کاوه رهنما
تهیه توالی آکوردهایی – chord progressions – روان، خوش وصل و دلنشین برای علاقمندان به هارمونی مانند پاسخ یک محاسبه پیچیده ریاضی نیست که منجر به مقداری کاملاً مشخص و یکسان شود.
حرکت از یک آکورد مبدا و رسیدن به یک آکورد مقصد طی چند میزان می تواند پاسخهای متفاوتی داشته باشد که همگی آنها از مشخصات و محدودیت های تعریف شده برای هارمونی پیروی کنند.
طبیعی است هرچه بیشتر با قوانین و تعاریف موجود در دانش هارمونی آشنا باشیم و هارمونی قطعات مختلف را بیشتر تحلیل کرده باشیم توانایی ما برای کنار هم قرار دادن آکوردها بگونه ای که بتوانند
شخصیت لحظه ای موسیقی را به سمت و سوی مورد علاقه بکشانند بیشتر خواهد شد. در این نوشته سعی می کنیم بصورت خلاصه شما را با مفهوم “آکوردهای برگشت” آشنا کنیم.
Turnaround Chords
به مجموعه از آکوردها گفته می شود که شما را به یک نقطه آغازین، با هارمونی مشخص باز می گردانند. مثال کاملاً واضح از کاربرد این توالی آکوردها را می توان در هارمونی قطعات استاندارد بلوز –
Blues – پیدا کرد.
هنگامی که در انتهای توالی آکورد یک بلوز استاندارد ۱۲ میزانی دو میزان آنهایی آکورد پایه را باید اجرا کند، برای جلوگیری از یکنواختی می توان از آکورد I در ابتدای میزان اول – از دو میزان آخر –
شروع کرد و در انتها دوباره به هارمونی I بازگشت. به شکل زیر نگاه کنید که چگونه بسادگی با استفاده از درجات چهارم و پنجم در دو میزان هارمونی یکنواخت تنوع ایجاد کرده ایم.
فرود روی D7 در تکرار
دقت کنید که پیدا کردن آکوردهای برگشت لزوماً به اینصورت نخواهد بود که شما در انتهای میزان به نقطه شروع برسید. ممکن است تشخیص شما آن باشد که در ابتدای میزان دوم به نقطه شروع برگردید، که
در آنصورت می توانید از هارمونی متفاوتی استفاده کنید که در شکل آورده شده است.
اگر دقت کنید ریشه اصلی تهیه این “آکوردهای برگشت” به وصل معروف V-I باز می گردد که در حالت اول آکورد درجه IV و در حالت بعد آکورد درجه II به قبل از درجه V اضافه شده است.
نکته قابل توجه در استفاده از وصل V-I بعنوان پایه برای Turnaround ها آن است که شما می توانید در هر موقعیت که تشخیص دهید از آکوردهای جایگزین – substituted – استفاده کنید. بعنوان مثال
در شکل قبل در نمونه دوم می توان از روش زیر نیز استفاده کرد.
همانطور که مشاهده می کنید در این شکل از آکورد Tritone گام بجای آکورد پنجم استفاده شده است.
سکون هارمونی در انتها موسیقی قبل از برگشت
در انتها ذکر این نکته لازم است که در بسیاری از موسیقی ها مقاطعی وجود دارد که ملودی باید برای مدتی روی یک هارمونی بماند و این مختص ۱۲ میزان بلوز استاندارد نیست. در اغلب موارد این مورد به
هنگام فرود نهایی و برگشت به ابتدای قطعه رخ می دهد که وجه تسمیه این توالی آکوردها نیز به همین دلیل است.
استفاده از “آکوردهای برگشت” در کلیه سبکهای موسیقی کلاسیک، پاپ، راک، بلوز و … به همین منوال متداول است. اما موضوع در موسیقی Jazz می تواند کمی پیچیده تر باشد؛ بخصوص اگر سبک جز
متمایل به سبکهای مدرن امروزی باشد که در آنها تونیک بصورت شناور مدام در حال تغیر ست.
مرسی ممنون استفاده کردیم.
mishe raje be akordhaye chandganeh tozih bedid?
manzuram akord haie ke maslan do minor ba do major roye ham hast.
