گفتگوی هارمونیک | Harmony Talk

زیبایی شناسی هنرِ هوش مصنوعی (۱)

موضوع زیبایی شناسی هنر یکی از مهمترین مسائلی است که فلاسفه هنر قرن‌هاست به آن پرداخته‌اند و در عین حال کمترین اتفاق نظر در همین حوزه از فلسفه صورت گرفته است؛ چرا که استنباط از مفهوم زیبایی بسته به عواملی چون...

درباره «لگاتو» (۱)

لگاتو یا آرشه‌کشی آوازی یکی از انواع الگوهای آرشه‌کشی است که پیوستگی و روان بودن قطعه را نشان می‌دهد. هر گونه اختلالی در آن باعث ایجاد وقفه در قطعه شده و معنای جمله یا جملات مویسقی را عوض خواهد کرد. طی مقاله...

«قامت بلند استغنا»؛ تعظیمی به یک عمر فعالیت و شخصیت ارجمند عبدالوهاب شهیدی (۱)

عبدالوهاب شهیدی نود و دو ساله است، می‌توان هفتادمین سالگرد فعالیت هنری او را جشن گرفت و به وجود هنرمندی چنین پربار و سربلند در این زمانه بالید شهیدی خواننده نامدار و نوازنده چیره دست عود بعد از سالها اقامت در...

موسیقی کلاسیک ایرانی و برخی چشم‌اندازهای ممکنِ آینده (۱)

موسیقی ما چه خواهد شد؟ این پرسش از آینده بسیار تکرار شده است. هر چه به امروز نزدیک‌تر می‌شویم این پرسش یا مشابه‌هایش صدایی بلندتر می‌یابد. در گفت‌وشنود موسیقی‌دانان یا حتا فرهنگ‌دوستان ناموسیقی‌دان طنین این...

نقد کتاب «ما و موسیقی» (۱)

در تعریف جستار نوشته‌اند قالبی کوتاه با لحنی صریح و صمیمی است که نویسنده بی‌نیاز از ارجاعات دقیق، اندیشه و احساس در موضوع مورد نظرش را در آن به رشتۀ تحریر درمی‌آورد. در این نوع نوشتار، نویسنده لایه‌های زیرین و...

آیا می‌توان به روشی برای نامگذاری آکوردهایی با فواصل موسیقی ایرانی دست یافت؟ (۱)

نامگذاری و تعیین علامت اختصاری برای آکوردها در هر سبک موسیقی امری لازم و مورد استفاده است (به عنوان نمونه بنگرید به خوشقدمی 1400 که در آن نامگذاری و علامات اختصاری آکوردها در سبک جَز را بیان کرده است). با...

نقدی بر نقد محمدرضا لطفی؛ آفتاب آمد دلیلِ آفتاب… (۱)

در روزهای اخیر نقدی با قلم دوست فرهیخته جناب آقای محمد جمالی درباره یکی از نوشته های اینجانب در همین ژورنال به انتشار رسید با عنوان: نقدی بر نقد محمدرضا لطفی؛ آفتاب آمد دلیلِ آفتاب.... ضمن تشکر از ایشان برای...

ناصر چشم آذر؛ مردی که درک نشد (۱)

جمعه 14 اردیبهشت پس از اطلاع از درگذشت ناصر چشم‌آذر، رایانه را روشن کردم تا صدای ضبط‌شدۀ مصاحبۀ با او را گوش کنم. صدا را در قالب یک پروژه در نرم‌افزار مخصوصی ذخیره کرده بودم و به‌محض کلیک بر دکمۀ پخش صدا،...

نقش و جایگاه محمدرضا شجریان و فردوسی در موسیقی و ادبیات ایران (۱۰)

آنچه که فردوسی به آن می‌پرداخت، جدای از جنبهٔ شعری، دانشوَرانه نیز بود. او افسانه ننوشت. فردوسی با ریزبینی منابع خود را — که بیشتر آن، شاهنامهٔ ابومنصوری بود — بررسی می‌کرد. هرچند از منابع دیگر هم در این کار بهره گرفت...

درباره کتاب «ردیف مجلسی، اثر ذوق موسی معروفی» (۶)

در نگارش مفخم‌پایان از ردیف حاضر نت‌های عَرَضی‌ای مشاهده می‌شوند که نسبت به دیگر ردیف‌های موسیقی ایرانی متفاوت‌اند. در ادامه، این نت‌های عَرَضی فهرست شده‌اند. به‌عنوان مثال، در گوشۀ گیلکی آواز دشتی در دانگ اوج به‌جای...

مجتبی میرزاده، صاعقه استعداد (۳)

میرزاده شرایط احراز چنین مرتبت‌هایی را ـ که امروزه دیگر خیلی هم اسباب رشک و افتخار نیست ـ در زندگی‌اش نداشت. موقعیت او، یکسر متفاوت و منحصر بود. میرزاده می‌توانست نوازنده قطعات خود باشد، یک بداهه‌نواز استثنایی و گاه در...

مقدمه‌ای بر «شهرسازی موسیقی» (۱)

شاین شاپیرو، دارنده‌ی مدرک دکترای مطالعات فرهنگی از دانشگاه بیرکبک لندن، بنیان‌گذار و مدیرعامل گروه دیپلماسی صدا است. او همچنین مدیر اجرایی مرکز بوم‌سازگان‌های موسیقی است که در سال ۲۰۲۱ راه‌اندازی شده است.

بازگشت قمصری با «پیروز و پریزاد»

اپرای «پیروز و پریزاد» کاری از علی قمصری؛ پس از اجراهای موفق در خرداد سال جاری، بار دیگر از نیمه‌های شهریور، اجراهایش را از سر می‌گیرد. به گزارش روابط عمومی این اثر، «پیروز و پریزاد» نخستین اپرای کاملا منظوم ایرانی است...

سه عنصر روحی در رهبران ارکستر (۱)

حدود پنج سال بود که به دلیل برخورد با چند شخصیت «رهبر نما» تصمیم به نوشتن مقاله‌ای بینارشته‌ای با همکاری یک روانشناس درباره طبقه‌بندی روانی‌ِ رهبران گرفتم؛ این مقاله به دلیل نبود ملزوماتی نتوانست به شمایل یک مقاله علمی...

نقش و جایگاه محمدرضا شجریان و فردوسی در موسیقی و ادبیات ایران (۹)

شمارِ بیت‌هایی را که برای رودکی آورده‌اند، به گزارشی یک میلیون و سیصدهزار و به گزارشی قابل‌قبول‌تر، یکصدهزار بیت بوده و شاهنامه را هم شصت‌هزار بیت گزارش کرده‌اند. برای دیگر شاعرانِ این دوران نیز چنین بود. از سوی دیگر،...

بیشتر بحث شده است