گفتگوی هارمونیک
پایور چهره ای بی بدیل در زمینه آهنگسازی و موسیقیدانی است و دو گروه بسیار مهم در موسیقی ایران به سرپرستی او تشکیل شده است؛ گروه پایور و گروه اساتید. گروه پایور که با همکاری وزارت فرهنگ و هنر آن زمان به فعالیت می پرداخت در واقع اولین گروه موسیقی ایرانی است که به شکل گروه های امروزی و به صورت چندصدایی موسیقی ایرانی را ارائه می داد (که هنوز آثار به جای مانده از این گروه دارای کیفیتی برجسته و قابل تحسین است). از دیگر اساتید هنرستان ملی در دوره های مختلف می توان به علی تجویدی (ویولون)، حسین تهرانی (تنبک)، محمد اسماعیلی (تنبک)، هوشنگ ظریف (تار)، رحمت الله بدیعی (ویولن و کمانچه)، حسن ناهید (نی) و… اشاره کرد.
بعضی از موسیقی دانان جریان ایدئولوژی گرا که سابقه تحصیل در هنرستان موسیقی یا شاگردی نزد اساتید این هنرستان را دارند، بعدها به مرکز حفظ و اشاعه می‌پیوندند؛ افرادی مثل: جلال ذوالفنون، حسین علیزاده و داریوش طلایی.
آن زمان در موسیقی ایران سه گرایش وجود داشت، گرایش به موسیقی سنتی با الهام از ردیف، گرایش به موسیقی کلاسیک غربی و گرایشی با تلفیق از این دو که گروه اول دیگر پایگاه آکادمیکی نداشتند تا اینکه ابتدا دانشگاه هنرهای زیبا در بخش موسیقی ایرانی و در پی آن مرکز حفظ و اشاعه موسیقی ایران تاسیس می شود.
مرکز حفظ و اشاعه از موسسات وابسته به جریان سنت‌گرا محسوب می‌شود. این جریان به حرکت در قالب سنت‌های موسیقی باور دارد و در کارهای خود از مرز موسیقی ردیفی (موسیقی بر اساس ردیف‌های به یادگار مانده از دوره‌های قاجار) فراتر نمی‌رود. ایشان نوآوری در موسیقی را تنها بسته به بداهه نوازی و نبوغ نوازنده می دانند و مهمترین ردیف‌های مورد استفاده برای ایشان ردیف میرزا عبدالله است. بعضی از اعضای این اندیشه تغییر و تحول در موسیقی ردیفی را بسیار محدود می دانستند و حتی بعضی از بداهه نوازی های نوازندگان رادیو را نیز که تا حدی از ردیف فاصله می گرفت را بی ارزش تلقی می کردند و بر سنت های ردیف پا می فشردند؛ مهمترین چهره های این تفکر داریوش صفوت و نور علی برومند بودند که هر دو ابتدا در گروه موسیقی ایرانی دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران تدریس می کردند و سپس مرکز حفظ و اشاعه موسیقی سنتی (وابسته به سازمان رادیو و تلویزیون) را در سال ۱۳۴۷ تاسیس کردند. این گروه با در اختیار داشتن منابع مالی مناسب، به جذب اساتید و شاگردان با استعداد پرداختند. از مهمترین کارهای صورت گرفته در این مرکز می توان به شرکت در جشن های هنر شیراز و برنامه های متعدد رادیویی و تلویزیونی اشاره کرد.
در مرکز حفظ و اشاعه موسیقی سنتی استادانی مانند نور علی خان برومند (مدرس ردیف میراز عبدالله با سازهای مختلف و ردیف طاهرزاده در آواز)، سعید هرمزی (مدرس سه تار)، علی اصغر بهاری (مدرس کمانچه)، یوسف فروتن (مدرس سه تار) و… اشاره کرد که روش تدریس همگی آنها سینه به سینه بود.
پرویز مشکاتیان، محمد رضا شجریان، محمدرضا لطفی، حسین علیزاده، داریوش طلایی، مجید کیانی، جلال ذوالفنون، داریوش پیرنیاکان، رضوی سروستانی و… جملگی از شاگردان مرکز حفظ و اشاعه موسیقی بودند. در گروه نوازی هایی که زیر نظر مرکز انجام می شد، این هنرمندان از اجرای موسیقی به صورت چند صدایی (که چند سال بود در موسیقی ایرانی رواج پیدا کرده بود) اجتناب می کردند!
۱ نظر