سلام
انتظار داشتم به مناسبت درگذشت بابک بیات، مطلبی در سایت شما ببینم…کمی باعث تعجب من شد که بعد از چند روز، ندیدم…البته اینجا یک سایت خبری نیست…ولی…
درود
نکته هایی که در میان نوشته ها یادآور می شوید،به اندازه یک آلبوم نایاب ارزشمند است.
سپاس.
چند تا از همان نکته ها:”اما موضوع در موسیقی Jazz می تواند کمی پیچیده تر باشد؛ بخصوص اگر…شناور مدام در حال تغیر ست.” یا “نوازنده بدین منظور فکش را پایین می اندازد، زبانش را در کف دهان … چنان صدای چاق و چله ای از سازش در می آورد.”
ba nazare man aslan tarif kardane tonic mana nadare, ma mitoonim az entekhabe tonic ya hala har chize digei be onvane yek teknik estefade konim. na inke oono yek asl va kelishe farz konim
hatta dar rock va pop. na? dar zemn kheili mamnoon, kheili vaght bood az in chiz ha naneveshte boodid. khaste nabashid
چقدر جالب، احتمالا برای یک نوازنده حرفه ای اینها در خونش رفته و بدون فکر اینکارها را میکنه. نظر شما جیه؟
SEPASGOZARAM
oh manam ashegh in gone fazaha hastam mamnun
ببخشین اگه تونستین یه چند مورد کتاب درباره آکورد
میل کنین متشکر*
خسته نباشید
سایت فوق العاده ای دارید.
به تمامی زحمتکشان این وبلاگ خسته نباشید میگویم
درباره ارکستراسیون در وبلاگ توضیح دهید
سپاسگذارم
ضمن عرض سلام و خسته نباشید خدمت شما لطفا در مورد انواع سیم ممناسب برای هر نوع موسیقی به همراه نام انها توضیح دهید
متشکرم
خیلی سایت خوبی خوبیه.ممنون
سلام سایتتون بسیار خوووووبه فقط کاش تمامی اکوردهای گیتار رو به نمایش میذاشتید…
بچه ها اینهارو بدونید خیلی به درد میخوره:
• Sanft (آلمانی) ملایم و نرم اجرا کردن.
• Sautille (فرانسوی) در ویولن ویولونسل آرشه را با ضرباتی تند و کوتاه به روی سیمها وارد آوردن به گونه‌ای که از روی آنها جهش کند (در وسط و بخش فوقانی آرشه).
• Schalkhaft (آلمانی) شاد و بانشاط و سرحال اجرا کردن.
• scherzando (ایتالیایی) شاد و سرزنده و با روح اجرا کردن.
• Schleppend (آلمانی) سنگین و کُند اجرا کردن.
• Schmetternd (آلمانی) در مورد بوق نوایی خشن و گوش‌خراش پدید آوردن (با ازدیاد فشار هوا در آن)
• Schnell (آلمانی) با تمپویی کند اجرا کردن.
• Schneller (آلمانی) تندتر اجرا کردن.
• Schwach (آلمانی) نرم اجرا کردن.
• Schwindend (آلمانی) بیشتر و بیشتر نرم و آهسته اجرا کردن به‌گونه‌ای که انگار موسیقی دارد محو می‌شود.
• Sciolto (ایتالیایی) سبک، فرز و چالاک اجرا کردن.
• Scorrevole (ایتالیایی) نرم و روان اجرا کردن.
• Sec (فرانسوی) به معنای «خشک» نت و یا پاساژی را خشک و سرد نواختن به گونه‌ای که به نتها یورش بیاورند و بعد بدون تأخیر رهایشان کنند.
• Secco Sec (ایتالیایی) به معنای «خشک» همانند
• Segue (ایتالیایی) نوازنده بخش دوم موسیقی را بدون مکث و یا قطع اجرا کند. یا اجراکننده بخش ویژه‌ای از موسیقی را با آکوردهای شکسته و تک‌تک بنوازد.
• Sehr (آلمانی) به معنای «بسیار» در عباراتی چون Sehr Schnell (بسیار تند) یا Langsam (بسیار آهسته) Sehr
• semplice (ایتالیایی) ساده، آسان و روشن اجرا کردن.
• Sentito (ایتالیایی) گویا، بامعنا و با احساس اجرا کردن.
