نزهت امیری
برقراری ارتباط با گروه در طول فرآیند تمرین، مستلزم آن است که رهبر پارتیتور را مطالعه کرده و با آمادگی کامل، نوازندگان را از جنبه‌های مختلف اجرا آگاه کند و راه‌حل‌هایی را برای مشکلات مختلف ارائه دهد. انتخاب قطعه برای دشیفر و بهبود روند خوانش موسیقی نیز نیاز به برنامه‌ریزی پیش از شروع تمرینات دارد. تشخیص و تصحیح خطاها، تنها در صورتی انجام می‌شود که رهبر جزئیات پارتیتور را به‌خوبی درک کرده، آماده باشد که گروه را، از طریق انتخاب‌هایش، به درستی هدایت کند. هم‌چنین تلاش برای رعایت موزیکالیته غیرممکن خواهد بود، اگر رهبر قطعات را به خوبی آماده نکرده باشد. رهبر ارکستر باید از نظر فنی و موسیقایی آماده باشد تا نزد گروه اعتبار پیدا کند.
اولویت‌های تمرین
اولویت‌های تمرین آن جنبه‌های عمل‌کردی هستند که فرد باید با هدف بهبود و اصلاح این اولویت‌ها در فرآیند تمرین، با آنها مواجه شود. رهبر باید این اولویت‌ها را در نظر بگیرد تا جهت‌گیری، پیشرفت، و درنهایت، بهبود عمل‌کرد به وجود آید. اگر او این اولویت‌ها را به دقت شناسایی کند، آن-گاه می‌تواند برنامه تمرین و راه‌بردهای تدریس را به درستی پیش‌بینی و اجرا کند. برای آموزش جنبه‌های مختلف اجرایی، رهبر ارکستر مسئولیت‌هایی روشن و مشخص دارد. تنها در صورتی که رهبر این اولویت‌ها را در فرآیند تمرین شناسایی کند و به آنها بپردازد، آنسامبل در جهت دست‌یابی به اهداف فرآیند تمرین و اهداف اجرایی آنسامبل، شروع به پیشرفت واقعی و ثابت خواهد کرد.
اولویت‌های تمرینی خاص که باید در فرآیند تمرین شناسایی شوند، به شدت به سناریوی خاص بستگی دارند. رهبر ارکستر باید تعیین کند که (فراتر از تمرین واقعیِ رپرتوارِ انتخابی)، به چه ترتیبی بایستی به این اولویت‌ها پرداخته شود. رپرتوار، تا حدودی اولویت‌ها را دیکته می‌کند. با این حال، سطح عمل‌کرد و بلوغ گروه و میزانِ زمانِ تمرین، بر اولویت‌هایی که باید فوراً در فرآیند تمرین به آنها توجه شود، تأثیر می‌گذارد. رهبر با این اولویت‌ها مواجه است. من برای شفافیت بیشتر، این اولویت‌ها را به «اولویت‌های فنی» و «اولویت‌های موسیقایی» تقسیم کرده‌ام. این‌ها اولویت‌های تمرین فرموله شده من هستند:
اولویت‌های فنی
• لحن و کوک
• ریتم و الگوهای ریتم
• عناصر صدادهی آنسامبل شامل: کیفیت صدا(تن)، تعادل، ترکیب، رنگ و بافت
• آرتیکولاسیون و آرشه‌کشی
اولویت‌های موسیقایی
• تمپو و دقت گروهی
• جمله‌بندی و خطوط موزیکال
• سبک و تفسیر موسیقی
• دینامیک، نُوانس، و بیان موسیقایی
هنگامی که رهبر اولویت‌های تمرین را تأیید و رتبه‌بندی می‌کند، لازم است که در هر سناریوی خاص، دلایل خاص پشت چنین مشکلاتی (و اولویت‌های مربوط به آن) شناسایی شوند. سپس او باید راه‌حل‌هایی را برای بهبود این مشکلات پیدا کند.
چند نمونه از این مشکلات:
• مشکلات صدای فلوت در رجیستر بالا
• اجرای ریتم و الگوهای ریتمیک خاص با گروه
• سطوح دینامیکی در برنجی‌ها یا ضربی‌ها
• مشکلات ترکیب و تعادل در بخش ترومپت
• تکنیک لگاتوی زبان در بخش ترومبون
• مشکلات جمله‌بندی مرتبط با نفس‌گیری یا آرشه‌گذاری
• مشکل رعایت سَبک، در بخش ساکسوفون ( آرتیکولاسیون/یا ویبراتو)
• بهبود دقت گروه در کُلِ آنسامبل یا در بخش‌هایی از آن (مانند بخش هورن که به دلیل شیوه تولید لحن) تا حدودی دیر پاسخ می‌دهد.
۱ نظر