آروین صداقت کیش
برای مکتوب ساختن تکیه هر سه علامت مرسومی را که در کتا‌ب‌های وزیری و صبا هم دیده شده برگزیده‌اند. تنها منا جای قرار گرفتن این علامت را که در موسیقی غرب برای فلاژوله مورد استفاده است، کمی تغییر داده و به جای آنکه تکیه را درست بالای سر نت‌ها قرار دهد آن را میان دو نتی گذاشته که دو سوی تکیه واقع می‌شوند.
این عمل احتمالا باعث می‌شود خواننده از نظر بصری میان علامت نوشته شده و آنچه در واقعیت باید اجرا شود احساس نزدیکی بیشتری بکند.
نمونهی ۹. (منا ۱۳۸۴: ۲۴)
برای نمایش دراب هر سه نغمه‌نگار به روش مالوف تمسک جسته و از دو دولاچنگ کوچک که به نتی با یکی از کشش‌های معمولی وصل می‌شود بهره برده و در این مورد هیچکدام برای دراب با (یا آن‌گونه که در شیوه‌ی پایور می‌نامند سرمضراب) یک نت بالاتر، علامت سه‌لاچنگ متصل به دولاچنگ را که بر روی اولی علامت تکیه باشد، نیاورده‌اند.
حال که با برخی اختلافات در نگارش سه مجموعه آشنا شدیم بگذارید ببینیم هر یک جملات مشابه را چگونه ثبت کرده‌اند؟ آیا تزیینات یکسانی به کار گرفته‌اند یا خیر؟ ضمن بررسی اختلافاتی که به این شکل در متن‌ها ظاهر شده نباید از نظر دور داشت که بخش اعظم آنها را -به‌خصوص در نگارش‌های منا و ندیمی- می‌توانیم به تفاوت در سبک و سیاق اجرای مرجع نسبت دهیم؛ نغمه‌نگار تنها ثبت‌کننده است.
در کتاب بهجت تقریبا در بیشترموارد نت زینت یک هنگام بم‌تر، پیش از اجرای ریز نواخته شده، در حالی که این مورد در کتاب بهزاد ندیمی به ندرت دیده می‌شود. در نغمهنگاری منا ریز با طیف گسترده‌ای از تک‌‌های دست چپ و راست شروع می‌شود هر- چند که بر حسب اتفاق در نمونهی زیر از هیچ یک از این تزیینات اثری نیست (نمونهی ۱۰).
نمونهی ۱۰. (بهجت ۱۳۷۹: ۲۹)، (ندیمی ۱۳۸۳: ۱)، (منا ۱۳۸۴: ۳۷)
به عکس، استفاده از انواع دراب‌ها در کتاب بهزاد ندیمی به عنوان شروع ریز بسیار معمول است در حالی که در کتاب بهجت کمتر دیده می‌شود و به جای اکثر آنها از ضربه‌ی تک استفاده شده و در نگارش منا هم انواع مختلفی از تزیینات برای شروع ریزها در نظر گرفته شده، هر چند که مثال حاضر ساده نوشته شده است (نمونهی ۱۱).
نمونهی ۱۱. (بهجت ۱۳۷۹: ۲۹)، (ندیمی ۱۳۸۳: ۱)، (منا ۱۳۸۴: ۳۷)
در آمد اول
یا استفاده از زینت (پیشا) روی یک درجه پایین‌تر به جای تک یا دراب روی درجه اصلی (نمونهی ۱۲).
نمونهی ۱۲. (بهجت ۱۳۷۹: ۳۰)، (ندیمی ۱۳۸۳: ۱)، (منا ۱۳۸۴: ۳۸) ؛ درآمد سوم
۱ نظر