• Simile (ایتالیایی) به معنای «یکسان و همانند» به همان نحو و روش پیشین اجرا کردن، با اکوردهای شکسته نتها را نواختن و یا ادامه دادن که با علامت اختصاری Sim مشخص می‌گردد.
• Sinistra (ایتالیایی) به معنای «چپ» نواختن یک نُت یا پاساژ با دست چپ.
• Slentando (ایتالیایی) بیشتر و بیشتر آهسته اجرا کردن.
• Slancio,con (ایتالیایی) به معنای «بیشتر»
• Smorzando (ایتالیایی) بیشتر و بیشتر آهسته نواختنی که انگار موسیقی دارد محو می‌شود.
• Soave (ایتالیایی) نرم و آرام اجرا کردن .
• Sordino (ایتالیایی) به معنای «گنگ و خفه» جوری که نوازنده سازهای زهی و بادی از ادوات خود نوای گنگ و خفه‌ای ارائه کند.
• Sospirando (ایتالیایی) محزون و غمزده اجرا کردن.
• Sostenuto (ایتالیایی) به معنای «مداوم و بی‌وقفه» تداوم بخشیدن به هر نتی تا ارزش واقعی خود را عرضه کند که معمولاً باید با تمپویی آهسته‌تر اجرا گردد.
• Sotto(ایتالیایی) به معنای «زیر» اشارتی از سوی رهبر به نوازنده که یک دستش را در زیر دست دیگر بگذارد (دستهای متقاطع) در اجرای یک پاساژ. از این رو Mano sinistra Sotto به معنای گذاشتن دست چپ در زیر دست راست و mano destra sotto و به معنای گذاشتن دست راست در زیر دست چپ.
• Sotto voce (ایتالیایی) آهسته و ملایم اجرا کردن. با لحن و ته‌صدایی ملایم و نرم اجرا کردن.
• Sourdine (فرانسوی) به معنای «خفه» اشارتی از سوی رهبر که نوازنده ساز زهی یا بادی نوایی خفه از ساز خود بروز دهد.
• Sans les sourdines اشارتی از سوی رهبر به نوازنده سازهای زهی و بادی که از خفه کردن سازهای خود دست بردارند.
• Spasschaft (آلمانی) سرزنده و شوخ اجرا کردن.
• spiccato (ایتالیایی) اشارتی از سوی رهبر به نوازندگان ویولن و دیگر سازهای زهی آرشه‌ای که سبک و با سرعتی معتدل بنوازند (میان خرک و وسط آرشه).
• spinato (ایتالیایی) نرم و یکدست اجرا کردن.
• Spiritoso (ایتالیایی) سرزنده و با روح اجرا کردن.
• Staccato (ایتالیایی) اجرای تند اما نرم و جدا از نتهای پیش و پس یک قطعه موسیقی.
• Stark (آلمانی) به معنای «نیرومند» با صدای بلند و نیرومند و موکد اجرا کردن.
• Starker (آلمانی) به معنای «قوی‌تر» بلندتر و نیرومندتر اجرا کردن.
• Stossa (ایتالیایی) به معنای «یکسان» نوازنده باید همانند قبل بنوازد و به نواختن ادامه بدهد.
• Strascinando (ایتالیایی) به معنای «کشیدن» اشارتی از سوی رهبر به نوازنده تا آرشه خود را جوری به روی سیمها بکشد که نُتها یکی پس از دیگری بدون وقفه نواخته شوند.
• Stringendo (ایتالیایی) تندتر اجرا کردن که معمولاً در آخر موومان یا یک بخش از موسیقی عرضه می‌گردد به هنگامی که پیش‌بینی می‌شود اوج یا تغییری جدید در تمپویی تندتر باید پدید آید.
• Striciando (ایتالیایی) آرام نتی را به نت دیگر انتقال دادن یا راهنمایی کردن.
• Sturmisch (آلمانی) به روشی توفانی، تند و با حرارت اجرا کردن.
• Subito (ایتالیایی) به معنای «فوراً، بی‌درنگ» چون Forte subito (ناگهان بلند)
• Suivez (فرانسوی) به معنای «ادامه دادن، بخش دوم را بدون مکث ادامه دادن.
موسیقی شکلی از هنر و فعالیت فرهنگی است که رسانه آن صدا و سکوت است.