Posts by علی نجفی ملکی
تکنیک های نی و محدودیت های آن (۲)
Published on ۱ فروردین ۱۳۹۰
در شماره قبل گفتیم که اگر ما پنج سوراخ روی نی را آزاد گذاشته و فقط یک سوراخ پشتی را ببندیم، هر نتی که در این حالت از انگشت گذاری تولید می شود نام آن نت روی نی گذاشته می شود یعنی اگر این نت “فای دیاپازون” بود، این نی را “فا کوک” می نامیم و به همین ترتیب تمامی نی ها به این صورت نامگذاری می شوند. با این حال می بایست پذیرفت که نامگذاری بر اساس این نوع انگشت گذاری هیچگونه مطابقتی با اصول سازشناسی نداشته و اگر قرار است انگشت گذاری ملاک قرارگیرد، بهتر است حالت دست بسته یعنی حالتی که تمام سوراخها را گرفته ایم (طبق نظر دکتر حسین عمومی) مبنای نامگذاری گردد.
تکنیک های نی و محدودیت های آن (۱)
Published on ۲۰ اسفند ۱۳۸۹
در مباحث گذشته بیشتر در خصوص شیوه های نوازندگی نی و راههای تولید صدا و نیز انواع صداهای نی بحث شد. در این مقاله سعی خواهد شد راجع به قابلیت های تکنیکی ساز نی و توانائیهای این ساز در اجرای قطعات و تکنیکهای مختلف سازی بحث شود. قبل از ورود به بحث اصلی این نکته یادآور میشود که این مقاله بر اساس قابلیت های نی هفت بند سنتی که بصورت دندانی نواخته میشود، نگاشته شده و در مواردی یک تکنیک یا حتی اجرای یک نت بوسیله این نی غیر ممکن و یا بسیار مشکل است ولی با نی کلید دار و یا بصورت لبی قابل اجراست این تفاوتها و وجه تمایزها توضیح داده خواهد شد.
جواب آواز (۲)
Published on ۱۹ مرداد ۱۳۸۹
نکته حائز اهمیت دیگر این است که در هنگام اجرای آواز، ساز میبایستی به نحوی همراهی نماید که جملات آوازی معنا، مفهوم و ملودی مورد نظر خواننده را ازدست ندهد. به عبارت دیگر خواننده هنگام اجرا از لحاظ ملودیک و حتی از لحاظ هماهنگی و پیوندی که ملودی آواز میبایست با شعر داشته باشد، هدفی را دنبال میکند که چنانچه نوازنده در این هنگام جملات نامربوط و نابهنگام را اجرا نماید اولا به این هماهنگی مورد نظر خواننده لطمه وارد شده و ثانیا عموما در این مواقع خوانندگان تمرکز خود را از دست میدهند و اجرای این جملات ناهماهنگ، حس نامطلوبی هم در خواننده و هم درشنوندگان اثرایجاد مینماید.
کنکاش در کتابخانه شخصی استاد فریدون ناصری بعد از پانزده سال (۵)
Published on ۱۷ بهمن ۱۳۸۷
بله، البته ایشان دوره‌های رهبری ارکستر را گذارنده بود ولی نه به‌صورت آکادمیک، اما پیش از انقلاب هم تجربۀ رهبری ارکسترهای باربد، نکیسا و فارابی را داشت؛ البته با قطعات ایرانی. حالا سؤال اینجاست که در آن زمان چه موسیقی‌دانانی در ایران وجود داشتند که به‌صورت تخصصی رهبری ارکستر خوانده باشند و ازنظر تجربه و سواد قابل قیاس با فریدون ناصری باشند؟! تا جایی که من اطلاع دارم در آن زمان یعنی، سال ۱۳۶۹، تنها هنرمندان ایرانی که در رشتۀ رهبری ارکستر (و نه رشتۀ آهنگ‌سازی و رهبری که در آن آهنگ‌سازی و در کنارش رهبری ارکستر به‌صورت مختصر و در حدی که آهنگساز بتواند قطعۀ خودش را رهبری کند) فارغ‌التحصیل شده بودند، حشمت سنجری، فرهاد مشکات، فرهاد سنجری و اگر اشتباه نکنم منوچهر صهبایی و نادر مرتضی پور بودند که به‌جز حشمت سنجری که در آن زمان به دلیل مشکلات جسمی ارکستر را رهبری نمی‌کرد و نادر مرتضی پور که رهبر ارکستر صداوسیما بود، بقیه در ایران زندگی نمی‌کردند. بنابراین در دست گرفتن سکان رهبری ارکستر سمفونیک تهران ازطرف فریدون ناصری نه‌تنها اتفاقی غیرطبیعی نبود بلکه احتمالاً بهترین انتخاب بوده است، چون او نه‌تنها دوره‌هایی در زمینۀ رهبری ارکستر گذرانده بود، بلکه اشراف کم‌نظیری به تاریخ موسیقی غرب، آهنگ‌سازی و سبک‌شناسی و آنچه مربوط به ارکستر بود داشت.
