مشکل تئوری «دوضربی ترکیبی» در تعریف وزن های ترکیبی ۵ و ۷ و ۸ و ۹ و… ضربی هم پدیدار می شود.این وزن ها در گفتمان عامیانه به «میزان های مختلط و لَنگ» مشهور شده اند. در حالیکه میزان های ۹ ضربی، در عین حال «سه ضربی ترکیبی» هم هستند و معلوم نیست چرا در این گروه «میزان های مختلط و لَنگ»، ۸ ضربی هست، اما ۶ ضربی بین ۵ و ۷ موجود نیست. (پورتراب ص ۳۱ و ۳۴) در حالیکه همانگونه که میزان ترکیبی ۴+۲+۲ = ۸، شناخته شده است میزان ترکیبی ۴+۲=۶ هم باید باشد که بویژه در موسیقی ایرانی بسیار مورد استفاده است و من در ادامه نمونه های دیگری هم نشان خواهم داد.
در ادامه این نوشته ضمن نقد و بررسیِ «تئوری میزان بندی» در موسیقی ایرانی به بررسی دقیقِ پدیده های «ضرب» و «تاکید» و نقش آنها در «وزن شناسی» خواهم پرداخت.
*منابع مورد استفاده ام را در این قسمت اول می آورم، تا برای قسمت های بعد هم قابل دسترسی باشند.
منابع
تهماسبی ارشد / جواب آواز / براساس ردیف آوازی محمود کریمی/مؤسسه ماهور تهران ۱۳۷۴
پایور فرامرز / ردیف آوازی و تصنیف های قدیمی استاد عبدالله دوامی / مؤسسه ماهور تهران ۱۳۷۵
جعفرزاده خسرو / «موسیقی ایرانی» شناسی / هنر موسیقی تهران ۱۳۹۲
دورینگ ژان / ردیف سازی موسیقی سنتی ایران – میرزاعبدالله سروش تهران ۱۳۷۰
فخرالدینی فرهاد / تجزیه و تحلیل و شرح ردیف موسیقی ایران معین موزه موسیقی تهران ۱۳۹۲
کریمی محمود / ردیف آوازی موسیقی سنتی ایران/ نت نوشته محمد تقی مسعودیه نشر سروش تهران ۱۳۶۴
کیانی مجید / هفت دستگاه موسیقی ایران / تهران ۱۳۶۸
کیانی نژاد محمدعلی / شیوه نی نوازی / چاپ اصفهان ۱۳۶۷
صفوت داریوش / ۱۲۴ قطه برگزیده از موسیقی ملی ایران / تهران ارس ۱۳۸۹ همراه با ۶ سی دی
طلایی داریوش / ردیف میرزاعبدالله / نت نویسی آموزشی تحلیلی / مؤسسه ماهور/ تهران ۱۳۷۴
علیزاده حسین ده قطعه برای تار ۲ انتشارات هنر و فرهنگ ۱۳۶۴
علیزاده حسین / دستور تار و سه تار دوره متوسطه / مؤسسه ماهور ۱۳۸۲
معروفی موسی / «ردیف هفت دستگاه» نشر سروش تهران ۱۳۴۲
مهرانی حسین / بداهه نوازی های استاد احمد عبادی ناشر ماهور ۱۳۷۹
مهرانی حسین / مجموعه ضربی های استاد ابوالحسن صبا ماهور ۱۳۸۰
وزیری علینقی / آواز شناسی/ فرهنگسرا تهران فرهنگسرا تهران ۱۳۶۹
۱ نظر