گفتگوی هارمونیک | Harmony Talk

موسیقی ایرانی و سرنوشت ارکستر سمفونیک تهران در سالی که گذشت

سالی که گذشت سال پرکاری برای موسیقی ایران بود و البته نه پربار! برنامه های استادان موسیقی ای که از شهرت بالایی در میان مردم برخوردار بودند، با استقبال بسیار زیادی روبرو شد ولی آنطور که از نقد های نوشته شده بر این کنسرت ها میشود احساس کرد، چنان که باید از نظر محتوایی باری نداشت.

از اتفاقات جالب توجه امسال، کنسرتهای این استادان در شب های پیاپی در تالار بزرگ وزارت کشور بود. در این مقاله به برنامه های مهمی که با همکاری نهاد هایی مانند وزارت ارشاد و خانه موسیقی برگزار شد می پردازیم.

ارکستر سمفونیک تهران نیز یکی از پرکارترین سالهای حیات خود را (از اول انقلاب) پشت سر گذاشت. هرچند در تمام کنسرت های سال گذشته (به جز کنسرت” رسول عشق و امید” به رهبری لوریس چکناوریان)، سکان ارکستر را افرادی در دست داشتند که صلاحیت لازم را در رهبری ارکستر نداشتند.

برنامه های ارکستر سمفونیک تهران در سال گذشته همگی با مناسب های توصیه شده از طرف دولت در شبهای پیاپی به اجرا گذاشته شدند.

سلسله کنسرتهایی با نام “رسول عشق و امید” که برگرفته از ساخته های لوریس چکناوریان بود، آغاز گر برنامه های سال گذشته ارکستر سمفونیک تهران بود. در این برنامه ها که به دلیل محبوبیت رهبر ارکستر و آهنگساز این برنامه، با استقبال بسیار بالایی روبرو شد، ارکستر سمفونیک تهران با گروه رقصنده ای همراه شد؛ این برنامه کیفیت بالایی از نظر کوک و هماهنگی ارکستر داشت که لوریس چکناوریان نشان داد، ارکستر سمفونیک تهران در صورت داشتن رهبری حرفه ای توانایی های بالایی دارد؛ البته ناگفته نماند که نوازندگان بادی برنجی ارکستر به دعوت چکناوریان از خارج از کشور دعوت شده بودند.

پس از این سلسله کنسرتها، ارکستر سمفونیک تهران در دست یکی از نوازندگان سابق ارکستر سمفونیک تهران مجید انتظامی قرار گرفت که رپرتواری از ساخته های انتظامی به اجرا گذاشته شد؛ این برنامه “به یاد هشت سال دفاع مقدس” در تالار وحدت به اجرا گذاشته شد که این برنامه نیز مورد استقبال مردم قرار گرفت.

برنامه بعدی ارکستر سمفونیک در این سال، در جشنواره فجر به اجرا گذاشته شد که رهبری ارکستر را باز نوازنده فعلی ارکستر سمفونیک تهران که سالهاست در مقام مایستر فعالیت میکند، ارسلان کامکار به عهده گرفت. ارسلان کامکار در این برنامه قسمتی را به اجرای ساخته های خود “سوئیت سمفونیک سرزمین پدری” اختصاص داد و قسمت بعدی برنامه، “منظومه سمفونیک مولانا” ساخته برادرش هوشنگ کامکار بود.

در این برنامه ارکستر سمفونیک تهران نسبت به اجرای سال پیش خود در این جشنواره در جایگاه بهتری از نظر هماهنگی و کوک قرار داشت ولی باز از نظر کار گروهی هماهنگی کاملا ایده آلی نداشت. تا اجرای این برنامه ارکستر سمفونیک تهران هنوز با تیتر رهبری دائم نادر مشایخی به فعالیت می پرداخت ولی در واقع از این تاریخ (با توجه به گفته معاول هنری وزیر ارشاد) دیگر کنار گذاشته شده بود.
آخرین برنامه ارکستر سمفونیک تهران در این سال، کنسرتی به نام “هلال کارون” با موضوع “هشت سال دفاع مقدس″ بود که اینبار ارکستر در کمال تعجب به دست سعید ذهنی، آهنگساز این اثر سپرده شد، که البته در این برنامه ترکیب ارکستر دقیقا” مطابق با ارکستر سمفونیک تهران نبود و نوازندگان میهمان دیگری حضور داشتند، حتی مایستر این برنامه ارسلان کامکار نبود.

تنها نقطه امیدی که در سال گذشته درباره ارکستر سمفونیک تهران، آن هم در پایان سال به خبرگزاری ها مخابره شد، دعوت از منوچهر صهبایی به رهبری ارکستر سمفونیک تهران بود. در این مورد وزارت ارشاد به صورت دقیق مطرح نکرد که آیا صهبایی رهبر دائم ارکستر سمفونیک تهران است یا هنوز نادر مشایخی این سمت را به عهده دارد؛ حتی در جلسه مطبوعاتی وزارت ارشاد با همراهی منوچهر صهبایی، صحبتی از رهبر قبلی یعنی نادر مشایخی نشد!

برخورد سال گذشته وزارت فرهنگ و ارشاد در زمینه موسیقی و بخصوص فعالیت ارکستر سمفونیک و برخورد با رهبری این ارکستر، میتواند جایگاه رهبری را مورد لطمه جدی قرار دهد.

سجاد پورقناد

سجاد پورقناد

سجاد پورقناد متولد ۱۳۶۰ تهران
نوازنده تار و سه تار، خواننده آواز اپراتیک و سردبیر مجله گفتگوی هارمونیک
لیسانس تار از کنسرواتوار تهران و فوق لیسانس اتنوموزیکولوژی از دانشکده فارابی دانشگاه هنر تهران

دیدگاه ها ۵

  • salam…
    man ba nazare shoma kamelan movafegham albatte hame ham salahiyat nadashtan…albatte agar bekhaim dar iran begim,,,bale amma vaghean bejoz ostad cheknavarian,,,vaghean ki dige oon bala be onvane RABAR saleh bood?!?!?!?!
    rasti parsal yek ejraye 3 shabe ham az symphony 3 beethoven dashtim ke az ghalam oftade bood ke agar ejraye oon 3 soliste mohtaram nabood khoob mishod!!!

  • من هم با نظر جناب اقای فرزاد کاملا موافقم البته استاد ذهنی انسان وارسته و بزرگی هستند ولی ارکستر سمفونیک تهران کار هر کسی رهبریش نیست کار جدا مشکلی جایی که استاد صحبایی استاد چکناوریان و دیگر بزرگان هستند اقای ذهنی حرفی برای گفتن نداره جسارت نشه ولی گویا هلال کاروان امسال زیاد حال نداده به دوستان .بازم به ایشان خسته نباشی میگم دست ایشان را به رسم دوستی میفشارم.ایشان انسان ضعیفی تو این زمینه نیست بقیه زیادی قوی هستند یا حق

بیشتر بحث شده است