صبا معصومیان
در شکل ۵ تصاویری از طرح‌های ماندالا که مورد استفاده در ادیان بودا و هندو به عنوان نمادی برای جهان هستی به‌کار می‌رود، دیده می‌شود؛ در بخشی دیگر، تصویر پوست حیوانات که بوسیله نرم‌افزار تغییر رنگ داده و از رنگ طبیعی آن خارج شده و یک طرح در رنگ‌های مختلفی تکثیر شده است، به چشم می‌خورد. بخش دیگر که مربوط به الگوواره (پترن) (۱۰) است، شامل نقوشِ تکراریِ منظم به روشی قابل پیش‌بینی‌ست و از اشکال هندسی یا نقش‌مایه‌های مارپیچ یا تکرار یک عنصر (اِلمان) بوجود آمده است؛ به عبارتی دیگر تصاویری که از تکرار یک حرف یا یک نقش با تکرار منظم و یکدست استفاده شده و معمولاً چیدمان آنها با استفاده از نرم‌افزار انجام می‌گیرد.
در بخشِ بافت (تکسچر)۱۱ تصاویری می‌بینیم که از تلفیق عکس‌هایی از بافت‌های مختلف (مثل بافتِ چوب‌ها، بافتِ پارچه‌ها، لکه‌ها روی سطوح مختلف و غیره)۱۲ و اعمال تغییرات نرم‌افزاری و اضافه کردن افکت بر آنها، بافت‌های جدیدی از الگوهای نامنظم و فضاهای مبهم مثل ابروباد و یا تصاویری که بُعد را القا می‌کند ایجاد شده است. همچنین، تصاویری از نقاشی‌های مینیاتوری، تذهیب و شمسه را که عموماً حاوی مضامینی همچون: عشق و عرفان هستند و از آن جهت در بخش گرافیکِ این مطالعه گنجانده شده‌اند که به صورت دستی و با ابزار سنتی روی دف کشیده نشده‌اند، قابل مشاهده است.
در این بخش تمام یا قسمتی از نقاشی‌های مینیاتور را با تصاویر دیگر، مانند نگاره‌هایی از تذهیب، شمسه و خوش‌نویسی تلفیق کرده و با بالابردن کیفیتِ تصاویر و با استفاده از نرم‌افزار، اضافه کردن افکت، ایجاد مودها و از این دست ترفندهای نرم‌افزاری بر روی آن تصاویر، اثر جدیدی ایجاد شده است. در ادامه، تصاویری داریم که در هیچ گروهِ گرافیکی‌ای قابل دسته‌بندی نیستند و اینجا از واژه تلفیقی برای مشخص شدن آنها استفاده کرده‌ایم؛ تصاویری که شامل ترکیب عکس‌های مختلف، خوش‌نویسی‌های دیجیتالی، تصاویری شبیه به تذهیب و طرح‌های اسلیمی که به‌صورت دیجیتالی ترسیم شده‌اند ولی دارای اصول تذهیب نمی‌باشند و همچنین استفاده از افکت‌ها و مودهای نرم‌افزاری را شامل می‌شوند؛ در این تصاویر عموماً عدم هماهنگی بین اجزاء و عناصر، رنگ‌ها، ترکیب‌بندی و فرم‌ها به چشم می‌خورد.
| شکل ۵: نمونه‌هایی از طرح‌های گرافیکی انجام‌شده روی ساز دف |
دسته دیگر از دف‌های با طرح گرافیکی، دف‌هایی با عنوان «دفِ کودک» است. این دف‌ها شامل تصاویر دیجیتالی از کاراکترهای انیمیشن‌های مشهور هستند که برای جذب گروه سنیِ کودک طراحی شده‌اند.
در آخرین بخش، قسمت تصاویر گرافیکی با طراحی‌های آزاد را مشاهده می‌کنیم که دارای تنوع مضمونی و گرافیکی فراوانی هستند که به‌صورت دیجیتالی ترسیم شده‌اند. در این بخش حتی تاثیرات طرح‌های گرافیکی آیین‌های غیر ایرانی را می‌توان مشاهده کرد. در شکل ۶ نمونه‌هایی از هر دو مورد مذکور قابل مشاهده است.
پی‌نوشت
۱۰- Pattern
۱۱- Texture
۱۲- به طور کلی سطح و رویه هر شی و هر شکلی دارای ظاهر خاصی است که به آن بافت گفته می‌شود. (حسینی‌راد، ۱۳۸۴، ۴۸).
۱ نظر