محبوبه خلوتی
وقتی لئوپالد استوکوفسکی (Leopold Stokowski) ارکستر سمفونیک آمریکا را در سال ۱۹۶۲ یعنی در ۸۰ سالگی خود، پایه گذاری کرد، هدف جدیدی را برای این ارکستر متصور بود: نشان دادن استعداد های موزیسین های آمریکایی با برگزار کردن «کنسرت هایی از آثار برجسته و با قیمتی مناسب به گونه ای که همه بتوانند شرکت کنند». از آن زمان تا کنون، این ارکستر تمام تلاش خود را انجام داده است تا دامنه تعهدات خود را گسترده تر نموده و با نوآوری در زمینه فعالیت خود به مخاطبان موسیقی ارکسترال بیفزاید و از ابقاء فرم های موسیقی کلاسیک اطمینان حاصل کند.
لئوپالد استوکوفسکی تا سال ۱۹۷۲ که به انگلستان بازگشت مدیر موسیقی این ارکستر بود. پس از بازگشت او به انگلستان در نود سالگی، کازو یوشی آکی یاما (Kazuyoshi Akiyama) مدیریت موسیقی ارکستر را تا سال ۱۹۷۸ بر عهده داشت.
از دیگر مدیران موسیقی این ارکستر، در اوایل دهه هشتاد قرن بیستم، می توان از موشه آتزمان (Moshe Atzmon) و جوزپه پاتانه (Giuseppe Patanè) نام برد. جان موسری (John Mauceri) در سال ۱۹۸۵ و کاترین کامت (Catherine Comet) در سال ۱۹۹۱ عهده دار این مسئولیت شدند. مدیر کنونی موسیقی و رهبر اصلی ارکستر سمفونیک آمریکا لئون بتستاین (Leon Botstein) است.
ارکستر سمفونیک آمریکا علاوه بر اجرای کنسرت در کارنگی هال، یک سری سخنرانی/کنسرت، در تعامل با مخاطبان، برگزار می کند که نام این سری برنامه ها «رمزگشایی از آثار کلاسیک» (Classics Declassified) است. این ارکستر همچنین ارکستر مرکز هنرهای نمایشی ریچارد بی فیشر، در کالج بارد، نیز بوده که کنسرت هایی را در فصل زمستان برگزار می نماید و در جشنواره موسیقی بارد در فصل تابستان نیز به اجرا می پردازد. این ارکستر در اکثر کشورها به اجرا پرداخته و آثار ضبط و پخش شده فراوانی را در کارنامه خود دارد.
ارکستر سمفونیک آمریکا، در قالب کنسرت های موضوعی (thematic concerts) خود، آثار کمتر اجرا شده ای را روی صحنه برده است و نه تنها توانسته است توجه ها را به این آثار جلب کند بلکه اجراهای تازه ای از این آثار را توسط ارکستر ها و شرکت های اپرای سراسر دنیا نیز باعث شده است. ارکستر سمفونیک آمریکا شاهکارهای موسیقی را دوباره به مجموعه آثار شناخته شده سمفونیک معرفی می کند و با این کار خود این آثار را برای اجراهای آینده در اختیار ارکسترهای دیگر نیز می گذارد.
در واقع، ارکستر سمفونیک آمریکا به سرپرستی بتستاین بود که توانست در برگزاری برنامه های موضوعی (thematic programming) پیشگام شود. در برنامه گذاری موضوعی سعی بر این است که آثاری که ساخته می شوند موضوع های مشترکی، از ادبیات، هنر، تاریخ یا دیگر منابع، را در بر بگیرند. تأکید بتستاین بر اجرای آثاری بود که ارکستر فیلارمونیک نیویورک آنها را کمتر اجرا کرده است؛ مانند آثار کمتر اجرا شده آهنگسازان برجسته یا آثار درخشان آهنگ سازانی که کمتر معروفند.
از جمله آثاری که در این سری برنامه ها اجرا شدند، می توان به این موارد اشاره نمود: اجرای آریان و مرد ریش آبی (Ariane et Barbe-bleue) از دوکاس (Dukas) در فصل ۱۹۹۸-۱۹۹۹ به اجرای دوباره این اپرا توسط ارکستر شهر نیویورک در سال ۲۰۰۵ و ضبط آن توسط ارکستر سمفونیک بی بی سی انجامید.
به همین ترتیب، اجرای اپراهای هلنای مصری (Die ägyptische Helena) و عشق دانه (Die Liebe der Danäe) از اشتراوس در خانه های اپرای آمریکا تأثیر گرفته از اجرای آن ها توسط ارکستر سمفونیک آمریکا در فصل های ۱۹۹۸ و ۲۰۰۰ بود.
اجرای سمفونی شماره یک گاوریل پپف (Gavriil Popov) در فصل ۲۰۰۲-۲۰۰۳ این ارکستر ضبط این سمفونی توسط ارکستر سمفونیک لندن را به دنبال داشت. ورژن ضبط شده این اثر نامزد دریافت جایزه گرمی شد!
تلاش های ارکستر سمفونیک آمریکا در احیای کنسرتو ویولن پائول کلتزکی (Paul Kletzki) راه را برای اجرای این اثر توسط ارکستر سمفونیک برن هموار نمود. در واقع، آثار کلتزکی را نازی ها از بین برده بودند.
ارکستر سمفونیک آمریکا علاوه بر اینکه به اجرای این آثار اهمیت می دهد، تلاش می کند تا این آثار را در رپرتوار نیز حفظ کند و از حذف شدن آن ها از رپرتوار جلوگیری کند. اگرچه پارت ها و نت های کامل برخی از آثار کمیاب موجود هستند و از کیفیت خوبی بر خوردارند، اما آثاری هستند که به بازسازی فراوان و اساسی نیازمندند تا قابلیت اجرا پیدا کنند.
به عنوان مثال، هیچ پارت ارکسترالی از “Four Temperaments Waltz”، از یوهان اشتراوس (Johann Strauss Sr.) وجود ندارد. اما تلاش های فراوان ارکستر سمفونیک آمریکا برای تهیه این پارت ها به این معنی است که اکنون ارکسترهای دیگر برای اجرای این اثر به مشکلی این چنینی بر نمی خورند.
۱ نظر