضا ورزنده ، منوچهر جهانبگلو ، محمد شیرخدایی ، فریدون حافظی کرمانشاهی ، حسن گلنراقی ، شاپور نیاکیان ، حمید زاهدی و احمد ابراهیمی و فریدون مشیری و علی اطهری و قاسم جبلی و نظام وفا – درگذشت استاد غلامحسین درویش (درویش خان) بر اثر سانحه تصادف – اجرای تصنیف باد خزان در مدرسه عالی موسیقی و به اهتمام استاد علینقی وزیری و یاری استاد صبا و با همکاری ارکستر مدرسه موسیقی به یاد درویش خان – سروده شدن نخستین رباعی استاد رهی معیری و چاپ آن در مجلات تهران

    ۱۳۰۶- طرح افتتاح شعبه مدرسه عالی موسیقی در رشت ، ازطرف استاد علینقی وزیری و به ریاست استاد ابوالحسن صبا. کنسرت هیئت ارکستر مدرسه عالی موسیقی در رشت و انزلی – پیدایی روح انگیز و تعلیم خوانندگی او نزد استادان علی نقی وزیری و حسین سنجری – مهاجرت اجباری استاد عارف قزوینی به همدان ؛ اقامت برای همیشه – تولد استادان داریوش رفیعی .حسین دهلوی، محمود کریمی، هوشنگ استوار و حسین عمومی و هوشنگ ابتهاج و عباس مهرپویا و سیمین بهبهانی – درگذشت ایرج میرزا (شاعر) – ضبط صفحه تصنیف دوضربی با هنرمندی استادان علی اکبر شهنازی (تار) ، ابراهیم منصوری (ویولن) ، حسین استوار (پیانو) ، مجید وفادار (خواننده) !

    ۱۳۰۷- تغییر نام وتشکیلات مدرسه موزیک به مدرسه موسیقی دولتی – نگارش کتابهای مدرسه موسیقی توسط استاد علینقی وزیری – بازنشستگی استادان سالار معزز و نصرالله مین باشیان (نصرالسلطان) از مدرسه موزیک – تولد استادان سیّد حسن کسایی ، داریوش صفوت ، محمدعلی بهارلو ، ابراهیم قنبری مهر و هرمز فرهت ، مهرداد اوستا و سهراب سپهری و عباس تهرانی و مهدی اخوان ثالث – کنسرت اپرت گلرخ استاد وزیری با صدای روح انگیز در رشت و سالن گراند هتل

    ۱۳۰۸- تشکیل مدرسه صنایع ظریفه دررشت به مدیریت استاد ابوالحسن صبا و آغاز توجه به آهنگهای محلی و گردآوری آنها . اقدامات مهدی قلی هدایت (مخبرالسلطنه) برای تدریس سرود درمدارس – تغییر نام مدرسه دولتی به مدرسه موسیقار و توسعه امکانات آن – انتشار مجمع الادوار و رساله ابجدی در موسیقی (مهدی قلی هدایت) – تولد استاد بیژن ترقی ، نصرت الله حدادی و محمد نوری و ویگن (در همدان) و محمود فرشچیان (مینیاتوریست) و داود جعفری امید – تاسیس آموزشگاه موسیقی توسط استاد عبدالعلی وزیری

    ۱۳۰۹- اقامت دائم استاد عارف قزوینی درهمدان وادامه زندگی نزد خانواده دکتر بدیع الحکماء و خانواده مشیریها ( قلعه کاظم سلطان ، درّه مرادبیک ) – تولد استادان امیرهمایون خرّم ، محسن بی آزار و فریدون ناصری و عماد رام و منیر طاها (شاعر) – ساخته شدن سنفونی مزامیر شاهکار استراوینسکی به مناسبت پنجاهمین سالگرد بنیان گذاری ارکستر سنفونیک بوستون

    ۱۳۱۰- کنسرت “نامه عارف” توسط مرتضی نی داوود و قمرالملوک وزیری در سالن سینمای الوند همدان ، به افتخار عارف قزوینی. ورود استاد حسینعلی وزیری تبار به عراق (کاظمین و کربلا) برای تدریس موسیقی در مدرسه ایرانیان – تولد حسن یوسف زمانی و منوچهر آتشی و رسول بزرگزاد- درگذشت پروانه (موچول) مادر خاطره پروانه (اقدس خاوری) و درگذشت یحیی زرین پنجه

بیشتر بحث شده است