گفتگوی هارمونیک | Harmony Talk

درباره یادگار حبیب سماعی، طلیعه کامران (۲)

خالقی بعد‌ها محتوای برنامۀ همایون اجرای طلیعه کامران را ضبط کرد و به‌عنوان نمونۀ هنر بانوان موسیقیدان ایران، طی بازدید خود از روسیه، به آن کشور برد؛ نمونه‌ای که قریب پنجاه سال بعد از آرشیو آن استاد فقید استخراج شد و در کتاب بخش‌هایی از ردیف حبیب سماعی به روایت طلیعه کامران (موسیقی عارف، ۱۳۸۸) آوانگاری گردید. همچنین خالقی، طی یکی از برنامه‌های ساز و سخن در رادیو، به معرفی وی پرداخت و او در رادیو به‌همراهی ضرب حسین تهرانی به اجرای آموزه‌های حبیب سماعی در دستگاه چهارگاه پرداخت. متأسفانه، بعدها بر اثر بی‌مبالاتی ادارۀ رادیو و به بهانۀ کمبود نوار، این نمونۀ نفیس پاک شد اما خوشبختانه نت آن در کتاب حاضر به‌یادگار باقی است.

بنا به توصیۀ روح‌الله خالقی به طلیعه کامران، وی در اواخر دهۀ بیست به آموختن خط نت نزد روح‌الله خالقی و تکمیل آن نزد ابوالحسن صبا پرداخت. پس از آموختن نت بود که طلیعه کامران، بخشی از آموخته‌های خود از حبیب سماعی، شامل دستگاه‌ها و آوازهای شور، ابوعطا، اصفهان و چهارگاه را در حدود سال‌های ۳۵-۱۳۳۴ به خط نت نگاشت که کتاب «بخش‌هایی از ردیف حبیب سماعی به روایت طلیعه کامران» ماحصل آنهاست.

طلیعه کامران، مدتی نیز به تکمیل گوشه‌ها و تکه‌های قدیمی موسیقی ایرانی (عمدتاً در دستگاه ماهور) نزد استاد ابوالحسن صبا پرداخت که متأسفانه مجال نگارش آنها برایش دست نداد.

پُر‌رنگ‌شدن استعداد نقاشی در وی و پرداختن جدی او به این امر و نیز درگذشت زودهنگام استادان بزرگی چون روح‌الله خالقی و ابوالحسن صبا، و کم‌شدن ارتباط او با موسیقیدانان زبدۀ گذشته موجب شد وی در زندگی حرفه‌ای‌اش نقاشی را ادامه دهد، چنان‌که شهرت وی بیشتر در نقاشی است تا موسیقی، و از میان اهل نقاشی کم‌اند کسانی که بدانند این نقاش هنرمندْ نوازنده‌ای چیره‌دست نیز بوده و آخرین یادگار حبیب سماعی است.

طلیعه کامران نقاشی پرسابقه است. اولین نمایشگاه انفرادی خود را در سال ۱۳۴۷ در دانشکدۀ هنرهای زیبای دانشگاه تهران برگزار کرده؛ تاکنون یازده نمایشگاه انفرادی داشته و در ۴۲ نمایشگاه گروهی در ایران و خارج از ایران شرکت داشته است. او از ذوق شعری نیز بهره‌مند است و منتخبی از اشعار خود را با عنوان‌های «بی‌نهایت، نهایت» (۱۳۸۳) و «از هیچ به هیچ» (۱۳۹۳) به چاپ رسانده است. کتاب «بخش‌هایی از ردیف حبیب سماعی به روایت طلیعه کامران» (منتشرشده توسط موسیقی عارف به سال ۱۳۸۸) و سی‌دی «یادگار حبیب (حاوی بخش‌هایی از ردیف حبیب سماعی) سنتور طلیعه کامران، تنبک و آواز استاد حسین تهرانی» (منتشرشده توسط مؤسسۀ فرهنگی هنری آوای باربد در سال ۱۳۹۰) ماحصل بخشی از میراث موسیقایی او از استاد بزرگ سنتور، حبیب سماعی است.

***

در پایین دو تابلو از آثار طلیعه کامران را می بینید:

گفتگوی هارمونیک

گفتگوی هارمونیک

مجله آنلاین «گفتگوی هارمونیک» در سال ۱۳۸۲، به عنوان اولین وبلاگ تخصصی و مستقل موسیقی آغاز به کار کرد. وب سایت «گفتگوی هارمونیک»، امروز قدیمی ترین مجله آنلاین موسیقی فارسی محسوب می شود که به صورت روزانه به روزرسانی می شود.

۱ نظر

بیشتر بحث شده است