علیرضا میرعلی نقی
در دوره ی وزارت مخبر‌الدوله (عصر مظفری)، مدرسه موزیک، تحت نظر وزارت معارف تأسیس شد. این مدرسه را مسیو لومر فرانسوی (از اعضای رسته موزیک گارد فرانسه) در دارالفنون اداره می‌کرد.
چون لومر فارسی نمی‌دانست میرزا علی اکبر خان نقاشباشی (مزین الدوله) که معلم فرانسه و نقاشی بود به‌سمت مترجمی لومر منصوب گردید و درس موسیقی نظری را به فارسی ترجمه می‌کرد و اولین کتاب تئوری موسیقی به سبک جدید این گونه نوشته و منتشر شد.
به دلیل مشکلات زیادی که تدوین برنامه آموزش موسیقی به سبک اروپایی در ایران داشت و مسائلی مانند تهیه آلات موسیقی غربی و… پایان تحصیل شاگردان نخستین دوره این مدرسه ۱۵ سال به طول انجامید.
پس از فوت مسیو لومر و بعضی پیشامدهای دیگر (از جمله انقلاب مشروطه) مدرسه مزبور منحل گردید. در سال ۱۲۹۴ بنابر پیشنهاد سرتیپ غلامرضا خان مین‌باشیان (سالار معزز) که از فارغ التحصیلان دوره نخست بود، وزارت معارف با بودجه‌ای مختصر، که ماهیانه بالغ بر هفتاد تومان می‌شد، یک کلاس موزیک در دارالفنون تأسیس نمود.
آن کلاس، به واسطه ترقی و پیشرفتی که کرد، پس از دو سال در همان دارالفنون مبدل به یک مدرسه به نام«مدرسه موزیک» گردید که دارای یک رئیس و یک ناظم بود. برای تعلیم دروس موسیقی، گذاشته از سرتیپ غلامرضان خان، که سمت ریاست داشت،از اشخاصی چون میرزا حسین خان سلیمان خان، ابراهیم خان، و پس از مدتی سرتیپ نصراله خان مین باشیان که همه از شاگردان لومر بودند، به عنوان مدرس استفاده شد.
در این مدرسه، دروس نظری موسیقی (مقدماتی و عالی)، پیانو، اسباب‌های زهی، اسباب‌های برنجی و بادی و در قسمت غیر موسیقی، فارسی، فرانسه، عربی، حساب، شرعیات و نیزمشق خط تدریس می‌شد و نظر مدرسه در این دوره تربیت شاگردان برای رهبری ارکستر و دستجات موزیک نظام و شرط ورود داشتن تصدیق نامه شش ساله ابتدایی بود.
دوره مدرسه ابتدا شش سال بود، که در سال ۱۳۰۵ دو سال بر آن افزوده شد تا اگر یکی از شاگردان دوره هشت ساله آن را طی کرد موفق به اخذ تصدیق عالی گردد. این تصدیق برابر دیپلم بود و همچنین به شاگردانی که استعداد بیشتری از خود نشان می‌دادند مدال علمی تعلق می‌گرفت تا از دیگران ممتاز باشند.
از سال ۱۳۱۴ دانش آموزان دختر به مدرسه موسیقی راه یافتند و با توجه به موفقیت در دوره ابتدایی و سوابق درخشان تحصیلی‌شان، تصمیم گرفته شد که برای ورود دختران به مدرسه سختگیری فوق العاده به عمل نیاید و این موضوع به منظور تشویق دختران در تحصیل موسیقی صورت گرفت.
نشریه گنجینه اسناد (پاییز و زمستان ۱۳۷۰)
۱ نظر