گفتگوی هارمونیک | Harmony Talk

بررسی تکنیک‌های آهنگسازی سبک مینیمال (۳)

تکرار (۳)
تکرار یکی از پایه‌ای‌ترین تکنیک‌های موسیقی مینیمال است که به‌صورت تکرار نت‌ها، موتیف ها یا تکرار الگوهای ریتمیک دیده می‌شود و تا پایان قطعه بی‌وقفه ادامه دارد. کل قطعه از تکرارها تشکیل می‌شود و همین تکرارهای مداوم شنونده را هیپنوتیزم وار با خود همراه می‌کند. برای ایجاد تنوع در قطعه می‌توان از تکنیک‌هایی مثل «توالی» (۴) یا انتقال نت‌ها به فواصل مختلف و مشخص، «قهقرایی» (۵) به معنی حرکت قهقرایی یا خلاف جهت و «معکوس» (۶) یا وارونگی یا معکوس کردن ارتفاع‌ها، کشش‌ها یا موتیف ها استفاده کرد. نمونه زیر بخشی از قطعه «تکرارهای لرزاننده» (۷) اثر جان آدامز ، بخش ویولن اول می‌باشد.

اُستیناتو (۸)
اُستیناتو به شکل تکرارِ مداومِ ملودی‌های کوتاه مورد استفاده قرار می گیرد از پایه‌ای‌ترین تکنیک‌های موسیقی مینیمال شمرده می‌شود و البته ملودی‌ها در این حالت قابلیت بسط و گسترش نیز دارند. تفاوت اُستیناتو با تکرار ساده، در امکان گسترش آن است. در تکرار ساده همان‌طور که قبلاً هم اشاره شد، یک یا چند نت یا الگوی ریتمیک یا یک موتیف تکرار می‌شود و با روش‌های مثل «قهقرایی» یا «معکوس» یا «توالی» می‌توان در جریان موسیقی تنوع ایجاد کرد، ولی قابلیت بسط و گسترش در موتیف وجود ندارد.

در عوض استفاده از اُستیناتو امکان گسترش را هم به امکانات در دسترس آهنگساز تبدیل می‌کند. این تکنیک در قرن بیستم بسیار مورد استفاده افرادی مثل استراوینسکی قرار گرفته و قبل از آن نیز در کارهای آهنگسازان آوانگاردی مثل دبوسی نیز به‌کار رفته است. اُستیناتو درگذشته در موسیقی های هُموفونیک وکنترپوانتیک نیز به‌عنوان الگوهای هارمونیکی ریتم دار تکرارشونده مورد استفاده قرار می‌گرفته است. نمونه زیر قسمتی از قطعه کوارتت زهی شماره ۳ «میشیما»(۹) اثر فیلیپ گلس می‌باشد.

لایه بندی (۱۰)
در این تکنیک ملودی‌های جدید، به‌صورت لایه‌لایه وارد ملودی اصلی می‌شوند یعنی موسیقی از لایه‌هایی از ملودی‌های مختلف تشکیل‌شده است که به‌صورت یکنواخت به جریان موسیقی وارد و از آن خارج می‌شوند. مثال زیر بخشی از پارتیتور «تکرارهای لرزاننده» اثر جان آدامز است.


افزودن (۱۱)
با استفاده از این تکنیک یعنی تغییر میزان‌نما و افزایش آن نسبت به ریتم پایه قطعه، الگوی ریتمیک قطعه تغییر یافته و سرعت آن تندتر می شود. به این ترتیب می توان در ساختار یک قطعه مینیمال تنوع ایجاد کرد.

کاستن(۱۲)
عکس حالت بالا اتفاق می‌افتد، این بار تغییر میزان نما در جهت کاهش ریتم و کند شدن سرعت قطعه حرکت می کند.

پی نوشت
۳- Repetition
۴- Sequence
۵- Retrograde
۶- Inversion
۷- Shaker loops
۸- Ostinato
۹- Mishima
۱۰- Layering
۱۱- Augmentation
۱۲- Diminution

آوا فرزانه‌فر

آوا فرزانه‌فر

۱ نظر

بیشتر بحث شده است