علیرضا میرعلی نقی

عزیز شعبانی، هشتادوشش ساله است {در زمان انتشار این مقاله}، ولی هر وقت ویولون به دست می گیرد تا با شاگردان خردسالش همراهی کند، شور و شوق نوجوانی شانزده ساله را نشان می دهد. به قول خودش هنوز با انرژی موسیقی زنده است. اگرچه صورت ظاهر او مردی توانا و سالم را نشان می دهد و گویی بیست سال کوچکتر می نماید این از برکت زندگی سالمی است که داشته و حتی طی سال های تنهایی و دوری از وطن، این روحیه مثبت و امیدوار را حفظ کرده است. آری، عزیز شعبانی در این سن، هنوز هم در موسیقی، در آموختن و آموزاندن کوشا و پرانرژی است.

صرف‌نظر از این موضوع، ارزش‌های هنری و زیبایی‌های خلاقانه بعضی از این موسیقی‌ها انکارناپذیر است و نهایتاً می‌توان بدون نام بردن از عوامل آن، به بررسی موسیقی و کلام و اجرای آنها پرداخت. بخش موسیقی مردمی، پاپیولار و به عبارتی: موسیقی مردم کوچه و بازار نیز تاکنون به دلایلی مورد توجه محققان قرار نگرفته است.

این نقش «زمینه‌سازی» به خصوص در بخش موسیقی‌های برآمده از سنت‌ها و فرهنگ سنتی ایرانیان در زمینه موسیقی، صادق بود. موسیقیدانان ایرانی از انقلاب استقبال کردند بدون این که به تبعات آن در زمینه حیات اجتماعی هنر موسیقی بیندیشند. برای آنها، حضور در صحنه با تجهیز به سلاح مؤثر صوت و نوا و کلام مهمتر از رعایت آداب معمول بود.

او مجذوب روش تدریس حسین ناصحی شد. ناصحی، دانش آموخته در کنسرواتوار پل هیندمیت در ترکیه بود و از دانش فوق العاده و قریحه عالی آهنگسازی بهره داشت. منصوری از ذوق موسیقی و ابتکارات او در تعلیم به نیکی یاد می کند: «ناصحی در همان زمان از یک معلم اتریشی که در هنرستان درس می داد، سطح بالاتری داشت و موسیقی را بسیار خوب حس می کرد و خیلی خوب انتقال می داد.» منصوری با فروتنی اضافه می کند که همین ناصحی، استاد عالی هنرستان، او را بدون کنکور (کنکوری که برای تمام داوطلبان رشته آهنگسازی در هنرستان برگزار می شد) به تحصیل در دوره آهنگسازی راهنمایی کرد. با رفتن ناصحی از هنرستان، منصوری به فکر ادامه تحصیل در خارج از کشور افتاد.

قولی معروف در حیطه هنر کلاسیک هست که درباره تأثیرپذیری کند و بطئی هنر موسیقی از تحولات اجتماعی سخن می‌گوید. بنابر این قول، موسیقی، دیرتر از هر هنری، از تلاطم‌ها و حرکت‌ها و جریان‌های نوبنیاد تفکر و هنر در اجتماع تأثیر می‌گیرد و آن را بازتاب می‌دهد.