گفتگوی هارمونیک | Harmony Talk

محمدرضا مقدم

Posts by محمدرضا مقدم

درنگی کوتاه بر کتاب «ضربی‌های یوسف فروتن برای سنتور» (۲)

در هر حال شکی نیست که فروتن ضربی‌ها را از منابع متعدد و نوازندگان سازهای مختلف آموخته که در هنگام اجرا کاملا آن را با ویژگی‌ها و امکانات ساز خودش یعنی سه‌تار هماهنگ ساخته است. در مجموعه حاضر بیست و سه قطعه از آثاری که وی روایت کرده برای ساز «سنتور» تنظیم و آوانگاری شده است.

منا: اجتماع کنونی ایران کتاب و مطالعه نمی‌خواهد!

به‌طور کلی، اقبال به آموختن ردیف کم شده و در اینجا در پی آسیب‌شناسی آن نیستم که خود مثنوی هفتاد من کاغذ است… اما دربارۀ تیراژ کم کتاب: همین تیراژ به‌قول شما کم، با صرف هزینۀ بسیار منتشر شده است! هزینه‌ها آنقدر بالا رفته که امکان تولید با تیراژ بالا با تعداد عناوین زیاد نیست و استقبال از کتاب هم به‌طور روزافزون کم و کمتر می‌شود…

درنگی کوتاه بر کتاب «ضربی‌های یوسف فروتن برای سنتور» (۱)

کتاب «ضربی‌های استاد یوسف فروتن برای سنتور» توسط عارف شاهدنواز تنظیم و آوانگاری شده است. این کتاب امکان نواختن بیست و سه قطعه از ضربی‌های یوسف فروتن را برای نوازندگان سنتور میسر کرده است. این کتاب توسط انتشارات نای‌و‌نی در تیراژ ۲۵۰ جلد منتشر شده است.

منا: نسل جدید تمایل زیادی به تحلیل ردیف‌ها ندارد

در مورد استقبال تعدادی از مدرسان سنتور که با آموزش ردیف صبا سروکار دارند پیش‌تر گفتم اما در کلاس سنتور خود نیز هنرجویانی دارم که آموزش ردیف سنتور صبا را با ویرایش بنده آغاز کرده‌اند یا در حال دورۀ ردیف صبا از روی ویرایش بنده‌اند و بازخوردهای مثبتی نسبت به سهولت آموزش و رشد ایشان در ردیف‌نوازی گرفته‌ام.

درباره کتاب «تحلیل زیبایی‌شناسی موسیقی دستگاهی ایران» (۲)

اسلامی» را دست مایه پژوهش قرار داده‌اند و به موضوعاتی مانند: هنر سنتی، سنت در ادبیات، سنت در قرآن، سنت در عرفان، بنیادهای حکمی و فلسفی موسیقی، موسیقی از دیدگاه فارابی، آرا ابن‌سینا درباره موسیقی، آرا اخوان‌الصفا درباره موسیقی و موسیقی از دیدگاه ملاصدرا را برای مخاطب تبیین می‌کند.

درباره کتاب «تحلیل زیبایی‌شناسی موسیقی دستگاهی ایران» (۱)

کتاب «تحلیل زیبایی‌شناسی موسیقی دستگاهی ایران» تالیف محمد‌رضا عزیزی و پویا سرایی در ۴۲۶ صفحه توسط انتشارات نسل روشن منتشر شده است. این کتاب همان‌طور که از نامش پیداست می‌کوشد تحلیلی زیبایی‌شناسی از موسیقی دستگاهی ایرانی با نگرشی بر فلسفه و عرفان شهاب الدین سهروردی را به مخاطب ارائه کند و دیدگاه بزرگان تاریخ در حوزه زیبایی‌شناسی را پیش‌روی مخاطب قرار دهد.

منا: صبا به تداوم مکتب حبیب تمایل داشته است

حتی سندی دال بر مساعی صبا و مرتضی عبدالرسولی برای دایرکردن کلاس سنتور برای حبیب سماعی آورده‌ام که نشانگر علاقۀ صبا برای تداوم شیوۀ سنتورنوازی حبیب سماعی است. همچنین نام و شرح حالی از راویان گوشه‌های جدید ردیف که صبا به ردیف افزوده (صدری، شهابی)، خوشنویسان، گراورسازان و عکاسان این کتاب‌ها درج کرده‌ام.

منا: نگاه صبا به ردیف صلب و منجمد نیست

قطعاً هر اثر منتشرشده‌ای عده‌ای موافق و مخالف دارد. اتفاقاً به پیشنهاد یکی از دوستان برای این کتاب در اواخر اردیبهشت ۱۴۰۳ جلسۀ نقد و بررسی‌ و پرسش و پاسخ با حضور عده‌ای از دوستان اهل فن و مخاطبان سنتورنواز داریم و البته انتقاد سازنده مفید فایده خواهد بود. نقدهای متعصبانه هم نشانگر اهمیت موضوع در اذهان اجتماع است و هم اینکه کتاب آنقدر مهم بوده که به آن واکنش نشان دهند!

منا: پیراستن متن از زوائد موجب سهولت نت‌خوانی است

در سنتور، مشخص‌کردن نت تکیه از روی علامت آن نیازمند محاسبۀ ذهنی نوازنده است؛ نت قبلی و بعدی را باید ببیند تا بنا بر زیرایی آنها نت تکیه را مشخص کند. این مشکل وقتی تکیه‌ها پیاپی می‌شوند (مثلاً در تحریرها) بیشتر می‌شود.

منا: قصدم ساده‌سازی بود

تغییرات اعمال‌شده نیز حاصل سال‌ها مشاهدۀ دشواری‌های تدریس ردیف صبا و داشتن تجربه در آوانگاری و ویرایش ردیف‌های گوناگون توسط اینجانب بوده است و غرض از این ویرایش ساده‌سازی آموزش آن بوده نه دشوارکردنش!

بیشتر بحث شده است