سجاد پورقناد
یاشا هایفتز (Jascha Iossif Robertovich Heifetz) از اسطوره های ویلن و کسی که خیلی از موسیقیدانان و منتقدین از او به عنوان بزرگترین نوازنده تاریخ یعنی در رده همپایی با لیست و پاگانینی یاد می کنند، در سال ۱۹۰۱ در
ویلنای روسیه متولد شد.
اولین درسهای موسیقی را نزد پدرآموخت و سپس در مدرسه ویلن نزد ایلیا مالکین (Ilya Malkin) به تحصیل ادامه داد.
هایفتز با اجرای کنسرتو ویلن مندلسون در ۷ سالگی استعداد و قدرت خود را نشان داد و در آن سن به شهرت زیادی رسید.
او چند سال بعد در کلاس لئوپلد آوئر (Leopold Auer) پذیرفته شد و به آموختن دوره پیشرفته ویلن نزد وی پرداخت. یاشا هایفتز در سال ۱۹۱۲ موفق به اجرای کنسرتو ویلن
چایکفسکی همراه با ارکستر فیلارمونیک برلین شد و شهرتی جهانی کسب کرد.
هایفتز کنسرتهای زیادی همراه با بزرگانی چون روبنشتاین (Rubinstein)، فویرمن (Feuermann)، پیاتیگرسکی (Piatigorsky)، توسکانینی (Toscanini) ، وکسمن
(Waxman)، کوسویتسکی (Koussevitzky)، کوستلنتس (Kostelanetz)، رینر (Fritz Reiner)، مونچ (Charles Munch)، اورمندی (Eugene Ormandy) و … اجرا
کرده است که تقریبا همگی بی نظیر وتاریخی بوده اند.
وی غیر از نواختن قطعات مشهور ویلن در بالاترین کیفیت، معرفی کننده بعضی از آثار گمنام آهنگسازان نیز بوده است که اجرای کنسرتو ویلن کنوس (JULIUS CONUS) و هورا استکاتو ساخته دیناکو (Dinicu) از این دست است.
در میان آثار هایفتز، تعدادی بین مردم عادی هم شناخته هستند و موزیسین های آماتور هم گاهی هایفتز را با این چند اثر می شناسند مانند کنسرتو ویلنهای وینیاوسکی، چایکوفسکی، برامس،
سیبلیوس و…
اگر چه می توان این اجراها را جزو شاهکارهای هایفتز شمرد ولی با کمی دقت تفاوت شگفت آور هایفتز با دیگر نوازندگان ویلن جهان را در سایر کارهای او مانند کنسرتو ویلن های بروخ (Bruch)، کنسرتو ویلن های ویوتامس (Vieuxtemps)، روندو کاپریچیو (Rondo Capriccioso) از سن سان (Saint-saens)، شاکن (Chaconne) از ویتالی (Vitali) قطعات متعددی از پاگانینی، سارازات و… به سادگی می توان مشاهده کرد.
صدای ساز هایفتز منحصر به فرد و شفاف بود، آرشه کشی و ادیتهای او انقلابی در ویلن ایجاد کرد که بسیاری از اجراهای قدیمی در کنار آن رنگ باختند. به قول یکی از بزرگان ویولن:
“هایفتز سطح ویرتوزیته را در موسیقی تغییر داد!”
نواخته های هایفتز همگی با بهترین رهبران و نوازندگان و بهترین کمپانی ها مانند: آر سی ای (RCA)
ای ام آی (EMI)
و ناکسوس (NAXOS) منتشر شده است.
او نزدیک به ۱۰ سال از آخرین سال های زندگیش نوازندگی را متوقف کرد و در اوج مهارت و شهرت، با موسیقی حرفه ای خداحافظی کرد. هایفتز بیشتر عمر خود را در آمریکا گذراند و
در همانجا نیز در سال ۱۹۸۷ درگذشت. اجراهای بی نظیر او سالهاست معیاری برای محک زدن نوازندگان در سطح جهان است.
۱ نظر