گفتگوی هارمونیک | Harmony Talk

زیبایی شناسی هنرِ هوش مصنوعی (۱)

موضوع زیبایی شناسی هنر یکی از مهمترین مسائلی است که فلاسفه هنر قرن‌هاست به آن پرداخته‌اند و در عین حال کمترین اتفاق نظر در همین حوزه از فلسفه صورت گرفته است؛ چرا که استنباط از مفهوم زیبایی بسته به عواملی چون...

درباره «لگاتو» (۱)

لگاتو یا آرشه‌کشی آوازی یکی از انواع الگوهای آرشه‌کشی است که پیوستگی و روان بودن قطعه را نشان می‌دهد. هر گونه اختلالی در آن باعث ایجاد وقفه در قطعه شده و معنای جمله یا جملات مویسقی را عوض خواهد کرد. طی مقاله...

«قامت بلند استغنا»؛ تعظیمی به یک عمر فعالیت و شخصیت ارجمند عبدالوهاب شهیدی (۱)

عبدالوهاب شهیدی نود و دو ساله است، می‌توان هفتادمین سالگرد فعالیت هنری او را جشن گرفت و به وجود هنرمندی چنین پربار و سربلند در این زمانه بالید شهیدی خواننده نامدار و نوازنده چیره دست عود بعد از سالها اقامت در...

موسیقی کلاسیک ایرانی و برخی چشم‌اندازهای ممکنِ آینده (۱)

موسیقی ما چه خواهد شد؟ این پرسش از آینده بسیار تکرار شده است. هر چه به امروز نزدیک‌تر می‌شویم این پرسش یا مشابه‌هایش صدایی بلندتر می‌یابد. در گفت‌وشنود موسیقی‌دانان یا حتا فرهنگ‌دوستان ناموسیقی‌دان طنین این...

نقد کتاب «ما و موسیقی» (۱)

در تعریف جستار نوشته‌اند قالبی کوتاه با لحنی صریح و صمیمی است که نویسنده بی‌نیاز از ارجاعات دقیق، اندیشه و احساس در موضوع مورد نظرش را در آن به رشتۀ تحریر درمی‌آورد. در این نوع نوشتار، نویسنده لایه‌های زیرین و...

آیا می‌توان به روشی برای نامگذاری آکوردهایی با فواصل موسیقی ایرانی دست یافت؟ (۱)

نامگذاری و تعیین علامت اختصاری برای آکوردها در هر سبک موسیقی امری لازم و مورد استفاده است (به عنوان نمونه بنگرید به خوشقدمی 1400 که در آن نامگذاری و علامات اختصاری آکوردها در سبک جَز را بیان کرده است). با...

نقدی بر نقد محمدرضا لطفی؛ آفتاب آمد دلیلِ آفتاب… (۱)

در روزهای اخیر نقدی با قلم دوست فرهیخته جناب آقای محمد جمالی درباره یکی از نوشته های اینجانب در همین ژورنال به انتشار رسید با عنوان: نقدی بر نقد محمدرضا لطفی؛ آفتاب آمد دلیلِ آفتاب.... ضمن تشکر از ایشان برای...

ناصر چشم آذر؛ مردی که درک نشد (۱)

جمعه 14 اردیبهشت پس از اطلاع از درگذشت ناصر چشم‌آذر، رایانه را روشن کردم تا صدای ضبط‌شدۀ مصاحبۀ با او را گوش کنم. صدا را در قالب یک پروژه در نرم‌افزار مخصوصی ذخیره کرده بودم و به‌محض کلیک بر دکمۀ پخش صدا،...

فلوت دیوجه‌بیب

ارتباط گیاهخوار یا گوشتخوار بودنِ انسان به موسیقی (۲)

بر اساس کشفیات باستان‌شناسی، فلوت نئاندرتال از استخوان ران چپ یک خرس جوان ساخته شده است. این ساز در سال ۱۹۹۵، درون غاری در کشور اسلوونی کشف شد؛ و کاشف آن، ایوان ترک، باستان‌شناس برجستۀ اسلوونیایی بود. این کشف آن‌قدرها...

کاربرد دایره در ایجاد گام‌های ۱۲ قسمتی میکروتونال (۱)

کاربرد مفاهیم ریاضی در طراحی گام، می‌تواند موضوعی جذاب برای یک آهنگ‌‌ساز میکروتونال باشد. از همان شروع شکل‌گیری موسیقی، ریاضی نقش اساسی در پی ریزی مفاهیم سیستم‌های کوک و فواصل مانند سیستم فواصل فیثاغورثی داشته است. با...

غروب «مهر» در مرداد

آخرین یادگار زنده و موجود از عصر صبا را از دست دادیم و بی‌تردید دنیایی خالی‌تر و تیره‌تر را پیش‌رو داریم. بی‌تردید در ظلمتی آخرالزمانی به سر می‌بریم که خوبان‌مان این چنین سریع از پی هم می‌روند. هرکس بالاخره در ایستگاهی...

بازتاب نمادها و اصطلاحات موسیقایی در شعر کلاسیک فارسی: مطالعه‌ای بر آثار فردوسی، نظامی، مولوی، سعدی، حافظ (۹)

شعر کلاسیک فارسی، در نبود اسناد مکتوب از وضعیت تاریخی موسیقی ایران، جایگاهی منحصربه‌فرد در بازتاب مفاهیم، اصطلاحات و نمادهای موسیقایی دارد. این پژوهش نشان داد که شاعران بزرگی چون فردوسی، نظامی، مولوی، سعدی و حافظ،...

چالش‌های یادگیری ساز در بزرگسالی (۳)

با توجه به آنچه گفته شد، شناخت دقیق و علمی تجربه‌ی هنرجویان بزرگسال در یادگیری موسیقی، امری ضروری است. چنین شناختی نه‌تنها به بهبود روش‌های تدریس و طراحی برنامه‌های آموزشی منطبق با نیازهای این گروه کمک می‌کند، بلکه...

ریشه و منشأ تاریخی کمانچه: از بوم‌زادگی تا تبادل فرهنگی (۱)

کمانچه سازی است که در مسیر تاریخ، با تعاملات فرهنگی با آسیای میانه و چین به شکل نهایی خود دست یافته است. منشأ آن نه حاصل واردات صرف از سرزمین‌های دوردست است و نه محصول اختراع مستقل یک منطقه خاص؛ بلکه نتیجۀ فرآیندی...

 کتاب «عمله‌جات طرب خاصه» منتشر شد

کتاب «عمله‌جات طرب خاصه؛ خوانشی از دو نقاشی عصر ناصری با موضوع موسیقی اثر صنیع‌الملک و کمال‌الملک» نوشته‌ی ایلناز رهبر منتشر شد. این اثر در ۲۰۸ صفحه توسط انتشارات پارت در اختیار علاقه‌مندان قرار گرفته است. دوران ناصری،...

بهمن رجبی هنرمندی از تبار موسیقی کلاسیک ایران (۳)

رجبی نسبت به گرایشاتی که پیش از انقلاب و پس از انقلاب داشته، نمی‌توانست همکاری زیادی با گروه شاگردان و ادامه دهندگان مسیر وزیری داشته باشند هرچند می‌دانیم که نزدیکترین فرد به حسین دهلوی که تاثیر زیادی روی او داشت، رئیس...

بیشتر بحث شده است