جواب آواز (۱)
Published on ۳ شهریور ۱۳۸۷
از فرمهای اصلی موسیقی کلاسیک ایران، فرم آواز است. در مورد جایگاه آواز و نقش آن در بیان حالات موسیقی و نیز ارزش آواز در حفظ ملودیها و نواهای اصیل موسیقی ایرانی، به قدر کافی بحث شده شده ولی آنچه که بصورت علمی و هنری به آن پرداخته نشده، مقوله جواب آواز است. در آواز، همراهی یک ساز تنها یا چند ساز با آواز، از ارکان این فرم محسوب میشود.
موسیقی شنیداری و تصویری
Published on ۲۵ آبان ۱۳۸۶
همه ما بدون شک موسیقی را ابزاری شنیداری محسوب میکنیم، یعنی ابزاری که از راه گوش و حس شنوایی منتقل میشود. این به دلیل عناصر سازنده موسیقی است که متشکل از نوانسهای مختلف صوتی و حالت هماهنگ آن برای گوش و در نهایت ذهن که مرکز تعقل و احساسات انسان است، لذت بخش خواهد بود.
افشاری: انتظاراتی که بازار از تولید کننده دارد در جهت پایین آمدن قیمت و کیفیت است
Published on ۲۳ تیر ۱۳۸۶
چهار نوع بلز که عبارتند از ۱.۵ اکتاو دیاتونیک (در ۳ سایز کوچک،متوسط وبزرگ) و نیز بلز۲ اکتاوکروماتیک، سه مدل متالوفون( باس، آلتو و سوپرانو) و سه مدل سیلوفون(باس،آلتو و سوپرانو).
افشاری: خطای کوک سازهای ما کمتر از دو سنت است
Published on ۲۰ تیر ۱۳۸۶
در اواسط دهه ۶۰ و در اوج سالهایی که موسیقی بنا به شرایط آن روزگار در ایران وضعیت مناسبی نداشت، به واسطه ی پیشنهاد برخی موسیقیدانها آموزش موسیقی کودک به این دلیل که حساسیت آنچنانی نسبت به این نوع موسیقی وجود نداشت، بر مبنای الگوی آموزشی کارل ارف پایه گذاری شد.
نوازندگی نی (۱)
Published on ۲۲ اردیبهشت ۱۳۸۶
نی به عنوان تنها ساز رسمی بادی موسیقی ما، سازیست که قابلیت تولید دو نوع صدای کاملا متفاوت از هم را دارد. در سازهای بادی موسیقی کلاسیک معمولا برای تغییر رنگ صدایی از وسیله ای به نام سوردین استفاده میکنند که بنا به نظر آهنگساز از این وسیله برای بیان بهتر حالت اجرای یک قطعه استفاده میشود. سوردین وسیله ای است که در ساز قرار می دهند و باعث می شود صدای ساز به نحوی محسوس تغییر کند، به طوریکه اگر شنونده ای که با این وسیله و کاربرد آن آشنا نباشد، تصور می کند این صدا از سازجدیدی تولید می شود.
صبا، رپرتوار موسیقی (۲)
Published on ۱۴ فروردین ۱۳۸۶
به زندان: قطعه‌ای است در شوشتری که صبا برای ویولن نوشته و نشان‌دهنده فضایی است که در آن عده‌ای زندانی که دست‌هایشان با غل و زنجیر به‌هم بسته شده است، توسط ماموران به مکانی نامعلوم برده می‌شوند و در تمامی مدت، زندانیان نگران عاقبتشان هستند و این نگرانی باعث شده از ماموران سوال کنند که «ما را کجا می‌برید؟» یا «مگر ما چه کردیم؟».
