گفتگوی هارمونیک
سرودهای آموزشگاه‌ها
حاوی ۳۲ سرود وطنی و پندآموز به آهنگسازی و سرایندگی جمعی از بهترین موسیقی‌دانان و شعرای معاصر ایران است که در سال ۱۳۲۸ برای تعلیم در مدارس ایران مورد تصویب شورای عالی فرهنگ وقت قرار گرفته و رؤسای انجمن موسیقی ملی، ادارۀ موسیقی کشور و هنرستان موسیقی ملی وقت بر آن تقریظ نوشته‌اند. موسیقی‌دانانی چون علینقی وزیری و روح‌الله خالقی (هریک با نُه سرود و مارش)، علی‌محمد خادم‌میثاق (با شش سرود)، و پرویز محمود، روبیک گریگوریان، ابراهیم منصوری، جواد بدیع‌زاده، حسن رادمرد، داوود نجمی، منوچهر وارسته و لطف‌الله مفخم‌پایان (هریک با ساخت یک سرود) نغمات این مجموعه را ساخته‌اند. اشعار سرودها از شاعران متقدمی چون فردوسی، سعدی، نظامی، اسدی طوسی، و برخی از برجسته‌ترین ادبا و شعرای معاصر، مانند جلال همایی، عبدالعظیم قریب، محمدحسین شهریار، حسین گل‌گلاب (با دوازده شعر) و عباس یمینی شریف است. در میان اسامی شعرا افرادی دیگر نیز مشاهده می‌شوند که امروزه به لطف مفخم با نام و سرودهای از ایشان آشنا می‌شویم.
آواز دشتی (دفتر اول) شامل پیش‌درآمد، چهارمضراب، آواز، تصنیف و رِنگ ردیف موسی معروفی برای تار و ویُلُن
موسی معروفی (1344_ ۱۲۶۸) در سرگذشت‌نامۀ خود در هفته‌نامۀ هنری _ادبی_ سیاسی زنگ، شمارۀ ۵، ۱۳ اردیبهشت ۱۳۳۱، ص ۲، ذکر می‌کند علاوه بر نوشتن کامل ردیف‌های موسیقی ایرانی به ساختن آهنگ‌ها، از قبیل پیش‌درآمد و رِنگ برای تمام آوازها و قطعات دیگر، از قبیل تصنیف و آواز ضربی و مارش و سرود وغیره نیز مشغول بوده و نیز قسمتی از آوازها را به سبک جدید، به‌طور خلاصه، نوشته که فقط آواز دشتی آن‌را آقای مفخم‌پایان به چاپ رسانده و بقیه هنوز به چاپ نرسیده است. چنان‌که مفخم‌پایان ذکر می‌کند، این جزوه شامل پیش‌درآمد، چهارمضراب، آواز (شامل گوشه‌های سارنگ یا سارآهنگ، عشاق، گیلکی، زار و نزار، کوچه‌باغی، چوپانی، دشتستانی و مثنوی)، تصنیف (با شعر سرودۀ موسی معروفی) و رِنگ دشتی است و به‌گونه‌ای نوشته شده که برای همۀ سازهای ایرانی قابل استفاده باشد و آواز آن طوری طراحی شده که پس از نغمات خواننده مطلب دیگری به کار رود تا مانع یکنواختی و موجب تنوع شنیداری شود.
تک‌نت‌های منتشرشده به‌سعی و اهتمام لطف‌الله مفخم‌پایان
شامل شش تک‌نت مستقل منتشرشده به سعی و اهتمام لطف‌الله مفخم‌پایان است و شامل سرود نفت (آبان ۱۳۳۰)، سرود دبیرستان علمیه (مهر ۱۳۲۷)، سرود دهقان (بی‌تا)، تصنیف مشکن دلم (۱۳۳۴)، دعا (۱۳۲۷) و شش آهنگ محلی دشت باوی (۱۳۲۸) است.
▪▪▪
مجموعۀ حاضر را «لطف مفخم» نامیدم تا هم گواه لطف او بر موسیقی و موسیقی‌دانان ایران باشد و هم تلخیصی از نام و نام خانوادگی او، «لطف‌الله مفخم‌پایان».
مقدمه‌ها و مؤخره‌های کتاب‌های مفخم‌پایان اغلب با گله از مسئولان و موسیقی‌دانان و شرایط روزگار خویش همراه است. پس از اتمام امور فنی آماده‌سازی این مجموعه در سال ۱۳۹۸ به دلیل بلیۀ کمال‌گرایی سه سال در انتشار آن تعلل کردم و اینک که در سخت‌ترین شرایط با گرانی افسارگسیختۀ هر روزه و اقبال کمینۀ مخاطبان دست به انتشار این مجموعه می‌زنم از خود می‌پرسم آیا لطف‌الله مفخم‌پایان عاشقانه‌تر از موسیقی‌دانان هم‌نسل من به هنر شریف موسیقی ایرانی عشق می‌ورزید و آیا می‌توانست در شرایط کنونیِ بسیار بدتر از دوران خود در نشر آثار موسیقایی مداومت کند؟!
۱ نظر