سجاد پورقناد
هفته گذشته، بنیاد رودکی در مراسمی، حکم رهبریِ دائم ارکستر ملی را به همایون رحیمیان تقدیم کرد و بالاخره پس از چهار سال، یک رهبر را به عنوان رهبر دائم این ارکستر معرفی کرد.
همایون رحیمیان چهارمین رهبر دائم این ارکستر پس از فرهاد فخرالدینی، بردیا کیارس و فریدون شهبازیان است. او که پیش از این هم سابقه رهبری و هم کنسرت مایستریِ این ارکستر را داشته است، در روز بیستم تیر ماه کنسرت «پاییزان» را با اجرای آثاری از روح‌الله خالقی، جواد معروفی و حسین دهلوی به روی صحنه برد.
انتخاب همایون رحیمیان برای این پست دارای مزیت‌های گوناگونی است که در صورت به عمل رسیدن می‌تواند برای این ارکستر بسیار سودمند و مهم باشد:
۱- همایون رحیمیان یکی از بزرگترین آهنگسازان ژانرِ «موسیقی کلاسیکِ ایران»* است. رحیمیان از پیشگامان استفاده از سازهای بادی برنجی در «موسیقی ملی» است تا جایی که هنوز بهترین نمونه‌های استفاده از این دسته از سازها در گونۀ «تصنیف» را می‌توان در آثار او شناسایی کرد. با این توصیف دیدگاه او به آهنگسازی، برخلاف بسیاری از همنسلانش، محافظه‌کارانه و کلیشه‌ای نیست.
۲- رحیمیان با وجود اینکه فارغ‌التحصیل هنرستان عالی موسیقی است ولی تسلط و توانایی چشمگیری در بهره‌گیری از امکانات مدالِ موسیقی ایرانی داشته است.
۳- رحیمیان در آثار خود نشان داده، با امکاناتِ تکنیکی سازهای ایرانی آشنایی دارد و روش استفادۀ بجا و با قاعدۀ آنها را به خوبی می‌شناسد.
۴- رحیمیان غیر از نیم قرن سابقۀ همکاری با ارکسترهای مختلف به عنوان نوازنده و کنسرت مایستر و تجربۀ برخورد با رهبرانِ ماهرِ ایرانی و غربی، مدتی زیر نظرِ همکار و دوست قدیمیاش نادر مرتضی‌پور (رهبر قدیمی ارکستر سمفونیک تهران و صدا و سیما) اصول رهبریِ ارکستر را فراگرفته و در طی سالیان اخیر با رهبریِ ارکسترهای مختلف، به تجربه اندوزی در این زمینه پرداخته است.
۵- رحیمیان سابقه خوبی در اجرایِ آثارِ آهنگسازان همنسل یا جوان‌تر از خودش را دارد که این مسئله از این نظر حائز اهمیت است که مانند دوره اول ارکستر ملی، اجرای قطعات منحصر به استادان و شاگردانش نمی‌شود.
۶- رحیمیان به عنوان یک ویولنیستِ برجسته که سابقه اجرای کنسرت و ضبطِ موسیقی دستگاهی ایران را دارد، شناختِ کافی بر فواصل موسیقیِ ایرانی دارد و از این باب هم می‌تواند برای این مجموعه که لازم است آثاری با فواصل موسیقیِ ایرانی اجرا کند مفید باشد.
با توجه به موارد گفته شده و در صورت توجه و جدیت شورای هنریِ ارکستر ملی، مدیران و صد البته شخصِ همایون رحیمیان، می‌توان در این دوره انتظارِ تحولی بزرگ را در این سازمان داشت.
*آهنگسازی در «موسیقی کلاسیکِ ایران» در ژانرهای مختلفی نمود پیدا می‌کند که یکی از آنها، آهنگسازی برای ارکستر سازهای ملی است و دیگری آهنگسازی برای ارکستر سازهای غربی؛ در ادبیاتِ موسیقی ایران، برایِ موسیقی ایرانی‌ای که برای ارکسترِ سازهای غربی نوشته می‌شود، عنوان «موسیقی ملی» به کار می‌رود و به ارکستری که مجری این موسیقی است، اصطلاح «ارکستر ملی» استفاده می‌شود. البته عموماً این ارکستر در کنار سازهای غربی از سازهای ملی ایرانی نیز بهره می‌برد. عموماً آهنگسازان این ژانر از موسیقی، آثارشان در فضای «موسیقی کلاسیک سبک» است. شایان ذکر است که رویکردِ «موسیقی کلاسیک سبک»، با اینکه هنری است ولی آهنگساز آن، غیر از سلیقۀ مخاطب خاص، سلیقۀ مخاطب عام را هم در نظر می‌گیرد.
روزنامه اعتماد
۱ نظر