
آرشیو دستهها: موسیقی ملل
تحقیقی درباره باربد؛ موسیقیدان دوره ساسانی (V)
پنج شنبه ۱۲ اردیبهشت ۱۳۹۸

موسیقی هند و مقایسه آن با موسیقی ایران (I)
چهارشنبه ۱۱ اردیبهشت ۱۳۹۸

تحقیقی درباره باربد؛ موسیقیدان دوره ساسانی (IV)
جمعه ۶ اردیبهشت ۱۳۹۸

تحقیقی درباره باربد؛ موسیقیدان دوره ساسانی (III)
شنبه ۳۱ فروردین ۱۳۹۸

تحقیقی درباره باربد؛ موسیقیدان دوره ساسانی (II)
سه شنبه ۲۷ فروردین ۱۳۹۸

تحقیقی درباره باربد؛ موسیقیدان دوره ساسانی (I)
سه شنبه ۶ فروردین ۱۳۹۸

فرهنگ اسلامی و پیدایش موسیقی چند صدائی در اروپا (VI)
شنبه ۱۸ اسفند ۱۳۹۷

آخرین ارسالها
- اختتامیه دومین جشنواره صبا برگزار شد
- یادداشتی بر موسیقیهای انتخابیِ فیلمِ «رضا»
- واکاوی نظری موسیقی امبینت (I)
- گفت و گو با جان کیج (I)
- مروری بر آلبوم «تار و عود»
- ریتم و ترادیسی (XV)
- فرشاد سنجری و مرگ در آتش؛ درگذشت موسیقیدان ایرانی در وین
- چند گام… در امتداد راه علینقی وزیری (III)
- مروری بر کتاب «تاریخ موسیقی غرب»
- جان کیج و ذن بودیسم (VI)
- یادداشتی بر موسیقی متن فیلم «متری شیش و نیم»
- چند گام… در امتداد راه علینقی وزیری (II)
از روزهای گذشته…

فواصل زمانی (I)
مقدمه: ساختار متریک – ریتمیک موسیقایی، طبق اصول و قواعد تئوریک رایج، براساس سیستم نمائی با پایه۲ شکل گرفته است. این سیستم زمانبندی موسیقی دارای یک نظم ریاضی مرتبط با عدد دواست: دو برابر شدن سرعت و نصف شدن زمان. با اینحال هنگامی که زمان بندی موسیقی از نسبتهای سیستم نمائی خارج می شود و به سوی فواصل زمانی ترکیبی (مانند ترکیبات نقطه دار) یا فواصل تبدیلی (تقسیمات مضرب اعداد فرد مانند ۳،۵،۶،۷،۹،۱۰،۱۱،۱۲،۱۳،…) گرایش پیدا می کند، خروج از ساختار نمائی فوق الذکرمشاهده می شود.

نگاهی به زندگی جادوگر Hammond B3
جیمی اسمیت (Jimmy Smith) در ۱۹۲۵ در Norris Town ایالت پنسیلوانیا از پدر و مادری هنرمند متولد شد. پدر او که خود نوازنده پیانوی جاز بود، اولین معلم موسیقی جیمی بود. او از پدرش پیانو را آموخت و رفته رفته استعداد خود در موسیقی جاز را نشان داد و در رادیوی ایالتی به نوازندگی مشغول شد و شبها در کنار پدرش در کلوبهای شبانه می نواخت.

پهلوگرفته بر ساحل اقیانوس موسیقی ایران (V)
موسیقی ایران موسیقی بینهایت وسیعی است. به خاطر اینکه موسیقی ایران یک سیستم دوگانه «دوآلسیستم» (Dual System) دارد که از قرنهای متوالی به ما رسیده است. بخشی از این سیستم که قدیمیتر است سیستم «مقام» است که از قرن هشتم میلادی تا قرن نوزدهم میلادی در ایران رواج داشته است. و به خاطر شرایطی تاریخی که من از آن آگاه نیستم، به علت اینکه موزیکولوگ نیستم، سیستم جدیدتری به اسم «دستگاه» در ایران رشد میکند ولیکن مقام از بین نمیرود و در موسیقی نواحی ایران هنوز با سیستم مقام سروکار داریم و هنوز مقام به زندگی خودش ادامه میدهد. درنتیجه با دو سیستم در موسیقی ایران مواجه هستیم. به همین خاطر وسعت این سیستم دوگانه بینهایت زیاد است. نمیخواهم به مسائل تکنیکی بروم اما مثل اقیانوسی است که میشود از هر کجایش آب برداشت. هر نوع موسیقیای که بخواهیم میشود از این سیستم درست کرد.

نگرشی به تجدد طلبی در هنر و فرهنگ ایرانِ قرن بیستم (XXIII)
مقارن با این تحولات نوار کاست به عنوان یک وسیله ارتباط جمعی جدید و مستقل از تشکیلات دولتی در ایران رایج شد. دو گروه شیدا و عارف نیز خود نوارهای موسیقی خودشان را با کیفیت بسیار خوب به بازار عرضه کردند. گروه های شیدا و عارف همگام با انقلاب کنسرت هایی با مایه های سیاسی و اجتماعی ترتیب دادند که با استقبال مردم به خصوص گروه های دانشجویی روبرو شد. در این میان کنسرت های گروه شیدا با آهنگ های محمد رضا لطفی (بشارت و سپیده) و پرویز مشکاتیان (ایرانی) همراه با اشعار هوشنگ ابتهاج (ه. ا. سایه) و آواز محمد رضا شجریان، خاطره درویش خان، ملک الشعرا بهار و حسین طاهرزاده را زنده می کرد.

