تاکید غیرمنتظره‌ و شگفتی‌آور (۹) ریتمیک که در بخش انتهایی این گذر پدیدار می‌شود (نت فا با کشش چنگ) اگر در بستر مناسب دوگان‌های خط تار بررسی شود (نزدیک شدن فاصله‌ی دوگان‌ها را بنگرید) ضمن زیبایی خاصی که از برآورده نکردن انتظار ذهنی حاصل شده است (۱۰)، با یک تغییر ناگهانی کمک می‌کند تا راه برای فضای تاکیدی و مضرابی قسمت بعدی که تضادی جدی با بخش نخست دارد، آماده شود.

«راز ماندگاری قطعاتی که بر اساسِ ترانه‌های ملک‌الشعرای بهار ساخته شده، چیست؟» رازِ جاودانگی آثاری چون «بهار دلکش»، «ای شکسته‌دل»، «ز من نگارم» و «مرغ سحر»؟ این موضوعی است که ذهنِ بسیاری از جمله مرا به خود مشغول کرده است؛ چرا که براساسِ قراینِ موجود «محمد تقی بهار» خودش نیز چنین تصوری از این آثار نداشته است؛ در حالی‌که هم‌اکنون بسیاری از ترانه‌های او ماندگارتر از شعرهایش شده است و شنونده‌ها و خوانندگانِ بیشتری دارد؛ اما مهم‌ترین دلیلِ این موضوع را می‌توان در هم‌نشینی «بهار» با موسیقی‌دانانِ‌ بزرگِ هم‌عصرِ او دانست.

چالشِ عمده‌ی هنرجویان تار و سه‌تار در خصوصِ نواختن قطعات چهار جلد پیشین این مجموعه (که در طول دهه‌های شصت و هفتاد منتشر شده بودند) این بود که نمونه‌ی اجرایی از بیشتر قطعات وجود نداشت و هنرجویان در مواجهه با آوانگاری‌های در آن دوره عجیب و غریب (به ویژه کسر میزان‌های ناشناخته و دائم در حال تغییر آنها) تصور درست و دقیقی از یک قطعه‌ی مشخص نداشتند و یا نواختن‌شان به برداشت‌هایی گنگ و حتی اشتباه در برگردانِ نوشته به صوت می‌انجامید.