در سال‌های اخیر، پژوهشگران ساختار پیچیده‌تری از فواصل موسیقی ایرانی ارائه کرده‌اند و نظام ساده‌شده ۲۴ ربع پرده‌ای وزیری را به چالش کشیده‌اند. به‌عنوان‌مثال، هرمز فرهت (۱۹۹۰ میلادی) یک نظام ۱۷فاصله­ای نامساوی معرفی کرد که بر فواصل انعطاف‌پذیر تأکید داشت و ثبات کروماتیک موسیقی غربی را رد می‌کرد. مجید کیانی (۱۳۷۱) ضمن ارایه نظامی اغلب متشکل از دانگ­‌های پیوسته، با بازبینی مطالعات تاریخی و معاصر، فواصلی را پیشنهاد داده که نشان­دهنده یک روند تکاملی از فواصل و تقسیم دستان از گذشته‌­های دور، دست کم تا پیش از تئوری گام ۲۴ ربع پرده­ای مساوی است.

مطالعات او شامل آثار موسیقی­دانانی مانند فارابی، صفی‌الدین ارموی و عبدالقادر مراغه­ای، تا پرده­بندی دستان و صفحه‌­های به جا مانده از ساز و آواز استادان قدیمی ردیف دستگاهی است. داریوش طلایی (۱۳۷۲) نظامی از طریق ترکیب تتراکوردها (یا دانگ‌ها) برای تشکیل و تحلیل موسیقی  دستگاهی ارایه کرد. او مفهوم «دو دانگی» را مطرح کرده (ترکیب دو تتراکورد مجاور) و بر تغییرپذیری فواصل تأکید دارد که به تتراکورد، مقام، و سبک فردی نوازنده بستگی دارد. نظریه او نیز ریشه در نظام ادوار صفی‌الدین ارموی در قرن سیزدهم دارد.

با وجود این پیشرفت‌ها، نوازندگان همچنان در به کارگیری اصول نظری در کوک عملی با چالش‌هایی مواجه‌اند، به‌ویژه هنگام تنظیم پرده‌ها روی سازهایی مانند سه‌تار و تار یا کوک کردن سیم‌ها روی سنتور. اگرچه بهتر است نوازندگان و هنرجویان کم کم گوش خود را با شنیدن آثار درست تقویت کنند و سازشان را با تکیه بر گوش ورزیده خود کوک نمایند، برای رفع چالش­های کوک، تیم توسعه اپلیکیشن نِیریز پروژه‌ای را برای یک تیونر ایرانی پیاده­سازی کرده است که هدف آن حفظ و ارتقای موسیقی کلاسیک ایرانی است. فواصل کوک شده با این تیونر نزدیکی و هماهنگی بیشتری با موسیقی دستگاهی ایران خواهد داشت. این ابزار به نوازندگان امکان می‌دهد تا سازهای خود را بر اساس یک مرجع خاص و برای دستگاه‌های ردیف موسیقی ایرانی کوک کنند.

اهداف اصلی این مطالعه عبارت‌اند از:

·        تحلیل و خلاصه‌سازی چارچوب‌های نظری مطرح‌شده توسط محققان قبلی

·        توسعه یک مجموعه‌داده جامع که ساختارهای صوتی و فاصله‌ای هر دستگاه و سیستم مرجع را شامل شود

·        پرداختن به پیچیدگی‌های فنی-فرهنگی و ترجمه اصول نظری و عملی به یک ابزار کاربردیِ کوک

·        توسعه یک تیونر موبایل برای موسیقی ایرانی برای دستگاه‌های اندروید و iOS.

۲-     ساختار ردیف (اسعدی، ۱۳۸۳؛ شعاری، ۱۳۹۹)

ردیف، گنجینه سنتی موسیقی کلاسیک ایرانی، مجموعه‌ای ساختاریافته از گوشه‌ها (الگوهای ملودیک و ریتمیک) است که نسل‌به‌نسل روایت و به ما منتقل شده‌اند. این مجموعه در قالب دوازده چرخه سازمان‌دهی شده که شامل هفت دستگاه اصلی و پنج آواز فرعی است که هرکدام بر اساس طرح‌های مقامی مشخصی تعریف می‌شوند.

هر دستگاه به‌عنوان ساختاری چرخه‌ای و چندمقامی عمل می‌کند که در آن یک مقام مبنا نقش غالب دارد. این مقام از طریق گوشه آغازین، موسوم به درآمد، معرفی می‌شود. در هر چرخه، مقام‌های اصلی و فرعی به‌صورت زیر ظاهر می‌شوند:

·        مقام‌های اصلی از نظر ساختار فواصل و نغمه تاکیدشونده با مقام مبنا تفاوت دارند.

·        مقام‌های فرعی ساختار فاصله‌ای یکسانی با یکی از مقام­های اصلی دارند، اما تأکید آن‌ها روی نغمه­‌های مختلف قرار می‌گیرد که نقش عملکردی آن نغمه را تغییر می‌دهد.

این سیستم مقامی، چارچوبی پویـا و درعین‌حال منسجم ایجاد می‌کند که میان آزادی در بداهه‌نوازی و پایبندی به ساختارهای کهن توازن برقرار می‌سازد. ردیف تنها مجموعه‌ای از ملودی‌ها نیست، بلکه تجسم اصول بنیادین موسیقی کلاسیک ایرانی است که به نوازندگان بستری ساختاریافته اما منعطف برای اجرا و بداهه‌پردازی ارائه می‌دهد.