نمایان ساختن ارزش موسیقی بیکلام
پژمان اکبرزاده، شنبه شب، سی اوت ٢٠٠٨ در دانشگاه کُلن رسیتالی برای اجرای موسیقی ایرانی با پیانو داشت. برنامهای که در آن آثاری از هنرمندان معاصر ایران برای پیانو بازسازی شده بودند. این دومین برنامهی پژمان اکبرزاده برای شناساندن روایت پیانویی از موسیقی ایران در اروپاست که در ماههای آینده در دیگر شهرهای آلمان و بلژیک نیز تکرار خواهد شد. محمود خوشنام که در رسیتال کلن حضور داشته نقدی درباره آن نگاشته است.

روش سوزوکی (قسمت چهل و سوم)
دکتر میشاالیس (Dr.Michaelis) قبل از سفرش شبی یک میهمانی موسیقایی تدارک دیده بود. از من هم خواسته شد که آنشب اجرایی داشته باشم و هرچند که من خیلی خوب نبودم اما از من درخواست شد که اجرایی داشته باشم و من هم بی هیچ مقاومتی پذیرفتم و اثری که بسیار جایش را در قلب من باز کرده بود اجرا کردم، اثری از بروخ، کنسرتو {ویولون} بروخ که تمرین آنرا تازه با کلینگر شروع کرده بودم، وقتی که مراسم چای برگزار شد، فضای جالبی بر جمع حاکم شد و همه دور هم جمع شدند. خانمیکه تقریباً هفتاد ساله بود گفت که من واقعاً نمیتوانم این را درک کنم که کسی مانند سوزوکی که در ژاپن، سرزمینی که کاملا غریب است متولد شده، حالا در آلمان برای ما اثری از یک آلمانی برجسته مانند بروخ ارائه می دهد، شما چه فکر میکنید؟ اصلاً چنین چیزی ممکن است؟ سکوت همه جا را فرا گرفت.

نگرشی به تجدد طلبی در هنر و فرهنگ ایرانِ قرن بیستم (VI)
هنوز هم در آخر قرن ۲۰ در ایران تصور دست اندر کاران هنر های معاصر از دنیای نوین هنر، با «هنر مدرن» تفاوت از زمین تا آسمان دارد چرا که در کتاب کمال الملک که در سال ۱۳۶۲ از طرف موزه هنر های معاصر در آمده است، در وصف هنر او و سفر پنج ساله اش به اروپا (بعد از مرگ ناصرالدین شاه)، چنین نوشته شده است: «این سفر که پنج سال بطول می انجامد کمال الملک را با دنیای نوینی از هنر آشنا نموده و در این مسافرت چشم انداز های وسیعی در برابرش گشوده می شود. موزه های اروپا با میراثهای بی بدیلی که در خود داشت دنیای توصیف ناپذیر را در برابر دیدگان مشتاق او بوجود آورد و دامنه امکانات هنرش را از هر سو وسعت بخشید.

جعفر صالحی: نت نویس کم داریم
نرم افزارهای نت نگاری امروز جزئی جداناشدنی از کار موسیقیدانان هستند. یکی از پرطرفدار ترین و البته قدیمی ترین این برنامه ها فیناله است (که البته با نام فاینال هم در ایران شناخته می شود). جعفر صالحی نوازنده تار و سه تار به تازگی مجموعه ای آموزشی مربوط به نرم افزار فیناله را منتشر کرده است که درباره این اقدامش با او گفتگویی داشته ایم که بخش اول آنرا می خوانید:

تکنیکِ دست چپ و بازو در ویولنسل، مورّب یا عمود؟ (IV)
این انگشت باید تا حدِ امکان مورب، آرنج تا حد امکان بالا و شست باید روبرویِ انگشتِ یکم باشد. هنگامِ نواختن با انگشتِ یکم در این حالت، در مقایسه با روش انگشتگذاری کاملاً عمود، شما قادر به ایجاد تعادل بیشتری در دستتان خواهید بود.

«همه رشته های موسیقی می توانند در جشنواره شرکت کنند»
شاید بیش از آنکه نام سجاد پورقناد به عنوان موسیقیدان برای اهالی موسیقی آشنا باشد، نام او به عنوان نویسنده مقالات انتقادی موسیقی در اینترنت و مطبوعات دیده میشود. او یکی از قدیمی ترین چهره های فعال موسیقی در اینترنت است و امروز دوازده سال از شروع فعالیت او در این فضا میگذرد. در سال ۱۳۸۶ نشستی با حضور فعالین وب سایتهای موسیقی فارسی زبان در شیراز برگزار شد و پس از آن این نشست با تغییراتی به یک جشنواره جدی تبدیل شد. دبیری این جشنواره سجاد پورقناد است که گفتگوی ما را با او میخوانیم: